actueel
SPECTRUM 11
sen is al lang blij met het eerste voor
schot. Hij heeft het geld hard nodig,
want het ambitieuze project drukt
fors op de begroting van zijn relatief
kleine Prestige Taxicentrale. Vlak voor
kerst had hij al gesmeekt de vier ton
snel over te maken. Een verzoek dat
vraagtekens had kunnen oproepen.
Had móeten oproepen, wellicht.
Want in een eerder stadium had Pres
tige immers, na twijfels bij het minis
terie, verzekerd dat 'er geen risico aan
wezig is dat het project om financiële
redenen omvalt'. Prestige was volgens
Jansen financieel gezond genoeg om
het miljoenenproject aan te kunnen.
Eén dag na de feestelijke presentatie
in Utrecht klopt Jansen alweer aan bij
AgentschapNL, de organisatie die het
subsidietraject namens het ministerie
afhandelt. Prestige GreenCab heeft de
eerste zes elektrische Mitsubishi
I-Mievs binnen. Dat betekent dat Jan
sen de tweede mijlpaal heeft gehaald
en zodoende nog eens vier ton subsi
dievoorschot kan claimen. Opnieuw
vraagt de taxidirecteur haast te ma
ken met de overboeking. Agentschap
NL neemt die noodkreet serieus en
maakt het geld vlotjes over. Hetzelfde
gebeurt als in mei en augustus 2011 de
tweede en de derde partij auto's wor
den geleverd. In totaal vier I-Mievs en
acht Nissan Leafs zijn goed voor twee
voorschotten van respectievelijk
400.000 en 350.000 euro.
Het taxiproject, dat op dat moment
net iets meer dan een halfjaar draait,
heeft dan al het maximale voorschot
van 1,6 miljoen euro op zijn bankreke
ning staan. Het enige wat voor de uit
betaling nodig was, waren enkele
e-mailtjes en kopietjes van offertes en
autopapieren. Dat is volgens Agent
schapNL voldoende bewijs dat de
mijlpalen zijn behaald. De subsidie
verstrekker vindt het ook helemaal
geen probleem dat Prestige GreenCab
de auto's met een totale waarde van
zo'n 7 ton niet echt heeft gekocht met
het voorschot, maar ze in maandelijk
se termijnen afbetaalt bij de lease
maatschappij Kyotolease via zogehe
ten financial lease. Dat mag volgens
de subsidievoorwaarden, omdat het
taxibedrijf op deze manier uiteinde
lijk toch eigenaar wordt van de auto's.
Voor het AgentschapNL telt alleen
het eindplaatje. Intussen gaat de toe
zichthouder uit van vertrouwen. Dat
is beleid. En trouwens, waarom zou je
argwaan hebben bij een proef die de
steun heeft van zo'n indrukwekkende
lijst bedrijven?
Wat opvalt, is dat niemand zich druk
lijkt te maken om de ontwikkelingen
die op dat moment gaande zijn. Op
het moment dat het laatste voorschot
wordt overgemaakt, is namelijk al
overduidelijk dat de elektrische taxi's
niet het succesverhaal zijn dat Jansen
er graag van maakt. De aangeschafte
auto's komen amper van hun plaats.
De meest gebruikte elektrische taxi
rijdt eind 2011 nog geen 400 kilome
ter per week. De minst gebruikte iets
meer dan 100. Bij lange na niet de be
grote 100.000 kilometer per jaar.
Waarom rijden de taxi's niet? Het ligt
aan de accu's die te snel leeg raken,
met vragen aanklopt, niet beter of de
auto's zijn door Jansen zelfbij <>lau
toprojecten ondergebracht omdat ze
niet voldeden als taxi.
Wat AgentschapNL inmiddels wel
weet, is dat het taxibedrijf te weinig
van de ontvangen subsidie in het
proefproject heeft geïnvesteerd. Als
het bedrijf niet méér werkelijk ge
maakte kosten kan aantonen, moet
het 3 ton van de subsidievoorschotte
terugbetalen, waarschuwt Agent
schapNL. Jansen zegt een oplossing t
hebben die de proef én de subsidie
kan redden. Hij gaat grote elekt^sche
taxi's uit China importeren om zo
doende alsnog de hele subsidie van
twee miljoen binnen te harken.
De Chinese auto's worden echter
nooit aangeschaft. Ook het ritplan-
ningskastje van TNO is er nooit geko
men en een aantal taxi's blijkt ver
kocht aan de leasemaatschappij. Waa
de 1,6 miljoen euro dan wel aan is uit
gegeven, is een raadsel. Oud-mede
werkers denken wel te weten waar
het geld is gebleven. Ze wijzerWïider
meer naar de elektrische Fisker Kar
ma sportwagen - catalogusprijs onge
veer een ton - waarin Jansen rond
rijdt.
Volgens initiatiefnemer Janseif*r>er
echter geen vuiltje aan de lucht. Het
subsidiegeld is zorgvuldig geïnves
teerd in laad palen, taxi's en perso
neelskosten. Hij belooft de uitgaven
toe te lichten aan deze krant, maar rea
geert vervolgens niet meer op tele
foontjes en sms'jes. Ook Agentschap
NL wacht op een toelichting. Prestige
GreenCab laat tot twee keer toe de
deadline verlopen voor het inleveren
van de eindrapportage. Het bedftyf
krijgt half oktober nog één kans. Voor
1 december 2013 moet er een eindafre
kening mét accountantsverklaring lig
gen. Zo niet, dan maakt Agentschap
NL zelf de balans op. Een flink karwei
waarvan de uitkomst echter nu al vas'
lijkt te staan. Er is nog niet één fac
tuur binnen bij AgentschapNL. De
kans is groot dat Prestige GreenCab
het volledige subsidiebedrag moet te
rugbetalen.
Of Jansen dan zijn beurs moet trek
ken, is de grote vraag. Hij is geej^-aige
naar meer van Prestige GreenCab,
blijkt uit de registers van de Kamer
van Koophandel. Het winstgevende,
'gewone' taxibedrijf is verkocht. De
mislukte elektrische taxiproef bleef
achter in de oude bv, maar die kreeg
een nieuwe eigenaar. Als Agentschap
NL geld wil claimen, moet het bij die
nieuwe man aankloppen, meldt Jan
sen desgevraagd. Dat die nieuws,ürec
teur een beruchte katvanger - iemand
die tegen betaling vrijwel failliete be
drijven op z'n naam laat zetten - is,
zegt Jansen niet te weten. Subsidie te
rugvorderen van de katvanger lijkt
een kansloze missie. AgentschapNL
wacht af tot eind november, in de
hoop dat er nog wat te redden valt.
Maar nu al is zeker dat de proef die
startte met een prins en een toffer,
eindigt met een afknapper.
het ligt aan de chauffeurs die niet in
de elektrische auto willen rijden en
het ligt aan de klanten die geen Green
Cab bestellen, meldt het bedrijf in tus
senrapportages. Geen probleem, vindt
AgentschapNL. Een experiment mag
mislukken. Als de investeringen maar
goed verantwoord worden, heeft dat
geen gevolgen voor de subsidie.
Maar die verantwoording is van meet
af aan twijfelachtig. Prestige Green
Cab verzwijgt bijvoorbeeld dat het
twee van de achttien gesubsidieerde
auto's nooit in bezit heeft gehad. De
twee Nissan Leafs zijn rechtstreeks ge
kocht door Kyotolease, die ze boven
dien elders heeft ingezet. De auto's
staan op aandringen van Jansen ech
ter wel op naam van Prestige Geen-
Cab. Op die manier kon de afgespro
ken mijlpaal in het subsidietraject op
papier worden behaald en werd dus
ten onrechte een voorschot uitge
keerd. Fraude? Of een leugentje om
bestwil?
Eind 2012 krijgt Kyotolease plotseling
ook de andere zestien auto's terug.
GreenCab kan de leaseprijs niet meer
betalen en levert de sleutels in. Hoe is
het mogelijk dat een bedrijf dat al 1,6
miljoen euro subsidie incasseerde nog
geen twee jaar later op zwart zaad zit?
Niemand die het op dit moment kan
uitleggen. Maar behalve de overheid
als subsidieverstrekker, zit ook Kyoto
lease met de gebakken peren: een
openstaande rekening van 364.000 eu
ro voor niet betaalde taxi's.
Prestige GreenCab meldt niet dat de
auto's zijn ingeleverd. AgentschapNL
weet, tot het moment dat deze krant
Niemand
kan op dit
moment
uitleggen
waar de 1,6
miljoen
subsidie aan
Greencab is
gebleven
hi, Renault en Peugeot zitten gebroe
derlijk bij elkaar aan tafel en wisselen
informatie uit. TNO zal kastjes ont
wikkelen om taxiritten te plannen op
basis van energiemanagement. De ge
meente Utrecht belooft zich in te
spannen voor voldoende taxistand
plaatsen met een laadpaal. En er heb
ben zich genoeg potentiële klanten ge
meld. Kortom, succes lijkt verzekerd
voor de proef. Prestige Taxi voorspelt
een omzetgroei van 30 procent dank
zij het project.
Niet alleen de aanwezigheid van een
heuse prins tijdens de officiële start
van het project is voor directeur Jan
sen een reden om te glunderen. Op
diezelfde dag ontvangt hij ook het eer
ste grote voorschot uit de subsidiepot.
Eerder was al 50.000 euro overge
maakt voor de ontwikkelingsfase,
maar nu krijgt hij liefst 400.000 euro
als 'beloning' voor het bestellen van
het eerste snellaadpunt. Het is een ge
bruikelijke werkwijze in subsidie-
land. Vooraf zijn zogeheten mijlpalen
afgesproken. Elke keer als het bedrijf
een van deze mijlpalen haalt, wordt
een voorschot op de subsidie uitge
keerd. Het ministerie controleert niet
hoeveel geld er werkelijk is uitgege
ven of nog moet worden uitgegeven,
maar maakt pas aan het einde van de
rit de balans op. Dat gebeurt op basis
van facturen en een accountantsver
klaring. Pas als alles klopt, wordt ook
de laatste 20 procent van de subsidie
overgemaakt.
Zo ver is het echter nog lang niet. Jan-
Prins Maurits, zelf lid van een promotie
team ter bevordering van elektrisch rij
den, was een van de genodigden tijdens
de officiële start van GreenCab. foto ANP
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
George Jansen, voormalig directeur van
Prestige GreenCab. foto ANP
ZATERDAG 2 NOVEMBER 2013
