Schellach
4 BUITEN
HET ZEEUWSE LANDSCHAP
Het is weer volop paddenstoelentijd.
De vele regens van de laatste tijd
hebben er voor gezorgd dat bossen
en velden weer goed gevuld zijn. Al
moet er onmiddellijk bij gezegd wor
den dat er dit jaar per gebied nogal
verschil is in de paddenstoelenrijk
dom. In veel graslandgebieden is het
gras nog lang en zit er zelfs nog wat
groei in. En dat is voor paddenstoe
len bepaald niet bevorderlijk. In bos
gebieden speelt dit minder, maar
daar kunnen de relatief hoge tempe
raturen wat roet in het eten gooien.
Al met al is het nogal een wisselend
beeld, maar sommige gebieden zijn
juist dit jaar ongeëvenaard rijk aan
paddenstoelen.
Op excursie
door Chiel Jacobusse
Het belang van padden
stoelen wordt door
veel mensen onder
schat. Ook natuurbe
heerders hebben lang
niet altijd oog voor de
uiterst belangrijke rol
die ze spelen. En dan gaat het niet in
de eerste plaats om de zichtbare on
derdelen, de vruchtlichamen. Juist
het ondergrondse (of in het hout
groeiende) zwamvlok speelt een on
misbare rol in de levensgemeen
schap. Als zogenaamde reducenten
zorgen paddenstoelen er bijvoor
beeld voor dat afgevallen takken en
bladeren kunnen verteren. Zouden
ze er niet zijn dan zou heel de aarde
bedekt zijn met een dikke laag afge
storven plantendelen.
Op bomen die verzwakt zijn verschij
nen al snel allerlei paddenstoelen die
beginnen met het afbraakproces. Het
zijn zogenaamde zwakteparasieten.
Ze tasten gezonde bomen niet aan,
maar alleen exemplaren die toch al
op hun retour zijn. Een voorbeeld is
het zwerminktzwammetje, dat vaak
in grote massa aan de voet van ver
zwakte bomen verschijnt. Overigens
groeit het ook op de stammen en
stobben van dode bomen en in dat
geval is het geen parasiet, maar een
saprofiet, een houtverteerder.
Maar onder de paddenstoelen schui
len ook parasieten die gezonde bo
men kunnen aantasten. Ze worden
gevreesd door houttelers die met le
de ogen zien hoe gezonde bomen in
tijdsbestek van slechts enkele jaren
onder de aantasting door een zwam
bezwijken. Bekende voorbeelden van
agressieve parasieten zijn de zwavel-
zwam en de honingzwam. Onder de
honingzwammen schuilen overigens
ook minder agressieve soorten die
eerder als zwakteparasiet of zelfs sa
profiet kunnen gelden. En dat geldt
voor heel veel paddenstoelen: de
scheiding tussen soorten die een be
dreiging vormen voor gezonde bo
men en de afvalopruimers van zieke
en verzwakte bomen, valt niet altijd
scherp te trekken.
In tegenstelling tot wat veel mensen
denken zijn paddenstoelen niet al
leen maar bos- en boombewoners.
Paddenstoelen kun je in allerlei land
schappen tegenkomen, vanaf de kwel
derchampignon die op de hoogste de
len van onze schorren groeit tot aan
de helminktzwam die een strikte
voorkeur heeft voor het stuivende
zand van de buitenste duinen. Ook
graslanden zijn soms erg rijk aan pad
denstoelen. Speciaal daar vind je de
crème de.la crème van onze padden
stoelen; de zogenaamde wasplaten.
Dat zijn kleurige soorten die uiterst
kritisch zijn in de keuze van hun
groeiplaats. Voor natuurbeheerders
zijn het belangrijke aanwijzers voor
de toestand van hun gebied. Hoe
meer soorten wasplaten een grasland
gebied herbergt, des te beter is de eco
logische kwaliteit.
Paddenstoelen zoeken en herken
nen moet je leren. Dat is niet makke
lijk, al was het alleen maar omdat er
zoveel soorten zijn. Alleen al in Ne
derland zijn zo'n 4000 soorten ge
vonden, maar daar komen er ieder
jaar nog tientallen bij. Het Zeeuwse
Landschap helpt geïnteresseerde le
zers om een beetje wegwijs te wor
den in paddenstoelenland. Op zater
dag 16 november is er voor PZC-le-
zers een excursie op Hoeve van der
Meulen onder deskundige begelei
ding.
Aanmelden kan al vanaf nu via
info@hetzeeuwselandschap.nl
WOENS
Het is weer paddenstoelentijd
Ongeveer op de
plaats waar vroeger
het kerkje van
Schellach stond
staat nu het hoefje
'Klein Schellach'.
Achter de boerderij
is nu een weide op
de plek van het
oude kerkhof,
foto Gerard
Smallegange
Knolhoningzwam
