Politie is in Nederland v
En nu moeten Eerste Kamerleden weer terug in het hok
Volgens Amnesty pikt de
politie er bij controles vaker
iemand uit met een kleurtje.
4 BINNENLAND
AMNESTY-RAPPORT
Jansen Steur stal
onderzoeksgeld
De omstreden ex-neuroloog
Ernst Jansen Steur heeft
ruim 88.000 euro dat be
stemd was voor onderzoek,
verduisterd. Dat zei hij giste
ren in NRC Handelsblad. Hij
zegt er kleding en kunst van
te hebben gekocht. „Maar ik
schaam me nu rot. Het is jat
ten. Om niks. Ik had het he
lemaal niet nodig." Over een
week begint de strafzaak te
gen de ex-neuroloog, vrij
dag verschijnt hij voor het
eerst voor het medisch
tuchtcollege.
Hoge straffen voor
brute verkrachting
Twee Eindhovenaren (28 en
31 jaar) moeten 8 en 9 jaar de
cel in voor ontvoering en bru
te verkrachting van een jonge
vrouw uit Turnhout De
oudste verdachte krijgt boven
dien tbs. De mannen moeten
haar ook 20.000 euro schade
vergoeding betalen. De recht
bank in Den Bosch heeft dat
maandag bepaald. De straffen
zijn conform de eis.
Nederlander in
hongerstaking
Een 25-jarige Nederlandse
man zit sinds half augustus
vast in Egypte omdat de au
toriteiten hem verdenken
van terrorisme. De man,
kleinzoon van de oud-presi
dent Siad Barre van Somalië,
is sinds vorige week donder
dag in hongerstaking omdat
hij vreest geen eerlijk pro
ces te krijgen, aldus zijn ad
vocaat André Seebregts.
Van Leeuwen wint
AKO Literatuurprijs
Joke van Leeuwen met haar
boek Feest van het begin is
dit jaar de winnaar van de
AKO Literatuurprijs, een
van de belangrijkste Neder
landstalige literaire prijzen.
De prijs werd maandag
avond uitgereikt in Scheven-
ingen. Zes schrijvers maak
ten kans op de prijs. De win
nares kreeg 50.000 euro.
AMSTERDAM - De Nederlandse po
litie discrimineert bij identiteits-
en verkeerscontroles en bij pre
ventief fouilleren. Etnische min
derheden worden vaker gecontro
leerd dan autochtone Nederlan
ders, terwijl er niet altijd aanlei
ding is voor zo'n controle. Dat
stelt Amnesty International in
een rapport dat vandaag wordt ge
publiceerd.
Het gaat de mensenrechtenorgani
satie vooral om de zogenoemde
'pro-actieve' controles, waarbij de
politie mensen staande houdt
zonder dat zij verdachte zijn of
zonder dat er een andere specifie
ke aanleiding is. „Etnische min
derheden worden eerder als risico
of 'verdachte' gezien. Daardoor
worden zij vaker gecontroleerd of
gefouilleerd. Dat hoeft niet altijd
discriminerend te zijn", zegt Am-
nesty-directeur Eduard Nazarski,
„maar wel als er geen objectieve
rechtvaardiging voor is."
Dat bijvoorbeeld Marokkaanse
jongeren oververtegenwoordigd
zijn in criminaliteitscijfers, doet
niet ter zake, stelt Nazarski. „Het
overgrote deel van mensen die be
horen tot etnische minderheden
heeft niets strafbaars gedaan en is
niet van plan iets strafbaars te
In feite gooit de
politie een veel
te wijd net uit om
een paar vissen
te vangen
doen. Je controleert dus vooral
burgers die niet crimineel zijn of
crimineel actief willen worden. In
feite gooit de politie een veel te
wijd net uit om een paar vissen te
vangen als ze vooral op basis van
huidskleur of afkomst controle
ren." Amnesty komt niet met cij
fers, maar baseert zich op eerdere
onderzoeken naar 'etnisch profile
ren', politie-onderzoeken en eer
dere waarschuwingen van interna
tionale organisaties, zoals het
VN-Mensenrechtencomité.
Uit onderzoek onder Amsterdam
se politieagenten bleek dat zij bij
controles kiezen voor 'verdachte'
burgers. De agenten beschouwen
vooral jonge marinen met een ge
tinte of donkere huidskleur en
personen uit Centraal- en
Oost-Europa als 'verdacht'.
Amnesty stelt dat discriminatie
door de politie niet alleen verve
lend en stigmatiserend is voor de
gene die wordt aangehouden,
maar dat het ook slecht is voor
het vertrouwen in de politie.
Ze roept de politie daarom op 'te
erkennen dat etnisch profileren
plaatsvindt en dit publiekelijk af
te wijzen'. „Agenten moeten niet
zomaar op een willekeurige groep
hangjongeren afgaan omdat ze
een bepaalde afkomst hebben,
maar wel op de groep die daad
werkelijk voor overlast zorgt."
Het rapport van Amnesty komt in
een periode dat Nederland al on
der vuur ligt. Eerder stelde de
Raad van Europa in een rapport
dat Nederland te weinig doet te
gen racisme. De Ombudsman
noemde de Haagse politiek ook ra
cistisch. En een rapporteur van de
VN maakte zich vorige week boos
over de rol van Zwarte Piet in het
sinterklaasfeest.
LEIDEN - Ja, er is in Nederland nog
te weinig oog voor de gevaren van
'etnisch profileren' door de poli
tie. Maar dat de politie op grote
schaal discrimineert, kan Amnes
ty International niet bewijzen.
Dat zegt Joanne van der Leun,
hoogleraar crifninologie aan de
Universiteit Leiden.
„Het ontbreekt aan duidelijke cij
fers. Daarom gaat het te ver om te
zeggen dat we het hier over eeri
structureel probleem hebben."
Volgens Van der Leun wordt bin
nen Europa alleen in Engeland ge
registreerd wanneer de politie ie
mand op basis van etniciteit aan
houdt. „In Engeland is het een er
kend probleem, omdat de verhou
dingen tussen politie en buiten
landers daar van oudsher veel
slechter zijn. Daar wordt zelfs ge
sproken van institutioneel racis
me. Maar in Nederland zijn de ver-
h(
te
ze
la
bi
m
„I
h<
te
O
Voor het eerst sinds het herfstak-
koord is er een groot debat in de
Eerste Kamer. Vandaag verdedigt
het kabinet daar zijn begroting
voor volgend jaar. De grote vraag:
durven de senatoren nog harts
tochtelijk het eigen geluid te ver
kondigen of lopen ze (soms een
een tikje mopperend) in de pas?
PvdA-politicus Han Noten zou
waarschijnlijk voor die laatste op
tie gaan. De burgemeester van
Dalfsen was tot een half jaar gele
den Eerste Kamerlid van de PvdA,
maar stapte op omdat de senaat
'te politiek' werd. Door de minder
heid van het kabinet in de Eerste
Kamer gaan senatoren het werk
van de collega's in de Tweede Ka
mer nog eens dunnetjes over
doen, vreesde hij. „Door het
herfstakkoord is dat voorbij. De
Eerste Kamer kan weer doen
waar ze voor is: de handhaafbaar
heid en uitvoerbaarheid van wet
ten toetsen. In de relatieve anoni
miteit en intimiteit."
De fractievoorzitters zullen van
daag zeker stilstaan bij de bewo
gen afgelopen maanden in de nor
maal een beetje bedaagde Eerste
Kamer. VVD-leider Loek Her
mans zal collega's om de oren
slaan met de oorlogstaal die zij in
de zomermaanden uitsloegen: vol
gens de liberaal is dat schadelijk
voor de waarde van de chambre de
réjlexion als instituut.
Vandaag moet in ieder geval ook
blijken of PvdA'er Noten gelijk
krijgt en de rust weer enigszins te
rugkeert in de senaat. Amper een
maand geleden was alles nog
even simpel als spannend: het ka-
Voor het eerst sinds
het herfstakkoord is
er een groot debat
in de Eerste Kamer
binet van WD en PvdA was af
hankelijk van de steun van opposi
tiepartijen, die geen gelegenheid
voorbij lieten gaan om hun eisen
te toeteren. Na twee weken onder
handelen, was er op 11 oktober
een deal. Officieel gesloten met
leiders in de Tweede Kamer,
maar, zo lieten de deelnemers
merken: ook de senatoren staan
hier 'welwillend' tegenover. Daar
mee is het werk van de senatoren
er niet leuker op geworden, vindt
Noten. „De speelruimte is kleiner
door de grote politieke druk van
het akkoord." Want je moet wel
een hele flinke jongen zijn, wil je
koeltjes tegen een plan stemmen
waar partijgenoten na weken ploe
teren hun handtekening onder
hebben gezet. Hoewel: het is
maar de vraag of Binnenhofvetera
nen als Thom de Graaf (D66) en
Guusje ter Horst (PvdA) zo bang
zijn tegen de partijlijn te stem
men.
Voor de brave senatoren is er in
elk geval één troost, denkt Noten:
er komen bijna vanzelf weer mo
gelijkheden om meer invloed uit
te oefenen. Als straks, na een paar
grote debatten, blijkt dat de sena
toren in de pas lopen en er weinig
vuurwerk komt, zal de media-aan
dacht afnemen. Dan kunnen zijn
oud-collega's weer in de luwte
aan het werk en is er meer bij te
schaven en binnen te sprokkelen
dan in het felle cameralicht.
„Soms is het gewoon goed als er
geen camera's bij zijn, dan krijg je
een beter gesprek."
—I
Dll
ENSCHEDE
DEN BOSCH
CAÏRO
SCHEVENINCEN
'Politie discrimineert
door Cyril Rosman
en Peter Winterman
Eduard Nazarski, Amnesty
zie onze website/binnenland
lees het hele Amnesty-rapport
op de website
m
ht
ACHTERCROND
POLITIEKE BESCHOUWINGEN
door Niels Klaassen
DEN HAAC - Na maanden waarin
Eerste Kamerleden steeds mondi
ger werden, moeten de ervaren po
litici in de senaat zich nu in het kor
set van de begrotingsdeal persen.
Volgens Amnesty zou de politie zich bij controles laten leiden door huidskleur.
