c
j\up\nê m
auping
6 BINNENLAND
aan met zijn
telefoon
OM: kunst
Heyboer vals
€700,- inruiIkorting
Nederland herdenkt op 4 en 5 mei, maar
de oorlog leeft in films, games en romans
het hele jaar door een eigen leven.
ROTTERDAM - „Don't mention the
war?' Hotelbaas Basil Fawlty waar
schuwde iedereen, maar hield
zich er natuurlijk zelf niet aan. In
het gesprek met zijn Duitse gas
ten bracht hij het gevoelige onder
werp de Tweede Wereldoorlog
voortdurend ter sprake.
Niet alleen in de Britse televisieco-
medy Fawlty Towers, maar bijvoor
beeld ook in 'Allo 'Allo, Zwartboek,
de musical Soldaat van Oranje en
de roman De Aanslag van Harry
Mulisch is de Tweede Wereldoor
log onderwerp van populaire cul
tuur. En daar gaat het er heel an
ders aan toe dan tijdens de offi
ciële herdenkingen of in de oor
logsmusea, stelt Kees Ribbens die
vandaag zijn oratie houdt als bij
zonder hoogleraar populaire histo
rische cultuur en oorlog aan de
Erasmus Universiteit in Rotter
dam. Hij gaat onderzoek doen
naar de wijze waarop de Tweede
Wereldoorlog in onder meer ro
mans, games, films, musicals en
bordspelen wordt verbeeld.
„Er zit een spanningsveld tussen
hoe we de oorlog herdenken op 4
en 5 mei, en hoe we dat doen in
de populaire cultuur. De eerste
wijze is veel plechtiger en forme
ler, terwijl in de populaire cul
tuur meer ruimte is om te relative
ren en om er vrijer en lichtvoeti
ger mee om te gaan", licht de on
derzoeker toe.
„Oorlog in het algemeen fasci
neert enorm. Het appelleert aan
scherpe tegenstellingen: goed en
kwaad, leven en dood, en verant
woordelijkheid en schuld", ver
klaart Kees Ribbens de interesse
voor de periode tussen 1940 en
1945-
„Daarbij, de Tweede Wereldoor
log was de realiteit, die deels
plaatsvond in onze eigen achter
tuin. Er zijn nog altijd ooggetui
gen, dus de oorlog zit nog in de
genen van de samenleving. Tot
dat er een Derde Wereldoorlog
uitbreekt, blijft de tweede het
meest prominente ijkpunt van
onze geschiedenis."
Geen wonder dus dat bijvoor
beeld de musical Soldaat van Oran
je zo'n kassucces is. Ribbens: „Die
gaat over helden en verliezers, de
personen representeren rollen die
je kon hebben in de oorlog. En
het spektakel appelleert aan de
huidige behoefte om geschiedenis
te beleven, om iets unieks te erva
ren."
De Tweede Wereldoorlog is al
sinds zijn begin een terugkerend
thema.
„In het begin was het een strijd
tussen goed en kwaad, maar later
werd dat wel wat genuanceerd:
het absolute kwaad bestaat niet
en de held werd menselijker. In
het begin omschreven boeken het
verzet als iets heroïsch, maar dat
werd bijvoorbeeld in De donkere
kamer van Damokles van W.F. Her
mans gerelativeerd. Je zag ook al
in de jaren '50 dat de verhalen
steeds meer gingen over lotgeval
len van individuen en minder
over die van naties en volkeren."
De Duitse bezetting als onder
werp in de populaire cultuur is
een manier om die te blijven her
inneren, ook al klopt de fictie
soms niet met de historische
waarheid, vindt Ribbens.
„We weten nog niet wat de im
pact van de fictie is. Leidt het tot
een vertekening van het beeld,
dan moet je dat eventueel bijstel
len."
Zo'n tachtig straatlantaarns in en
rondom de buurtschap Vledder-
veen zijn uitgerust met speciale
apparatuur. De palen.'zien' fiet
sers die een speciale app hebben
gedownload en geactiveerd op
hun mobiele telefoon waarna ze
aanfloepen in groepjes van vier.
Blijft de fietser stilstaan, dan blij
ven de betreffende lantaarns bran
den. Naast kostenbesparing zorgt
de 'slimme' verlichting ook voor
minder verstoring van flora en
fauna.
„Ik kwam op het idee toen ik een
plaats opzocht op mijn navigatie
systeem", vertelt beleidsadviseur
Henk Ensing van de gemeente
Stadskanaal. Door net als adres
sen ook lantaarnpalen coördina
ten te geven, kunnen die contact
maken met een smartphone.
Straatverlichting die reageert op
passanten is niet nieuw, maar
meestal wordt dan gebruik ge
maakt van detectieapparatuur, zo
als bewegingsmelders. „Die zijn
echter duur en vergen onder
houd", zegt Ensing. 'Zijn' systeem
vraagt om aanpassing van de lan
taarnpalen, maar die in Vledder-
veen en omgeving waren toe aan
vervanging. „Het leuke is dat je
ook in het donker kunt blijven
fietsen als je dat wilt. Dan deacti-
veer je de app."
De bewoners van de buurtschap
zijn niet allemaal enthousiast
over de nieuwe verlichting, om
dat niet iedereen een smartphone
heeft. „Dat heb je altijd met nieu
we ontwikkelingen. Inmiddels
heeft zo'n 75 procent van de Ne
derlanders er eentje. Nieuwe lan
taarnpalen zijn een investering
voor de komende dertig jaar, dan
moet je inspelen op de toekomst",
vindt Ensing. Mogelijk gaan de pa
len 's nachts niet helemaal uit,
maar gaan ze op een dimstand
branden. Ook mensen zonder
smartphone hebben dan toch nog
wat licht. Komende maand wordt
de app actief.
AMSTERDAM - De ongeveer 180 et
sen van Anton Heyboer (1924-
2005) die het Openbaar Ministerie
in beslag liet nemen, zijn vals. Dat
zegt het OM na onderzoek door
het Nederlands Forensisch Insti
tuut en de Universiteit van Am
sterdam. Volgens hen zijn de wer
ken hoogstwaarschijnlijk niet van
de kunstenaar. Ook heeft het OM
verklaringen van getuigen die stel
len dat de werken vals zijn. Het
OM begon het onderzoek nadat
vier mensen, onder wie één van
Heyboers weduwen, aangifte had
den gedaan.
Bij een doorzoeking in een kunst
winkel in Amsterdam zijn de wer
ken vorig jaar in beslag genomen.
Het OM moet beslissen over even
tuele vervolging.
nats—
Auping nights, Better days
Een goede nacht begint bij: uw Auping Plaza en Auping Premium dealer
Axel: Pot Interieur, Nieuwendijk 89 - Poortvliet: Auping Plaza, Paasdijkweg 33 (Woonboulevard)
Koudekerke: Woontrend Zeeland, Duinstraat 18A
hele jaar door
Oorlog, het
door Freke Remmers
door Niek Opten
STADSKANAAL - Fietsers kunnen
binnenkort de verlichting van een
fietspad in de gemeente Stadska
naal aanzetten met een speciale
app op hun mobiele telefoon. Vol
gens de gemeente en fabrikant Lu-
minext is dit idee nog nergens an
ders toegepast.
•2>.
Bij aanschaf van liieuwe Auping matrassen krijg je niet
alleen tot 700,- inruilkorting, we nemen óók je oude
matras mee. En deze wordt vervolgens duurzaam verwerkt.
Gemakkelijk, milieubewust én goed voor je portemonnee.
Inruilwaarde is afhankelijk van het type nieuwe matras(sen). Kijk voor de
voorwaarden op www.auping.nl/inruilkorting. Actieperiode 23 september
t/m 10 november 2013.
4 4 4 4
Jr>44
4" 4 4 4
44*4*44444****
444**44444*444*'**'*******'''
Zondag a.s. geopend! Kijk op www.auping.nl