Duitse industriefamilies worstelen met oorlogsverleden
IN HET NIEUWS 3
'Berekening
sterftecijfer
ziekenhuizen
moet eerlijker1
Tesco: meeste sla
en helft brood
weggegooid
gemaksmaaltijden.
Maar groei van deze productgroe
pen kan een daling van het totale
aantal verkochte boodschappen
dus niet voorkomen. „Ik denk
vooral dat mensen de extraatjes
vaker laten liggen, zoals snoep
goed of dure verswaren", aldus
Mathijs Deguelle van het Econo
misch Bureau van ABN Amro.
„En vergeet niet dat mensen die
in de grensstreek wonen, vlak
over de grens vaak veel goedkoper
uit zijn, onder andere doordat de
afgelopen jaren de btw en bierac
cijnzen verhoogd zijn."
Supermarkten merken ook de con
currentie van bijvoorbeeld prijs
vechter Action, biologische win
kels en nieuwe (online) super
markten zoals Superdirect.com.
„Ik heb een biologisch groentepak
ket, dus ik haal wat dat betreft
minder uit de supermarkt. Ik
vind het prettig om te weten dat
de groente uit de buurt komt, en
ik denk meer mensen met mij",
zegt Suzanne de Klerk terwijl ze
haar boodschappen inlaadt.
Zo komen de supermarkten
steeds verder in het nauw. Voor
het komende jaar wordt een lage
re omzetgroei verwacht dan afge
lopen jaren: 2 procent in 2014.
Doordat de consument steeds
prijsbewuster wordt, raakt het
middel van prijsverhogingen ech
ter langzaam uitgeput. „Super
markten spelen in op de kritische
consument door het boodschap
pen doen zo aangenaam mogelijk
te maken: grotere keuze bijvoor
beeld in duurzame en gezonde
producten, ruimere openingstij
den, afhaalpunten en online
dienstverlening", aldus een
woordvoerster van het Centraal
Bureau voor Levensmiddelen.
Toch trekt niet iedere supermarkt
klant de broekriem aan. „Nee
hoor", zegt Pierre Stratmann.
Schuldbewust kijkt hij naar zijn
tas waar een zak chips uit om
hoog steekt en wrijft over zijn
buikje. „Deze moet wel in stand
blijven hé."
Uit een onderzoek van beide aca
demische centra blijkt dat zieken
huizen nu een 'gunstiger' stérfte-
cijfer krijgen als gevolg van een
korte ligduur van patiënten.
Volgens Cor Kalkman, hoogleraar
anesthesiologie aan het UMC
Utrecht, leidt de huidige sterftecij
ferberekening tot een 'perverse
prikkel' voor ziekenhuizen, om
dat het bijvoorbeeld" kan lonen
om patiënten zo gauw mogelijk
door te verwijzen.
Door de patiëntsterfte tot dertig
dagen na ontslag uit het zieken
huis mee te rekenen, krijg je een
meer waarheidsgetrouw beeld, al
dus Kalkman.
„De verschillen in sterftecijfers
tussen ziekenhuizen zijn dan veel
kleiner."
LONDEN - Twee derde van de voor
verpakte salade, de helft van het
brood en 40 procent van de ap
pels verdwijnen in de prullenbak.
De Britse supermarktketen Tesco
heeft gisteren de cijfers gepubli
ceerd van het voedsel dat verloren
gaat, zowel in de winkels als bij
de consumenten thuis.
In de eerste helft van het jaar
moest de keten in winkels en dis
tributiecentra 28,5 miljoen kilo
voedsel weggooien. Naar schat
ting wordt in Groot-Brittannië
jaarlijks 15 miljoen ton voedsel
verkwist. Meer dan een kwart van
de verkwisting vindt thuis plaats,
per gezin naar schatting 700 pond
(828 euro) per jaar.
Tesco gaat consumenten beter
voorlichten over hoe ze groente
en fruit kunnen bewaren en de
keten wil de verpakkingen verklei
nen.
Het nazi-verleden is bekend van
de familie Quandt, grootaandeel
houder van BMW. Ook in het ge
val van staalmagnaat Friedrich
Flick, in wiens fabrieken duizen
den dwangarbeiders bezweken.
Gisteren verscheen het boek Dr.
Óetker und der Nationalsozialismus,
waarin wordt aangetoond dat de
banden tussen de firma Oetker
en de nazi's inniger waren dan tot
nog toe aangenomen. Het onder
zoek door drie historici is overi
gens een initiatief van de familie
Oetker zelf.
Eerder al zetten andere Duitse on
dernemersfamilies, zoals de fami
lie Schmitz-Scholl (van het con
cern waar supermarktketen Kai
ser's en de OBI-bouwmarkten toe
behoren), de familie Quandt, de
familie Schaeffler van de Schaef-
fler Gruppe en ook firma's als Hu-
go Boss, Volkswagen, Bertels
mann en de Deutsche Bank histo
rici aan het werk om het eigen
oorlogsverleden te onderzoeken.
Dat Duitse ondernemingen profi
teerden van hun verbond met de
nazi's, bijvoorbeeld door de plun
dering van joods eigendom en de
inzet van dwangarbeiders, wordt
door die onderzoeken bevestigd.
Zo nam Dr. Oetker voor een hab-
bekrats de joodse brouwerij Goter-
jan over. Die bedrijfsroof legde
een stevig fundament voor Oet
kers' belangrijke brouwerij- en
drankactiviteiten.
Rudolf-August Oetker (1916-
Zakenman Rudolf-August
Oetker steunde Hitier en
meldde zich vrijwillig voor
Waffen-SS, blijkt uit boek
2007), wiens vader tijdens de Eer
ste Wereldoorlog bij Verdun sneu
velde, wilde nooit praten over de
nazi-tijd. Na zijn dood wilden
zijn nazaten dat het verleden
werd opgehelderd. Oetker, die in
1941 in de zaak kwam werken,
blijkt aan de leiband te hebben ge
lopen van zijn stiefvader Richard
Kaselowski, die hij vereerde. Be
drijfsleider Kaselowski was een
overtuigde nazi, die misbruik
maakte van dwangarbeiders.
Weduwe Maja Oetker (79)
verwijt de auteurs vooringe
nomenheid. Ze wil dat het
boek wordt herschreven
De familie leed zware verliezen
tijdens de oorlog. In 1944 kwa
men Kaselowski, Rudolf-Augusts
moeder Ida en zijn halfzusters
om bij een Brits bombardement.
Rudolf- August leidde de onder
neming vanaf dat moment tot
zijn pensioen in 1981. Zijn zoon
en opvolger August (69) gaf op
dracht tot het onderzoek en moet
nu concluderen: 'Mijn vader was
een nationaal-socialist'.
De weduwe van Rudolf-August,
Maja Oetker (79), ziet dit anders.
Zij verwijt de auteurs vooringeno
menheid. De schrijvers zouden te
weinig bewijs aanvoeren voor
hun bewering dat Oetker en
Kaselowski nazi's waren. Maja
Oetker vindt dat het boek moet
worden herschreven.
DINSDAG 22 OKTOBER 2013
gaat minder luxe
UTRECHT - De berekening van sterf
tecijfers in ziekenhuizen moet eer
lijker. Ook sterfte van een patiënt
kort na het ontslag uit het zieken
huis zou moeten worden meegere
kend. Dat vinden onderzoekers van
het UMC Utrecht en het Erasmus
MC.
door onze correspondent
Wierd Duk
BERLIJN - Dr. Oetkers bakpoeder en
pudding waren niet van belang
voor de Duitse oorlogsindustrie.
Daarom duurde het veel langer
voordat duidelijk werd hoezeer het
bedrijf met de nationaal-socialisten
collaboreerde. Bij andere vooraan
staande Duitse industriële families
met een gecompromiteerd oorlogs
verleden was de link met de nazi's
onweerlegbaar.
