Ze krijgen het zwaar, de Nederlandse militai
ren die mogelijk naar Mali worden gestuurd.
Het klimaat is verzengend heet en de tegen
standers zijn geharde woestijnstrijders.
10 VERDIEPING
TROEPEN NAAR MALI
-
(protection force) voor de instructeurs zal
het in totaal om zo'n vierhonderd man
gaan.
Ze krijgen het niet makkelijk. Het wordt
zelfs een zeer moeilijke missie, vergelijk
baar met die in de Afghaanse provincie
Uruzgan. Lastig is dat de voertaal in het op
perbevel Frans is. Franse troepen grepen
als eersten in en werken sindsdien samen
met het ook Franstalige Malinese leger. In
de voormalige kolonie wordt nog steeds
Frans gesproken, ook onder de bevolking
waar de commando's informatie moeten
verzamelen over hun vijanden. En er zijn
genoeg vijanden in het land waar het in de
loop der jaren steeds gevaarlijker is gewor
den.
Begin 2012 hervatten de Toeareg hun strijd
voor een onafhankelijk Azawad, zoals ze
hun gebied noemen, in Noord-Mali. De
wens zelfstandig te worden, kreeg een im
puls toen ervaren Toeareg-strijders met
hun zware wapens terugkeerden vanuit Li
bië. Daar hadden ze aan de kant van dicta
tor Muamar Kaddafi gevochten.
Het weinig professionele Malinese leger
kwam in de verdrukking. Op 22 maart volg
de een staatsgreep omdat de militairen von
den dat de Malinese regering hen niet in
staat stelde de Toeareg te verslaan. Dat was
niet zo'n handige zet, want profiterend van
de chaos rond de staatsgreep wisten de Toe
areg nóg meer gebied te veroveren. De
woestijnnomaden kwamen echter zelf ook
in de problemen, omdat in de strijd tegen
de regering islamistische strijdgroepen de
overhand kregen.
De opstandelingen kregen het noorden -
waar de strenge islamitische wetgeving
werd ingevoerd - in handen en bedreigden
met hun opmars de hoofdstad Bamako.
Dat was het sein voor de Fransen om in te
grijpen. Geassisteerd door Afrikaanse bond
genoten begon het Franse leger op 11 janua
ri van dit jaar Operatie Serval. De jihadisten
werden door Franse elitetroepen van het
Vreemdelingenlegioen teruggedreven uit
de stedelijke gebieden. Ze zitten echter
nog steeds in de rotsachtige woestijn.
De Fransen hebben nu militaire én politie
ke assistentie nodig om het karwei af te ma
ken en Mali te stabiliseren. De rebellen vor
men een allegaartje met vooral veel jihadis
ten van Mujao, de Franse afkorting voor de
Beweging voor Monotheïsme en Jihad in
West-Afrika. Deze gewelddadige afsplit
sing van het eveneens nog actieve al-Qae-
da in de Islamitische Magreb (AQIM) be
staat hoofdzakelijk uit - in Pakistaanse en
lemenitische al-Qaeda-kampen getrainde
- Malinezen, Nigerianen en Mauritaniërs
die ijveren voor de invoering van de sharia
Zwaarbewapende Franse sol
daten zoeken dekking tus
sen de rotsen. Elke soldaat
draagt vijftig kilo bepak
king door de woestijnhitte.
Ze weten dat de jihadisten
vlakbij zitten. Een helikop
ter cirkelt boven hen. Er is radiocontact.
Plotseling klinkt het vuur van mitrailleurs
en de Fransen rukken op. Er vallen aan
hun kant geen slachtoffers, maar ze ontdek
ken achter de rotsen dat ze vier moslim
strijders hebben gedood. Een jongen over
leefde de kogelregen en wordt gevangen ge
nomen. Hij moet zich bijna helemaal uit
kleden, zodat de Franse commando's kun
nen zien dat hij geen zelfmoordbom op
zijn lijf draagt.
Zomaar een beeld van de voortgaande
strijd in het onherbergzame Noord-Mali,
of zoals de soldaten het gebied noemen:
planeet Mars. In dat barre, droge en vaak
bloedhete noorden van Mali zullen de Ne
derlandse commando's wellicht inlichtin
gen moeten verzamelen over de bewegin
gen van jihadistische strijders die van het
land (en de wijde regio) een streng moslim
kalifaat willen maken. Die informatie moet
de grond- en luchttroepen van andere coali-
tielanden in staat stellen de jihadisten te
verdrijven.
De commando's worden straks - als de mis
sie doorgaat - ondersteund door vier Apa
che-gevechtshelikopters met zo'n honderd
man grondpersoneel, en inlichtingenoffi
cieren. Ook is er sprake van een eenheid
om de Malinese soldaten en politie te trai
nen. Samen met een beschermingsmacht
I Troepen uit Tsjaad rukken op in het woestijngebied van Mali. Zij ondersteunden de Fransen in hun offensief tegen de jihadisten. foto Patrick Robert/Corbis
Afzien in de woestij n
Franse militairen in Tessalit, Noord-Mali. Deze plaats met een kleine luchthaven werd door de
Fransen op 8 februari van dit jaar op moslimstrijders heroverd. Mogelijk wordt het strategisch
gelegen Tessalit een uitvalsbasis voor de Nederlandse commando's en Apaches, foto AFP
door Joost Sijtsma