Militairen wacht een
ingewikkelde klus
Leeuwarders schieten
I
I
4 BINNENLAND
Het kabinet overweegt zon vierhonderd
Nederlandse militairen naar Mali te sturen
voor deelname aan de VN-missie.
66 In Navo-verband betaal je
alles zelf, bij een
VN-missie krijg je geld
DEN HAAG - Defensie maakt zich
op voor een nieuwe grote militai
re missie. De Nederlandse krijgs
macht zal naar verwachting drie
tot vierhonderd man en vier Apa
che-gevechtshelikopters voor de
VN-vredesmissie in het Afrikaan
se Mali leveren.
Binnen enkele weken neemt het
kabinet officieel een besluit, zo be
vestigen ingewijden. Dan worden
pas de precieze details bekend.
Duidelijk is wel dat elite-eenhe
den in het noorden van Mali in
lichtingen gaan verzamelen. De
Apache's zijn nodig om de militai
ren te beschermen tegen eventue
le aanvallen van moslimextremis
ten. Verder moeten instructeurs
mee om de Malinese politie en
het leger te trainen.
Begin dit jaar dreigde Mali te wor
den overgenomea door onder an
dere moslimextremisten. De Fran
sen strijden sinds januari tegen
de jihadisten. De VN-missie (on
der leiding van oud-PvdA-minis-,
ter Bert Koenders) is hierop het
antwoord. Van de benodigde
12.000 militairen is tot dusver
slechts de helft toegezegd door lid
staten.
De Verenigde Naties vrezen voor
meer instabilisatie in de regio
door toenemend moslim-extre-
misme 'aan de grenzen van Euro
pa', met als gevolg ook grote
vluchtelingenstromen.
Het Nederlandse voornemen om
mee te doen was al bekend; begin
september heeft een verkennings
missie bekeken wat nodig is. Eer
dere verzoeken voor deelname
aan een missie liepen afgelopen
jaar op niets uit.
De Nederlandse missie in Mali
lijkt overzichtelijk: training van
politie en leger en inzetten van
elite-eenheden die inlichtingen
verzamelen. Dat laatste is 'zien
zonder gezien te worden'. Onze
commando's en mariniers heb
ben dat in Uruzgan heel goed ge
daan", weet militair deskundige
en WD.-Eerste Kamerlid Frank
van Kappen.
Meedoen in Mali zou de interna
tionale reputatie van Nederland
goed doen maar er kleven grote ri
sico's aan. Hoewel grote delen
van het land in handen zijn van
Franse troepen en het Malinese le
ger, is het nog helemaal niet vei
lig. Tot nu toe zijn zeven Franse
militairen en tachtig Malinese re
geringssoldaten gesneuveld. Ook
zouden ruim zeshonderd islamie
ten zijn omgekomen. Twee weken
geleden gingen duizend inwoners
van de noordelijke stad Gao de
straat op om te protesteren tegen
de voortdurende 'onveiligheid',
zoals op de spandoeken stond.
Vlak voor de demonstratie was de
stad weer onder mortiervuur ge
komen van eerder verdreven strij
ders van Mujao, de Franse afkor
ting voor de Beweging voor Mo
notheïsme en lihad in West-Afri-
ka. Deze gewelddadige afsplitsing
van het eveneens nog actieve
al-Qaeda in de Islamitische
Maghreb (AQIM) bestaat hoofdza
kelijk uit Malinezen, Nigerianen
en Mauritaniërs die ijveren voor
de invoering van de sharia in wes
telijk Afrika. De meeste Maline
zen willen daar echtèr niet van
weten. Extra ingewikkeld voor
vredestroepen is dat in het noor
den ook een onafhankelijkheids
strijd woedt van nomadische Toe-
areg-rebellen tegen het centrale
gezag in de hoofdstad Bamako.
Hoewel de strijders in Mali niet
beschikken over geavanceerd wa
pentuig is het er toch erg gevaar
lijk. Van Kappen: „Het kan er
hard aan toe gaan." Als de eenhe
den in problemen raken, moeten
de Apache's bescherming bieden.
Voor Nederlandse militairen
wordt het sowieso afzien in de
snikhete woestijn.
Intussen moet samengewerkt
worden met andere VN-lidstaten,
naar verwachting veelal Afrikaan
se landen. „Er is een taalbarrière,
de troepen zijn niet even goed ge
traind, de communicatieprotocol
len wijken af en het materieel ver
schilt", somt Van Kappen de nade
len op. „Daarom vond de WD
eerder ook dat de Fransen het
moesten doen." Als het kabinet in
derdaad besluit tot een missie
dan zal die samenwerking met be
trouwbare partners een van de ge
voelige punten zijn.
Toch biedt een missie onder
VN-vlag ook voordelen. „In Na
vo-verband betaal je alles zelf, bij
een VN-missie krijg je geld. Al is
dat nog niet kostendekkend."
Bij de brand kwam een 24-jarige
man om het leven. Hij woonde in
een van de getroffen panden en
kon niet vluchten. Tijdens de
brand sprak hij met de hulpdien
sten, maar die konden hem vanwe
ge de hitte niet redden, zei de poli
tie. Zijn lichaam is zondagmiddag
geborgen en geïdentificeerd. Vol
gens de Leeuwarder politiechef
Cor Reijenga is er inmiddels con
tact geweest met de familie van
het slachtoffer. Zijn ouders verblij
ven in het buitenland en keren di
rect terug.
De vuurzee brak zaterdag rond
17.15 uur uit in een kledingwinkel
aan de Kelders. De brand sloeg
snel over.. Uiteindelijk gingen 5
winkels en 11 woningen aan de
Kelders, de Minnemastraat en de
Poststraat in vlammen op. Daaron-
vragen over
de Zwarte
Piet-rel 2013
In Amsterdam. Inwoners van de
stad dienden bezwaar in tegen de
aankomst van de Sint daar, op 17
november. Een van de bezwaar
makers is Quinsy Gario, die in
2011 tijdens de intocht in Dor
drecht al rondliep met een 'Zwar
te Piet is racisme'-shirt. Zwarte
knecht, witte meester, het refe
reert volgens hem aan slavernij.
Gario werd al 'zeurpiet' genoemd,
maar tijdens zijn tv-interview bij
Pauw en Witteman werd hij op
social media volledig afgebrand.
Met kreten als 'zet die neger weer
op de boot terug'. Wat dan weer
bevestiging voor de Zwarte
Piet-activisten is dat er veel racis
me is in Nederland. Er dreigt een
verdeling in twee kampen, vreest
het Nederlands Centrum voor
Volkscultuur. Daar zien ze nu al
dat de hardere acties tegen Zwar
te Piet ook meer animo voor het
spelen van de knecht oplevert.
„Nederlanders trekken zich terug
in het fort van traditie", zei kun
stenaar Felix de Rooy dit week
end in NRC.
Daar lijkt het wel op. Sinterklaas
wordt in veel Europese landen ge
vierd, maar overal anders. Soms
heeft hij een duivel als knecht,
soms geen knecht. In Nederland
had de Sint eerst helemaal geen
knecht totdat onderwijzer Jan
Schenkman hem er in 1850 bijver-
zon in zijn boekje 'Sint Nicolaas
en zijn knecht'. Waarom hij dat
deed is niet duidelijk. Maar we
hebben er nu ruzie over. In 2006
verschenen er als alternatief Re
genboogpieten. Maar daar is sinds
dien weinig meer van vernomen.
Het feest heeft zich in de loop
van de jaren al eens aangepast:
het dreigen met roe en zak is een
stuk minder geworden, conform
de kindvriendelijke tijdsgeest. In
New York viert de Nederlandse
gemeenschap al jaren Sinterklaas
zonder Pieten, in de VS is een ge
schminkt 'blackface' officieel fout.
Gebeurt vaker bij dit soort fees
ten: begin oktober maakte de ge
meente Werkendam bekend dat
er met Halloween geen spook-
tocht komt. De SGP in de plaats
wil niet dat kinderen met 'gewa
den van de duivel' worden gecon-
fonteerd. Die beslissing kreeg veel
minder aandacht dan de Pieten-
rel.
Een commissie van de Hoge
Commissaris voor de Mensenrech
ten buigt zich over het feest. Dat
heeft te maken met het wel of
niet opnemen van het Sinterklaas
feest op de lijst van immaterieel
erfgoed. Dat kan volgens de VN al
leen als alle geledingen van de be
volking daar achter staan. De com
missie stelde deze zomer een aan
tal vragen aan Nederland over
Black Pete, die volgens de commis
sie the servant van Santa Claus is.
De commissie oordeelde nog niet
maar wees Nederland toch al vast
op het recht van gelijkheid.
Mocht de commissie Zwarte Piet
inderdaad racistisch vinden, dan
kan de Hoge Commissaris het
feest niet zomaar verbieden, maar
een uitspraak zou überhaupt al
een blamage zijn voor Nederland.
De bezwaarcommissie in Am
sterdam doet voor 5 november uit
spraak over de intocht daar. Som
mige Sint Nicolaascomites in het
land hebben al laten weten aan
passingen te willen doen aan
kroeshaar, schmink, dikke lippen,
oorbellen en schoenen zoals huis
slaven die vroeger droegen.
R3
Grote missie Mali
door Niels Klaassen
door Bob van Huët en Niels Klaassen
DEN HAAG - De militaire missie in
Mali wordt geen eenvoudige. De
omstandigheden in het noorden
van het land zijn uiterst complex
en samenwerken onder VN-vlag
blijkt lastig.
Eerste Kamerlid Frank van Kappen
LEEUWARDEN - Het is nog niet dui
delijk waardoor de grote brand in
het centrum van Leeuwarden zater
dagmiddag kon ontstaan. De poli
tie wil graag spreken met mensen
die rond het tijdstip dat de brand
uitbrak in de winkel Wonderstyle
waren. Zij hebben 'mogelijk belang
rijke informatie', maar de politie
wilde zondag niet zeggen wat voor
informatie dat zou kunnen zijn.
6
Het protest tegen Zwarte Piet
lijkt ieder jaar serieuzer te wor
den. Er loopt nu ook een onder
zoek van de VN naar 'Black Pete,
the servant of Santa Claus'.
Waar begon de traditionele Zwar-
te Pieten-rel dit jaar?
*y Lijkt het maar zo of wordt de dis-
cussie steeds feller?
3 Zijn Nederlanders de enigen die
ruzie hebben over Zwarte Piet?
4 Gaat de minderheid het winnen
van de meerderheid?
5 Gaat de VN zich uitspreken?
A Wat is de volgende stap?
