UIT 9
De sprekende gebouwen van
Nanda Runge
Nico Out
Elis Vermeulen werkte in de
Grote Kerk in Veere. Zij gaf
een bestaande installatie hier
een andere plek en maakte er
ook nieuw werk. Het resultaat
is nog tot en met zondag te
zien.
Een kerk is van oorsprong een
plek waar je met elkaar je rela
tie tot God tot uitdrukking
brengt. Een aardse plek met uit
zicht op het hemelse. De schil
deringen, de beelden, het
woord en de muziek waren de
brandstof om je als gelovige de eeuwigheid
in te lanceren. Althans voor even. Ter voor
bereiding op je laatste tocht. De Grote Kerk
van Veere is zo'n plek. Nooit helemaal afge
bouwd, maar desondanks imposant. In de
loop van de tijd ontdaan van zijn oorspron
kelijke aankleding. Nu een puur bouw
werk, een schitterende open ruimte. Met
een robuuste uitstraling. En toch sacraal.
Elis Vermeulen werkte er een tijd. Om een
bestaand ensemble er een plek te geven en
nieuw werk te maken. Het resultaat is al
leen nog deze week te ervaren.
Met 'het bestaande ensemble' verwijs ik
naar de installatie die Elis Vermeulen in ok
tober 2012 realiseerde in de Zware Plaatwer
kerij in Vlissingen. Grote vilten vormen
met in elke vorm één of meer ronde ope
ningen - ik zag ze als cocons - hingen in
een web van dun touw in de ruimte. Een
prachtig contrast met de industriële loca
tie. Het ging voor mij over menszijn, kwets
baarheid, leven, dood, alleen en samen. Die
zelfde cocons hangen nu in de Grote Kerk.
Het samenspel met de ruimte en met een
nieuw project geeft een ander beeld en laat
ook de betekenis licht verschuiven.
Ik zie een 'cocon' hangen in een kapel aan
de noordzijde van het gebouw. De volgen
de kapel wordt bevolkt door drie vormen,
die daarnaast herbergt er zes, waarvan er
één de ruimte lijkt te verlaten. Ik zie er nog
één, die zich uit de kapellen heeft losge
maakt en hoog tegen een zuil is aangekro
pen. Ik gebruik het woord cocon omdat het
zachte materiaal en de organische vorm
mij doen denken aan het omhulsel waarin
een rups zich tot vlinder ontwikkelt. Be
scherming vinden of zoeken is dan een as
sociatie, maar ook transformeren en uitvlie
gen. Door het formaat verbind ik ze met
mensen. Het kunnen ook resten van een
ontwikkeling zijn, verlaten plekken. Ik zie
een relatie met het 'Burrows' project waar-^
in Vermeulen op tal van locaties een ondie
pe kuil groef en daar een harig vilten kleed
in legde, zodat je je er geborgen kon voe
len. In de kapellen aan de zuidzijde hangen
schommels: langharige vilten kleden aan
stevige touwen. Schommelen in een kerk
is een bevrijdende ervaring. Het beeld van
de concons kun je mentaal beleven, de
schommels fysiek. Eén van de mogelijke
verhalen bij deze tentoonstelling ontstaat
als je beide 'beelden' als een geheel gaat be
leven. De beschermende cocons 'staan' dan
tegenover de bevrijdende schommels. Het
totaalbeeld vertegenwoordigt zo twee po
len van ons bestaan waartussen zich ons le
ven afspeelt. Het verlangen naar geborgen
heid en veiligheid én de drang los te ko
men en risico's te némen. Door het ge
bruikte materiaal wordt het beeld tijdloos,
roept het een universele waarheid op. Je
kunt er ook anders naar kijken. Na binnen
komst kom je eerst bij de cocons en later
pas bij de schommels. Op die manier kun
je de tegenstelling als ontwikkeling zien:
de weg van uit je schulp kruipen naar volle
dig deelhebben aan het leven, de ruimte,
het leven ontdekken. En wie de cirkel dan
spiritueel wil completeren kan zich voor
stellen dat op een gegeven moment je van
uit de schommel de ruimte in zweeft om
als ziel op te lossen in het universum. Zo
legt deze installatie tevens de wortels bloot
van de religie die ooit de kracht had om
mensen te verenigen in een gedeeld per
spectief. Elis Vermeulen vertelt in mijn
ogen hetzelfde verhaal dat ooit tot de
bouw van de kerk leidde, maar dan ont
daan van alles wat niet essentieel is.
DONDERDAG 17 OKTOBER 2013
Femke Gerestein zit je steeds
dicht op de huid
Femke Gerestein toont in Mon Capi-
taine op foto's gebaseerde tekenin
gen op groot formaat. Je ziet steeds
een deel van haar lichaam en wordt
gedwongen de tekeningen van dicht
bij te bekijken. Door de inventieve
wijze van tekenen duizelt het voor je
ogen. Micro-, meso- en macrokos
mos vallen samen in een moment.
T/m 27/10. Mon Capitaine, Mon Capi-
taine, Kinderdijk 56, Middelburg. Zo.
14.00- 17.00 uur
Schotse Huizen ontvangen
Zeeuwse Kunstkring
Wie op moderne traditie gebaseerde
kunst zoekt in grote variatie qua tech
niek en vormentaal kan prima te
recht in de Schotse Huizen, waar 20
leden van de Zeeuwse Kunstkring
een mooie selectie tonen uit hun
werk. Sjaak de Wit (afbeelding) geeft
met zijn uitgekiende composities het
dagelijkse een extra dimensie.
T/m 31/10. Museum De Schotse Hui
zen, Kaai 25-27, Veere. Dagelijks
13.00- 17.00 uur.
Nanda Runge schildert gebouwen en
brengt ze terug tot essentiële vor
men. Lijn en vlak, vaak in zwart-wit,
soms met wat kleur, roepen ruimtes
op. Mensen ontbreken. Maar hun aan
wezigheid is voelbaar in de architec
tuur. Het formele spel is de basis
voor beschouwingen. Mooie dubbel
expositie met werk van Giel Louws.
T/m 16/11. Bewaerschole, Weststraat
18, Burgh Haamstede. Wo. t/m zo.
14.00-17.00 uur.
Benjamin Legde schildert
puur en poëtisch
De Raadskelder van het gerestau
reerde Belfort start met een exposi
tie van de Duitse schilder en graficus
Benjamin Legde, die regelmatig in
Zeeuws-Vlaanderen verblijft. Hij
schept in elk werk een eigen wereld
en laat vorm en kleur stemmingen
oproepen. Daarbij gebruikt hij subtiel
ook elementen uit de herkenbare
werkelijkheid.
T/m 28/12. Belfort, Groote Markt 1,
Sluis. Wo. t/m zo. 13.00 - 16.30 uur.
Kerry James Marshall: kritisch,
knap en gedreven
Het centrale thema in het werk van
de Amerikaanse kunstenaar Kerry Ja
mes Marshall is de zwarte identiteit
en de plaats daarvan in de actuele en
historische beeldcultuur. Marshall
schildert, maar beweegt zich ook op
het terrein van de beeldhouwkunst,
fotografie, installatie, collage, video,
prints en animatiefilm.
T/m 2/2 2014. MUHKA, Leuvenstraat
32 Antwerpen. Di t/m zo. 11.00 -
18.00 uur; do. t/m 21.00 uur.
Grote Kerk krijgt extra dimensie
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
T/m 20/10. Grote Kerk, Oudestraat 26, Veere.
Di. t/m zo. 11.00 - 17.00 uur.
ELIS VERMEULEN
Elis Vermeulen (Amsterdam,
1961is autodidact, woont in Mid
delburg en werkt in Kunstwerk
plaats Kipvis en op locatie, onder
meer in de VS, Ierland, Finland en
Spanje.
Zij werkt met vilt, bij voorkeur
van schapenwol, dat zij tot materi
aal transformeert voor beelden en
installaties. Daarin verbeeldt zij
universele thema's als leven en
dood, vrijheid en geborgenheid, A
droom en daad.
Vermeulen is één van oprichtsters
van 'Feltunited' een internationale
vereniging van kunstenaars die
het werken met vilt een nieuwe di
mensie geven.
Werk van Elis Vermeulen: cocons hangend in een web van dun touw in de ruimte.
Eén cocon is hoog tegen een zuil 'gekropen'.