Ruim tweeduizend zienswijzen zijn er ingediend. Bezwaren tegen het onder
water zetten van de Hedwigepolder. Van de tegenstanders die zich
vastklampen aan iedere strohalm die onder anderen ir. Wil Lases aanreikt.
6 SPECTRUM
Hij noemt het on
der water zetten
van de Hedwige
polder een tikkel
tje smalend 'te-
kentafelnatuur'
en zegt dat het
niet bijdraagt aan natuurherstel van
de Westerschelde. Verbolgen klinkt
het: „Wat me stoort, is dat er zeer een
zijdig naar natuur wordt gekeken en
er geen respect is voor het land."
Waterbouwkundig ingenieur Wil La
ses (Tiel) is gepensioneerd, maar dat
wil niet zeggen dat hij de ontwikkelin
gen aan zich voorbij laat gaan. Zeker
niet de ontwikkelingen in en rond de
Hedwigepolder, waar hij nog altijd re
gelmatig te vinden is. „Ik heb onder
andere vijftien jaar in de delta voor
Rijkswaterstaat gewerkt en heb een
studie gemaakt van de historische ont
wikkeling van de Westerschelde."
Wat hem ook danig stoort: dat het
woord natuurherstel in zijn ogen te
pas en te onpas gebruikt wordt. „Ik
heb het liever over poldervernieti
ging. Nog altijd maken we de Wester
schelde zélf ruimer voor de zee. Ver
volgens graven we polders af om de
zee extra ruimte te geven. De polders
liggen ver boven de zeespiegel en zijn
door de natuur zelf gevormd. De zoe
te gronden worden bewust verzilt,
vandaar: poldervernietiging."
De Westerschelde is en gedraagt zich
dus als een zeearm, voert Lases verder
aan. „Het gaat hier niet om ruimte
voor de rivier. De afVoer van rivierwa
ter is ten opzichte van de watermassa
Probleem is dat er aan
het herstel van de
Westerschelde niets
gedaan wordt
van het getij erg klein. Overal verdedi
gen we laaggelegen gronden tegen de
zee en bestrijden we de oprukkende
verzilting. Maar in Zeeuws-Vlaande
ren mag kennelijk hoger gelegen land,
polder voor polder, verdwijnen."
Lases weet dat hij bij de natuurvereni-
gingen niet zo geliefd is. Dat men
hem het liefst niet serieus wil nemen.
„Logisch. Ze zullen niet toegeven om
dat het hun winkelnering is. Natuur
herstel is een emotioneel begrip. Wie
kan er nou toch tegen natuurherstel
zijn? Probleem is dat tekentafelnatuur
geen spontaan natuurherstel is. De na
tuur van de Westerschelde is niet
meer in de vroegere staat terug te
brengen. Wél moet er geprobeerd wor
den meer balans in het gedrag van de
Westerschelde te brengen."
Juist daar ligt volgens Lases het pro
bleem. „Aan de Westerschelde wordt
niets gedaan. Ook ontpoldering van
de Hedwige helpt niet. De Wester
schelde is door ingrepen op zowel de
Zeeschelde als de Westerschelde uit
balans. Door verdiepingsrondes, zand
winning en baggerspeciebeleid. Goed,
het baggerspeciebeleid is bijgesteld.
Maar dat is lang niet voldoende om de
schade van vooral de eerste'verdie
pingsronde te herstellen. Dat was in
het begin van de jaren '70 en was van
grote invloed op de bedding van de
Westerschelde. Het veroorzaakte bo
vendien een toename van de verzil
ting. Bij de Hedwigepolder waar het
eerst zoet was, is nu licht brak water
te vinden. Het terugdringen van die
verzilting zou dus wél een stukje na
tuurherstel zijn."
Al die verdiepingen zorgen ervoor dat
de zogeheten getijgolf van Vlissingen
naar Antwerpen zich steeds sneller
verplaatst. Met alle risico's van dien,
zegt Lases: „Zeeschelde en Wester
schelde zijn te ruim. De Westerschel
de wordt steeds ruimer door zandwin
ning en door verlies van slib en zand
aan de Zeeschelde. Dat is niet natuur
lijk. Alleen de Noordzee doet aan na
tuurherstel van de Westerschelde,
door slib te leveren. Maar dat is niet
genoeg om het verlies elders goed te
maken. Daardoor is het gedrag van de
Westerschelde volledig uit balans."
Als geen ander beseft Lases dat het
een uitermate complex verhaal is. „Ze
ker. Vloed en eb, met getij-afhankelij
ke stroomsnelheden, zand-en slib-
bewegingen en ook nog eens verande
ringen in zoutgehalten. Ga er maar
aan staan. Fauna en flora spelen daar
op in. Er is een grote verscheidenheid
aan soorten en samenstelling. De ge
dragsverandering van de Westerschel
de zorgt wél voor een verschuiving in
de soortensamenstelling en dat gaat
volgens de natuurorganisaties ten kos
te van de meest waardevolle natuur.
Namelijk die van de intergetijdenna-
tuur, de natuur tussen laag en hoog
water. Terug naar een natuurlijker ge
drag van de Westerschelde is moge
lijk, dat kan. Stop met de zandwin
ning, breng extra zand aan op de plaat-
randen en voer het schorrenplan van
het waterschap uit."
Lases gruwelt van het woord ontpol-
deringsprojecten. „Want het gaat in
feite verder. De natuurorganisaties ge
ven het niet terug aan de natuur,
maar grijpen zelf drastisch in het land
schap in. Daar hebben we het weer: te
kentafelnatuur. Ze houden geen reke
ning met de historie. Er is geen res-
Hedwigepolder:
natuur van de tekentafel
door Romain van Damme
De polder en het aanpalende Verdronken Land van Saeftinghe vanuit de lucht.
Ir. Wil Lases: 'Géén natuurherstel.'
Wfk -
