Doorwerken na je pensioen, kan dat zomaar?
SJL
Gedrag Krol niet goed te praten
4 WERKEN
Waar de een reikhal
zend naar zijn
pensioen uitkijkt,
ploetert de ander
met alle liefde
nog door. Wat zijn de gevolgen
als je doorgaat met werken nadat
je 65 bent geworden?
Een extra zakcentje, behoefte aan
zingeving wellicht of zelfs bittere
noodzaak. Zomaar wat redenen
waarom Nederlanders doorwer
ken na hun pensioen. 65-plussers
blijven steeds langer actief op de
arbeidsmarkt, zo blijkt uit cijfers
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS).
Bijna 7 procent van de 65-plussers
werkt nog. Hun aandeel in de be
roepsbevolking is de afgelopen
tien jaar ruim verdubbeld, van
1 naar 2,4 procent. Vanaf 1 januari
2014 is de pensioenleeftijd 67 jaar,
maar ook dan zijn er vast krasse
knarrep die het bijltje er niet di
rect bij willen neergooien zodra
het pensioen lonkt.
Het goede nieuws is dat de bijver
diensten naast het pensioen niet
worden gekort op het inkomen of
de AOW. 65-plussers mogen on
beperkt bijverdienen als ze AOW
en pensioen ontvangen. „Sterker,
wie na zijn 65e doorwerkt, kan
flink wat extra pensioen opbou
wen. Het is dus financieel gezien
heel aantrekkelijk nog even door
te werken", zegt directeur Noach
van Beusekom van Pensioendesk
Nederland.
Werkende pensioengerechtigden
kunnen er ook voor kiezen hun
pensioen nog even uit te stellen,
waardoor het nog meer stijgt. Pen
sioen uitstellen mag alleen als je
doorwerkt. Ook interessant: als je
de pensioengerechtigde leeftijd
hebt bereikt, houd je netto meer
over van je salaris. Je betaalt dan
namelijk geen premies meer voor
bijvoorbeeld AOW en WIA.
Voor bijverdienen tijdens prepen
sioen of VUT gelden andere re
gels. Bij prepensioen wordt er
meestal gekort als je doorwerkt.
Wie een VUT-uitkering krijgt,
mag vaak helemaal niet bijverdie
nen. Informeer bij je werkgever
hoe het in jouw geval is geregeld.
Door de oudere werknemer in
dienst te houden, hoeft de werk
gever zijn schat aan kennis en er
varing niet te missen. Maar er kle
ven ook nadelen aan een werkne
mer boven de pensioengerechtig
de leeftijd.
De pensioenpremie, die deels
door de werkgever moet worden
opgehoest, is erg hoog voor een
65-plusser. „Dit kan oplopen tot
meer dan 30 procent van het
loon", vertelt Van Beusekom, di
recteur van Pensioendesk.
Wie na zijn pensionering een
doorstart wil maken, doet er ver
standig aan eerst met de afdeling
PENSIOEN
Theo Commer J
De Eerste Kamer
heeft geoordeeld:
het pensioenplan
van het kabinet
kan niet door de
beugel. Wil het plan het alsnog
halen, dan moet staatssecreta
ris Weekers met flinke aanpas
singen komen.
Dat betekent dat de fiscaal toe
laatbare pensioenopbouw van
af 2015 niet van 2,15 procent per
jaar naar 1,75 of 1,85 gaat, maar
vermoedelijk naar 2 procent. In
mijn optiek maakt het weinig
uit. Als je minder pensioen op
bouwt, houden werkgever én
werknemer meer winst/loon
over en kunnen daarover beslis
sen. Juist daar ging de discus-
sie eigenlijk echt over. Omdat
de meeste pensioenfondsen
(voor verzekeraars en premie-
pensioeninstellingen geldt dat
niet, die zijn precies goed gefi
nancierd) krap bij kas zitten.
Elke overeenkomst
om af te zien van
pensioenrechten
is nietig
Terecht of niet, maar nu dat zo
is, moeten ze de pensioenpre
mies gewoon op peil houden.
Omdat we ouder worden en
omdat ze vet op de botten moe
ten kweken. Dat heeft op zich
niets te maken met de keus
voor een lager opbouwpercen-
tage. Ik blijf erbij dat - gezien
de hogere levensverwachting
en langere tijd om pensioen op
te bouwen, alsmede omdat de
oude 70-procent- norm geba
seerd is op kostwinnerschap,
terwijl er nu veel tweeverdie
ners zijn - het opbouwpercen-
tage naar 1,75 moet.
Andere kwestie dan: de Henk
Krol-affaire met pensioenpre
mies. Goed om er nog even bij
stil te staan. Niet zozeer bij zijn
gedrag, maar hoe het moet en
moest. Alle pensioentoezeggin
gen moeten sinds 2000 direct
worden betaald. Achterstand
in financiering mag niet meer.
Tot 2007 was het zo dat als er
geen pensioenpremie werd be
taald, de verzekeraar werkne
mers niet mocht informeren.
Uiteraard wel de werkgever,
maar als die niets tegen de
werknemers zei, kwamen zij
er niet achter. Totdat de tent
failliet ging, natuurlijk. De wet
is daarom in 2007 aangepast.
Als er nu een achterstand is
van meer dan vijf maanden,
moet de verzekeraar werkne
mers direct informeren. Ge
beurt dat niet, dan is de verze
keraar aansprakelijk. Zij kan
dat wel op de werkgever verha
len, maar als die failliet is...
Alle verzekeraars hebben deze
systematiek goed op orde, is
mijn ervaring. Logisch; als ze
werknemers niet informeren,
draaien ze op voor pensioenop
bouw, die de werknemers dus
wel krijgen, maar waarvoor ze
geen premie ontvingen. Eigen
schuld, dikke buit-
Bij pensioenfondsen - zowel
ondernemings- (Philips, Shell,
et cetera) als bedrijfstakpen
sioenfondsen (bouw, metaal,
et cetera) - zijn de fondsen zelf
aansprakelijk. Zij moeten werk
gevers achter de broek zitten,
maar lukt dat niet, dan houden
werknemers hun pensioen
rechten. Feitelijk wordt het
dan betaald door de anderen.
Dat noemen we: solidariteit.
Iedere overeenkomst tussen
werkgever en werknemers om
af te zien van pensioenrechten
over het verleden is nietig. Dat
betekent: die overeenkomst be
staat niet en is niet geldig, ook
al heeft de werknemer willen
en wetens getekend. Terecht.
De meeste werknemers voelen
zich namelijk onder druk gezet
om te tekenen. Het komt nog
steeds regelmatig voor dat pen
sioenpremies niet worden afge
dragen. Dat kan niet Pensioen
is uitgesteld loon van de wetk-
nemer, ook het deel dat de
werkgever betaalt. Wat Krol
heeft gedaan, is dus gewoon
niet goed te praten, hoe jam
mer het ook is voor 50PIUS.
Het leven als zzp'er heeft zo zijn voordelen. Maar het is niet
louter hosanna. Wat bijvoorbeeld als je langdurig ziek bent?
„Ik kies bewust voor een ruime financiële buffer in plaats van
een arbeidsongeschiktheidsverzekering."
Nederland flexibiliseert. In
2002 was 7,44 procent van
de beroepsbevolking zelf
standige zonder personeel
(zzp). In 2012,10 jaar later,
was dat al 9,78 procent.
Door de oplopende werk
loosheid groeit het aantal zzp'ers explosief.
Omdat zelfstandigen niet autorrtatisch
recht hebben op een uitkering bij ziekte
van een werkgever of het UWV, is het voor
hen verstandig zelf een verzekering tegen
arbeidsongeschiktheid af te sluiten. Maar
60 procent van de zzp'ers doet dat niet.
Een goede arbeidsongeschiktheidsverzeke
ring kost honderden euro's per maand en
bevat ingewikkelde kleine lettertjes en uit
sluitingen. Niet gek dat bijna twee derde
van de zzp'ers niet is verzekerd tegen ar
beidsongeschiktheid. Zoals consultant An
ne: „Toen ik vijfjaar terug mijn bedrijf be
gon, vroeg ik wel offertes op van arbeidson
geschiktheidsverzekeringen. Maar het zou
minimaal 5.000 euro per jaar gaan kosten.
Daarbij adviseerden meerdere adviseurs
eerst te kijken hoe mijn eigen zaak zich
zou ontwikkelen. In de loop der jaren hoor
de ik meer en meer negatieve verhalen van
andere zelfstandigen over arbeidsonge
schiktheidsverzekeringen. Dat verzekeraars
niet uitkeren in situaties waarin men echt
ziek is. Daarom kies ik bewust voor een rui
me financiële buffer in plaats van een ar
beidsongeschiktheidsverzekering."
Anne typeert de groep onverzekerde zelf
standigen; ze verwachten bij ernstige ziek
te te kunnen teren op een financiële buffer
of terug te kunnen vallen op het inkomen
van hun partner. Zeker voor jonge onderne
mers is dit een risico. Als er geen goed ge
vulde spaarrekening of een inkomen van
de partner (meer) is, wacht hen enkel de
bijstand. Uit onderzoek blijkt dat zelfstan
digen het risico op ziekte veel te laag in
schatten. Zo verwacht slechts 20 procent
ernstig ziek te kunnen worden, terwijl in
de praktijk 30 procent van de zelfstandigen
een periode arbeidsongeschikt is.
Ook Martijn (37) werd arbeidsongeschikt.
Na tien jaar in loondienst ging hij begin
2012 verder als zelfstandig architect. Op aan
dringen van zijn vriendin sloot Martijn
een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij
De Amersfoortse af op basis van beroepsar
beidsongeschiktheid. Geluk bij een onge
luk, want nog geen jaar later werd hij ge
troffen door een herseninfarct. Een per
soonlijk drama, met als blijvende schade
een grote blinde vlek in zijn gezichtsveld.
„Na enkele maanden was wel duidelijk dat
mijn gezichtsveldbeperking permanent
was en een onoverkomelijke belemmering
voor mijn werk als architect. De verzeke
raar bevond me na enkele keuringen zon
der problemen 100 procent arbeidsonge
schikt voor mijn beroep."
Sindsdien ontvangt Martijn een volledige
arbeidsongeschiktheidsuitkering. Daarmee
worden de persoonlijke gevolgen van het
infarct niet weggenomen, maar wel de fi
nanciële zorgen en onzekerheid. Dat geeft
rust. Als hij weer inkomen uit werk heeft,
wordt zijn arbeidsongeschiktheidsuitke
ring afgebouwd. Martijn vertelt verder:
„Als jonge ondernemer zie ik het niet zit
ten de rest van mijn leven niet meer te wer
ken. Ik wil een bijdrage leveren en daar
mee op pad. Daarom school ik mezelf om
en begin ik een nieuw bedrijf. Zonder eni
ge druk op mij uit te oefenen, ondersteunt
De Amersfoortse me daarbij. Onder meer
met een bijdrage in de omscholingskosten.
Ik hoor en lees veel negatieve verhalen
over arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.
Maar het zal je niet verbazen dat mijn erva
ring juist zeer positiefis."
De argumenten die zzp'ers gebruiken om
zich niet te verzekeren, komen veelal voort
uit vooroordelen en onwetendheid. De
markt voor arbeidsongeschiktheidsverzeke
ringen is veranderd. Financieel dienstverle
ners hebben meer oog voor de klant. En te
genwoordig bestaan er nog meer arbeidson
geschiktheidsoplossingen. Reden genoeg
om je opnieuw erin te verdiepen.
Z
door Irene van den Berg
Vragen over de geldkwestie in
deze rubriek kunt u sturen
naar geld@depersdienst.nl
Wij proberen in de volgende af
levering antwoord te geven.
Zwaar ziek
zijn zonder baas
Mr. Theo Gommer is partner bij Akkerman Partners Legal Advice
door Nadine van Gemert illustratie Job van Gelder
reageren?
geld@depersdienst.nl