i
i
1
CULTUUR 31
7
'Museum heeft Zeeuwen misleid met Eilanden'
Bewaerschole
De films van het jubileumproject Eilanden
zijn nu te zien in het Zeeuws Museum.
Maar wat is er gebeurd met de video's die
Zeeuwen massaal hebben ingestuurd?
3s
MIDDELBURG - Wat wil jij bewa
ren? Die vraag stelde het Zeeuws
Museum twee jaar geleden aan de
Zeeuwse bevolking in het kader
van Eilanden, een van de projec
ten rond het 50-jarig jubileum
van het museum. Eenieder kon
dat wat hij voor de vergetelheid
wilden behoeden, op film vastleg
gen en insturen.
'Binnenkort gaan filmers en docu
mentairemakers aan de slag met al
het ingestuurde materiaal en komt
jouw eigen video terecht in een nieu
we film!', luidde de aansporing op
de daarvoor in het leven geroepen
website. Als inspiratiebron werd
Life in a day genoemd, de docu
mentaire over het leven van één
dag, samengesteld uit 80.000 vi
deo's die wereldwijd via YouTube
waren geüpload.
De respons op Eilanden was im
posant: bijna 1100 video's. Uitein
delijk zijn er drie producties uit
voortgekomen, die vorige maand
bij Film by the Sea in première
gingen: Land van verandering van
Nina Spiering en Mirka Duijn, Re
tour van Hanro Smitsman en de
installatie Zeeuwse klei van Jos de
Putter. Deze zijn de komende tijd
in het museum te zien.
Opvallend genoeg is van de vele
ingestuurde video's - verzameld
op www.eilanden.net - weinig te
rug te vinden in de films. Alleen
in Land van verandering is gebruik
gemaakt van enkele fragmenten.
Directeur Marjan Ruiter van het
Zeeuws Museum bezweert dat
het ook nooit de bedoeling was
om tot een compilatie te komen.
- Wat was dan wel de bedoeling?
„Ons jubileumprogramma draai
de helemaal om de rol van de be
zoekers. Wij wilden ze betrekken
bij ons verzamelbeleid door ze te
laten aangeven wat zij vinden wat
een museum moet bewaren. Met
de films wilden we een collectie
aanleggen voor de toekomst, een
soort open depot. Maar alleen dat
vonden we te mager. Dus we heb
ben, net zoals we met onze mate
riële collectie doen, mensen van
buitenaf uitgenodigd om op basis
daarvan nieuw werk te maken en
tot een verrassend perspectief te
komen. Het filmarchief was het
uitgangspunt, maar we hebben
nooit gezegd dat ze gebruik móes
ten maken van dat materiaal."
- Verbaast het jullie dat veel mensén
andere verwachtingen hadden?
„Dat kan ik me wel voorstellen.
Dat misverstand is mede ont
staan doordat we destijds Life in a
day hebben vertoond. Misschien
geen gelukkige keuze, want het
was absoluut niet de intentie om
een Zeeuwse Life in a day te ma
ken. Dat was al een keer gedaan
op wereldniveau, het werd op dat
moment gedaan op Nederlands
niveau, dus om daar nog een keer
overheen te gaan op Zeeuws ni
veau, heeft onvoldoende toege
voegde waarde. Dan hadden we
ook geen financiële bijdragen van
de diverse fondsen gekregen."
- Waarom dan film als medium?
„We hebben een vorm gekozen
die heel erg van nu is. Aanvanke
lijk liepen we wel tegen een aan
tal barrières aan. Veel mensen
dachten ten onrechte dat het kwa
litatief goed materiaal moest zijn.
Maar het ging ons om wat ze be
langrijk vinden om te bewaren,
niet of het goed genoeg is om in
een film te figureren. Veel men
sen zeiden: als dat niet zo belang
rijk is, dan wil ik wel meedoen."
- Is aan de inspanning van alle deel
nemers voldoende recht gedaan?
„Voor mij is het geen gegeven dat
het archief nu op slot zit en dat er
niets meer mee gebeurt. Het is
collectie geworden en dus is het
altijd mogelijk om er in de toe
komst mee aan de gang te gaan,
om te kijken wat er nog meer in
zit. Binnen het project Eilanden v
denk ik wel dat we er al heel veel
uitgehaald hebben. We hebben
bereikt wat we wilden hebben:
een archief dat is samengesteld
door ons publiek én een aanzet
tot immaterieel verzamelen."
- Waarom hebben jullie niet alleen
Zeeuwse filmmakers gevraagd?
„We wilden binnen onze moge
lijkheden zo veel mogelijk diffe
rentiatie aanbrengen. Iemand met
Zeeuwse roots, maar bijvoorbeeld
ook mensen vanuit de jongeren
cultuur, zoals Nina en Mirka. We
hebben ook expliciet gekozen
voor een fictiefilm, zoals Hanro
heeft gemaakt. Dat is niet wat
mensen hadden verwacht, maar
dat streven we ook niet na. We
proberen juist altijd andere, onver
wachte invalshoeken te vinden."
- Jullie hebben flink wat geld bij el
kaar gekregen, terwijl andere Zeeuw
sefilmprojecten (zoals Zondig in Zee
land) het met minimale budgetten
moeten doen. Is dat niet wrang?
„Het is een keuze die je maakt.
Wij kiezen er nadrukkelijk voor
om projecten met ambitie op te
pakken en fondsen te benaderen.
Maar je hebt dan wel een aanloop
tijd nodig. Het budget van de drie
films varieerde van 50.000 tot
80.000 euro. Dat is vergelijkbaar
met onze andere projecten. Dat
lijkt op Zeeuwse schaal veel geld,
maar als je landelijk kijkt, dan rea
liseren we veel met relatief wei
nig budget. Voor filmbegrippen is
het in elk geval een heel normaal
of zelfs krap budget. Alle makers
hebben er ook zelf geld in gestopt
om hun project te realiseren."
MIDDELBURG - „Het Zeeuws Museum heeft vanaf het
begin gecommuniceerd dat de ingezonden video's
deel zouden gaan uitmaken van een aantal langere
films", zegt Helge Prinsen. „Ik was daarom meteen
enthousiast over het project. Voor mij was het dan
ook een grote teleurstelling om te merken dat uitein
delijk misschien maar één procent van de filmpjes is
gebruikt. Ik vind dat het Zeeuws Museum met dit
project de Zeeuwen heeft misleid."
Prinsen, tot vorig jaar werkzaam bij Omroep Zee
land en nu als zelfstandige actief, wijst erop dat het
museum zeifin zijn jaarverslag heeft geschreven dat
het de bezoeker wilde aanspreken 'als expert'. „Het
was een project voor en door Zeeuwen." De massaal
gemaakte filmpjes zijn uiteindelijk alleen als 'inspi
ratiebron' gebruikt. „Je hoeft toch geen 1100 filmpjes
te zien om je te laten inspireren?"
Het is ook merkwaardig dat vooral een beroep is ge
daan op filmmakers van buiten de provincie, aldus
Prinsen. „Zogenaamd vanwege de frisse blik, maar
daar was het project niet voor. Het gaat juist om de
blik van Zeeuwen anno nu."
Prinsen heeft het museum vergeefs benaderd met
de vraag of het haar - en anderen - vrij staat zelf met
het filmarchief aan de slag te gaan. Het museum
vindt dat 'niet correct* tegenover de inzenders, om
dat is gezegd dat de video's niet de kwaliteit hoeven
te hebben om in een film te worden opgenomen.
AGENDA
Meer agendanieuws vindt u op
onze website.
BURGH-HAAMSTEDE - In de Bewaer-
schole in Burgh-Haamstede be
gint morgen een expositie met
werk van de Zeeuwse kunste
naars Nanda Runge en Giel
Louws. De opening is om 16.00
uur, door Machteld van der Wijst,
kunstenaar en initiatiefnemer
van kunsttijdschrift Decreet. De
tentoonstelling is te bezoeken tot
en met 16 november.
VRIJDAG 11 OKTOBER 2013
Video's vooral inspiratiebron
door Rolf Bosboom
Scène uit Retour van Hanro Smitsman, een van de drie Eilanden-films.
Burgh-Haamstede
Comedy Avond 'Eat Laugh' met
Zeeuwse cabaretier Steffen Brinkhaus,
Kasper van der Laan, Eric van der Woude
en Wouter Monden,
Hotel Bom, 18.00 uur
Goes
Afscheidstournee Alex Agnew,
De Mythe, 20.00 uur
Middelburg
Loes Riphagen, schrijver en illustrator
van het prentenboek van de Kinderboe
kenweek, is te gast,
De Drvkkery, 10.30-11.30 en
13.00-14.00 uur
Optreden van de Engelse bluesband
Tony Dowler's Hellhounds
Bar American, 21.00 uur.
Auteur en journalist Martin Hendriks-
ma geeft lezing over zijn nieuwe boek Lu-
tine: een onthullend verhaal over de
meest mysterieuze scheepsramp uit de
Nederlandse geschiedenis,
De Drvkkery, 16.30 uur
Strijkkwartet Zapp4 brengt samen
met Vera van der Poel en Afra Mussawisa-
de het programma Heroes,
De Spot, 21.00 uur
Paranormaal entertainer Peter van der
Hurk 'Live!',
Schouwburg, 20.00 uur
SEA AIR VanDryver,
Espressobar Ko D'oooooooor, 20.00 uur
Nieuw- en SL Joosland
Dick van Altena en Marcel Smulders.
Theater De Wegwijzer, 20.30 uur
Terneuzen
Cabaret Youp van 't Hek: 'Wigwam',
Scheldetheater, 20.00 uur
Vlissingen
Theaterfestivalnacht,
Arsenaaltheater, 20.00 uur
Filmvoorstelling Mary Servaes.
Woonzorgcentrum Ter Reede, 19.30 uur.
