J
Monkey
18 REIZEN
COLOFON
ALTIJD ONDERWEG
Derk Bolt
Om vijf uur is het
licht en ben ik
klaarwakker. De
ochtend, toch niet
fnijn favoriete deel
van de dag, lacht mij toe. Buiten
het huisje in de rimboe van Cos
ta Rica is het een heksenketel. Al
les wat lawaai kan maken in de
wildernis begroet het daglicht
alsof het jaren is weggeweest.
Omdat ik de slaap toch niet meer
zal vatten, besluit ik een frisse
ochtendwandeling te maken. We
bivakkeren dicht bij de zee, een
strandwandeling zal me goed
doen.
De zandpaden in het stukje
jungle zijn verlaten. Wanneer ik
na een paar minuten helemaal
ben opgeslokt door het wellusti
ge groen begin ik me af te vragen
wat er zich eigenlijk allemaal af
speelt in het gebladerte om mij
heen. Het zijn gedachten die de
stadsmens beter niet kan heb
ben. Slangen en spinnen en klein
wild lijken mij de natuurlijke be
woners hier. De behoefte om die
tegen te komen, is klein.
In de verte verneem ik ineens
een onrustbarend gebrul. Het
zwelt aan en ebt weer weg. Ter
wijl de afstand tot de lodge gro
ter wordt, krijg ik steeds sterker
het gevoel hier niet echt op mijn
plaats te zijn. Maar goed, niet zeu
ren, daar is het pad langs zee al.
In de verte zie ik iemand lopen.
Een lang type dat mij tegemoet
komt. Het duurt even voor ik de
vreemdeling beter zie. Een
vreemde figuur. Groot, mager,
donker. De man is op blote voe
ten, maar draagt wel slippers aan
h
ii
e
n
h
n
Z
t<
a
sl
g
Ze bestaan nog echt in Nederland: riviertjes die zich door het landschap wurmen.
Waar alles zo'n beetje gekanaliseerd is, is plotseling plaats voor puur natuur. De Dinkel
is er zo een. We stapten in de kano om het riviertje te bevaren.
De Dinkel is een van de wei
nige (semi)natuurlijke en
sterk meanderende beek
loopjes in Nederland. Ten
minste, voor een klein deel
nog maar. De Dinkel ont
springt in Duitsland tussen
Coesfeld en Ahaus om 93 kilometer verder
op bij Neuenhaus in de Duitse Vechte uit
te monden. In Duitsland is het riviertje gro
tendeels gekanaliseerd, maar zodra de
grens bij De Lutte in Noordoost-Twente
wordt gepasseerd, meandert de rivier er lus
tig op los om bij het Lutterzand een prach
tig, bijna on-Nederlands landschap te boet
seren. Het is een bewuste keus van het Wa
terschap om de Dinkel op dit traject zo na
tuurlijk mogelijk te laten. Het water slin
gert zich hier dan door de zandverstuivin
gen en kan zich per jaar enkele meters ver
plaatsen. In de winter overstroomt dit deel
van het riviertje regelmatig.
Het Lutterzand is bij de Thkkers een gelief
de plek om te recreëren, maar ook voor
hen is het een bijzondere belevenis 'hun' ri
viertje vanaf het water te zien. Van 1 april
tot 1 september is het niet mogelijk op dit
stukje van de Dinkel te varen, vanwege
broedende oeverzwaluwen en ijsvogels. In
de periode daarbuiten nodigen de tempera
turen niet echt uit om in de kano te stap
pen. Het Lutterzand verkennen de meeste
mensen dan ook te voet of met de fiets,
maar niet met de kano.
We verzamelen bij eetcafé Keet 'n Zwart in
De Lutte en het is meteen een feest van
herkenning. De voertaal is hier Twents en
het is duidelijk dat ook de Tukkers zich ver
heugen op een kanotocht op het riviertje,
dat niet voor niets in de eerste regel van
het Twentse volkslied klinkt. Niels Stijger
van Adventure King moet glimlachen om
het tafereel: „We hebben inderdaad veel
klandizie uit de regio. Bij zowel individue
le kanoërs als bedrijven en families is de in
teresse groot. Het is sportief, maar niet te
vermoeiend en weer eens iets totaal an
ders."
Na een korte briefing op het droge wordt
het tijd de kano bij De Lutte in de Dinkel
te laten zakken. We beginnen aan de 8 kilo
meter lange tocht naar het Lutterzand. De
eerste helft van de tocht voert tussen de
weilanden, waarbij we veel bekijks hebben
vanaf de wal en het snel duidelijk wordt
waar de uitdrukking nieuwsgierige koeien
vandaan komt. Regelmatig moeten we ons
een weg banen langs en onder bomen en
struiken, die in het water zijn gevallen.
„We willen het hier zo natuurlijk mogelijk
houden en er wordt alleen ingegrepen als
we er echt niet meer door kunnen", legt
Stijger uit. Met de eigenaar in onze kano
hebben we een makkie, want hij loodst
ons soepeitjes langs alle obstakels.
Halverwege de tocht verandert het land
schap zienderogen en doemen de eerste
metershoge, steile zandwanden van het
Lutterzand op. Het zand domineert niet al
leen de ronduit indrukwekkende wanden,
WAAR EN WAT
maar ook de rivierbodem is een en al zand.
Na een paar droge zomermaanden is de ri
vierstand uitermate laag. We moeten dan
ook regelmatig klunen als de kano vast
komt te zitten in een zandbank. Het maakt
het plezier er niet minder om en geeft ons
de gelegenheid ook even de armen rust te
geven. Het is moeilijk voor te stellen, dat
deze rivier zó hoog kan stijgen, dat hele ge
bieden onder water komen te staan.
De opwinding is groot als Stijger ineens
een ijsvogel ziet. Gedurende de tocht wa
ren de buizerd, staartmees, boomleeuwe
rik en aalscholver al gespot, maar de ijsvo
gel is toch wel de grootste 'vangst' op vogel-
gebied. „Ze zitten over het algemeen op
vaste plekken langs de rivier, dus als je
weet waar je moet zoeken, is de kans groot
de ijsvogel in het wild te zien", legt Stijger
uit. Niet dat we er veel aan hebben met ons
fototoestel, want in een oogwenk is het vo
geltje alweer gevlogen. We voelen ons dan
ook bevoorrecht de prachtige ijsvogel in
zijn natuurlijk habitat te mogen aanschouw
wen. Dat maakt de natuurbeleving in dit
stukje ongerepte natuur bijna volledig.
Net als we de ar
men zoetjesaan gaan
voelen, kondigt paviljoen 't Lutter
zand zich aan, wat tevens het eindpunt
van de kanotocht betekent. Voor ons zit
het avontuur erop, terwijl de Dinkel nog
tientallen kilometers verder zijn weg ver
volgt. Maar dan wel weer als getemde ri
vier. Even na het Lutterzand ligt al een om
leidingskanaal, dat er bij extreem hoge wa
terstanden voor moet zorgen dat de weilan
den en akkers, die verder stroomafwaarts
liggen, niet onder water komen te staan.
En daarmee is de Dinkel weer een gewone
rivier geworden.
eindredactie
Marcha van Schijndel
reizen@depersdienst.nl
vormgeving
Erna van Eerdewijk
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
zi
V
k
d
g
V
V
a
v
ti
n
Klunen op de Dinkel
tekst en foto Jaap van Splunter
reageren?
reizen@depersdienst.nl
De Dinkel is circa 93 kilometer lang. 38 kilometer lang stroomt de rivier door de Duitse deelstaat
Noordrijn-Westfalen, 46 kilometer door Twente en 9 kilometer door de deelstaat Nedersaksen.
Van 1 september tot 1 april mag er gekanood worden op de Dinkel. Dit is buiten het broedseizoen
van de oeverzwaluw en de ijsvogel.
Adventure King (www.adventureking.nl) verzorgt een volledig verzorgde kanotocht van
8 kilometer vanaf het eetcafé Keet 'n Zwart (www.eetcafekeetnzwart.nl) in De Lutte naar
het Lutterzand. Voor groepen vanaf tien personen kan op elk gewenst tijdstip gereserveerd
worden. Op zondagochtend organiseert Adventure King ook afvaarten voor individuele
inschrijvingen. Een individuele kanotocht kost 16 euro.
j-.
De Lutte
r— m>
2^5?
