is 19 de lutte Klunen op de Dinkel
21 de eifel Kriskras toeren op de motor
Schietles Flikken
PZC
>>-F,-
J
25 TELEVISIE
Macedonië ligt midden in de Balkan. Het land wordt omgeven door Albanië in het westen, Griekenland in
het zuiden, Bulgarije in het oosten en Kosovo en Servië in het noorden. Geen zee, wel een paar kraakheldere
meren, maar vooral hoge bergen, die garant staan voor adembenemende uitzichten.
In Macedonië zijn ze blij met de Ne
derlandse schrijver A. den Doolaard.
Hij is niet alleen de enige Nederland
se schrijver van wie het werk in het
Macedonisch is vertaald, maar in de
stad Ohrid heeft hij zelfs een monu
ment en een museum. Den Doolaard
woonde ooit in Ohrid. Zijn boek De bruiloft
der zeven zigeuners was zo'n bestseller, dat
veel Nederlanders in Joegoslavische tijden
naar Macedonië gingen.
Ohrid ligt in het zuiden van Macedonië
aan het Meer van Ohrid. Er hangt een pret
tige, zomerse sfeer, 's Ochtends is het heer
lijk om er naar de overdekte markt te gaan.
Boeren brengen er hun groente en fruit
aan de man en oude vrouwen verkopen
grote bossen verse kruiden. Iets verderop
zitten tientallen mannen op een terras aan
de thee of aan de koffie. Een kelner fietst
met een Thrks blad verse koffie van en
naar de marktkooplui.
Ohrid herbergt een aantal bijzondere By
zantijnse kerken. Zoals de dertiende eeuw-
se Sveti Jovankerk, een must see alleen al
vanwege de ligging hoog boven het meer.
De vergezichten zijn prachtig. De Sveti
Kliment i Pantelejmon is minstens even
bijzonder. Deze nieuwe kerk is gebouwd
op de overblijfselen van Ohrids oudste
kerk uit de vijfde eeuw. De mozaïeken van
onder andere een hakenkruis, een oud zon-
nesymbool van de Indo-Ariërs, zijn uniek.
Op 30 kilometer van Ohrid, pal aan de
grens met Albanië, ligt het Sveti Naum-
klooster. Je kunt er over land naartoe, maar
vervoer met een bootje behoort ook tot de
mogelijkheden, bijvoorbeeld vanuit Ohrid.
Het klooster werd in 905 gesticht door de
missionaris Naum. Zijn graf in de naastge
legen kerk is omgeven door adembene
mend mooie fresco's, die voor een groot
deel nog in een onwerkelijk gave staat ver
keren. Buiten laten enkele pauwen trots
hun kleurige verentooi zien. Iets verderop
gaan we met een bootje een binnenmeer
op. In het kraakheldere water zie we de vis
sen langs de boot schieten. Aan wal staan
de barbecues aan voor de cevapcici, de pitti
ge Balkanworstjes. Eet ze bijvoorbeeld met
tavce gravce, witte bonen die eerst gekookt
worden en daarna in een aardewerken
schaal nagaren in de oven met ui, knoflook
en paprikapoeder. Die handgemaakte scha
len koop je ter plekke voor iets meer dan
een euro.
Macedonië werd in 1991 een onafhankelijke
republiek. Sindsdien wordt ér hard ge
werkt om de toeristen van weleer te laten
terugkeren en om nieuwe aan te trekken.
Daar hebben de Macedoniërs veel voor in
huis. Het land, dat een kwart kleiner is dan
Nederland, heeft geen open verbinding
met zee en moet het dan ook hebben van
de bergen. In Europa bezet Macedonië de
tweede plek qua gemiddelde hoogte van
die bergen. Eerste staat Zwitserland.
Uiteraard gaan we de bergen in. Het bezoe
kerscentrum van Nationaal Park Pelister is
een voormalig buitenhuis van maarschalk
Tito, zoals hij er vele had in alle zes repu
blieken. Er is een klein museumpje dat alle
flora en fauna toont van het park. In de
hoek staat een opgezette bruine beer. Het
dier werd op jonge leeftijd aangereden en
laat zich nu gewillig fotograferen door de
toeristen. In het Pelisterpark schijnen nog
steeds zo'n dertig beren te leven.
Met gids Petar Nolev gaan we in een Toyo
ta Terrano over een onverharde weg om
hoog. We overbruggen een hoogteverschil
van 1.000 meter en komen uit bij de Dimi-
tar Ilievski-hut, vernoemd naar een van de
drie Macedoniërs die ooit op de top van de
Mount Everest stonden. De omgeving is
weids, de velden staan vol bloemen. Husky
Stella loopt met ons mee. Het dier redde
eerder twee Nederlanders, die hikend door
de omgeving de weg waren kwijtgeraakt.
We lunchen aan een kratermeer en dalen
vervolgens de berg weer af. Ons reisdoel
vandaag is Bitola, in het zuidoosten van
Macedonië. De stad ligt vlak bij de Griekse
grens. Al ten tijde van het Ottomaanse
Rijk, toen de stad nog Manastir heette, was
het een belangrijk commercieel centrum.
Bitola heeft veel weg van een willekeurige
provinciestad in Türkije. In de stad woont
dan ook de grootste "Rirkse gemeenschap
van Macedonië. Er zijn drie grote moskee
ën: de Yeni, of nieuwe moskee (hoewel uit
de zestiende eeuw), en de Isak en Yah-
dar-Kai. 's Middags zien we opvallend veel
jonge bruidsparen poseren voor kerken en
in parken. Ze lijken de 20 nauwelijks gepas
seerd, een bruidegom is zelfs nog niet van
zijn acne af. Zonverbrande Roma begelei
den het prille geluk met vrolijke violen en
trompetten, familieleden - op hun paas-
best gekleed - lopen flanerend achter het
paar aan.
Terug in Ohrid eten we 's avonds in restau
rant Sveta Soflja. De voorgerechten als
knoflookpuree en ajvar, een mengsel van
gerookte, gepureerde paprika en aubergine
vormen een heerlijk begin. De tomatensala
de is simpel, maar zelden at ik smaaJcvolle-
re tomaten. Als hoofdgerecht komt een per
fect gegrilde forel op tafel. Deze vis zwemt
alleen in het Meer van Ohrid. De kans die
te eten, laten we dus niet voorbijgaan.
F- -r-v'. *,3»
lis#- -JRI**
WAAR EN WAT
Ohrid ligt op 2.200 kilometer
van Utrecht. In de zomer
vliegt Arke Fly (www.arke-
fly.nl) rechtstreeks van Am
sterdam naar Ohrid.
I
Reizen
Media
EUROPA
tekst en foto Joost Brantjes
Macedonië wordt
herontdekt
SERVIE
KOSOVO
BULGA
RIJE
MACEDOMÉ
Ohrid
Sitola
ALBANIË
GRIEKENLAND
reageren?
VSr reizen@depersdienst.nl
Meer informatie over Mace
donië op www.exploringma-
cedonia.com en over Ohrid
in het bijzonder op
www.ohrid.com.mk
Meer weten over het Natio
naal Park Pelister? Kijk dan
op www.park-pelis-
ter.com/en