FZC 9
Zeeuws
Bakboek
koploper
Nog eên keer 'Bau en Lau'...
Alleen maar wate
Tranen op het land
PUBLIEKSPRIJS
Uitreiking prij'zen op 9 november
CULTUUR 31
Voor de PZC-publieksprijs komen 82 titels
in aanmerking. Elke zaterdag worden op
deze pagina drie boeken getipt.
Herman Vuiisie
Dit jaar moest er na
tuurlijk veel over de
watersnood van
1953 worden ge
schreven. Toch valt
de oogst in het kader van de 6o-ja-
rige herdenking mee. Misschien
dat Kees Slager met zijn monu
mentale Rampboek, dat ruim
twintig jaar geleden verscheen,
veel hunkerende schrijvers het
zwijgen heeft opgelegd.
Feitelijk zijn er vijf titels, waarvan
er drie in het oog springen. Pedde
len in de Palingstraat van John Bro-
sens is niet ingezonden voor de
Zeeuwse Boekenprijs en doet dus
niet mee. Storm! Is een niet onver
dienstelijk jeugdboek, maar valt
hier ook buiten de boot. De titels,
waarop u wat mij betreft met een
gerust hart kunt stemmen, zijn Al
leen maar water, Tranen op het land
en De Ramp getekend.
Om te beginnen het boek van de
tweelingbroers Jan en Herman
Nauta, Alleen maar water. Zij za
ten in de buik van hun moeder
Janneke in Eikerzee toen het wa
ter in die eerste februarinacht van
1953 kwam. Hun vader Ate was
sinds 1951 predikant van dat
Schouwse dorp. In het boek ge
ven de broers de geschreven her
inneringen weer van hun moe
der, die de pen oppakte meteen
na de Ramp, en in 1998, toen ze
ter gelegenheid van haar 75ste ver
jaardag herinneringen ophaalde.
Vader Ate was een verteller, zijn
zoons laten hem in hun boek zijn
zegje doen. Bovendien konden ze
gebruik maken van de unieke foto
collectie van Jaap van den Berge
uit Haamstede, met wie hun va
der bevriend was. Als lezer kom
je dichtbij: „Daar drijven de boe
ken uit de pastorie, de notulen
van de kerkenraadsvergaderin
gen, daar het doopboek, daar ziet
men in een boom de werkbank
van buurman Thiten."
In Tranen op het land van Erik
Dries$en lezen we de aangrijpen
de verhalen van Zeeuwen en
West-Brabanders, die na de
Ramp naar de Noordoostpolder
De PZC-publieksprijs is gelieerd
aan de Zeeuwse Boekenprijs. Bei
de worden zaterdag 9 november
in Middelburg uitgereikt. Voor de
Zeeuwse Boekenprijs heeft een
vakjury inmiddels uit de 82 inge
zonden boeken een longlist van
tien titels samengesteld.
(NOP) uitweken. Vaak zijn het
mensen, die traumatische herin
neringen aan de watersnood heb
ben overgehouden. Zoals Adrie
van Dongen. Hij was al in 1952
naar de NOP verhuisd, maar was
in de rampnacht op bezoek bij
een kameraad in Nieuwerkerk:
„Er dreef een baal stro voorbij die
tegen de stroming in kantelde.
Toen zag ik dat een klein meisje
van een jaar of zeven zich met
haar klauwtjes vasthield aan het
stro. Terwijl ze me aankeek gleed
ze langzaam weg en nam het wa
ter haar mee."
Na zestig jaar wordt het ook tijd
om te kijken, hoe de Ramp van
1953 voor het nageslacht is vastge
legd. Socioloog Herman Vuijsje
hield in De Ramp getekend kinder
en jeugdboeken over de overstro
ming tegen het licht. Aanvanke
lijk waren het vooral protestantse
uitgeverijen die boeken publiceer
den waarin de watersnood als een
straf van God werd gepresen
teerd. Heldenrollen waren alleen
voor jongens vastgelegd. Vuijsje
besteedt veel aandacht aan de il
lustraties in de boeken. Die vertel
len een eigen verhaal over de ver
werking van nauwelijks te bevat
ten leed.
MIDDELBURG - In de eerste week is
er al massaal gestemd voor de
PZC-publieksprijs. Gistermiddag
om 16.00 uur waren al bijna 2700
stemmen geteld. De top-10 zag er
op dat moment als volgt uit:
Stemmen op een van de in totaal
82 ingezonden boeken kan nog-
tot vrijdag 8 november 18.00 uur
via www.pzc.nl/publieksprijs of
door een (brief)kaart met uw favo
riete titel te sturen naar PZC-pu
blieksprijs, Postbus 91, 4330 AB
Middelburg.
De tussenstand wordt elke dins
dag en donderdag op www.pzc.nl
bekendgemaakt en elke zaterdag
op deze pagina.
iek, pa, in die
I f bocht is Mollema
naebie gevalle',
I zei onze zeune,
mee gevoel vö
het drama "van de mislukte tiedrit
van 'onze' Bauke, die het begin
van 't einde wier van de oop op
een podiumplekke vö Nederland
in de Tour de France van van de
zeumer. Ik ao 't tuus gezie op TV
da Mollema tegen de drangekkens
was gekomme. Een weke laeter
ebb'ik die tiedrit nog een keer mo-
he rieë, in d'n auto! Ik herkende
niks mi op de noe stille wegge
tjes.
Duzende mensen aode d'r gestae.
Noe stoeng er nog 25 keer achter
mekaore 'Valverde' en op een kru-
sing een opgetuugde racefiets. In
de beruchte 'Mollema-bocht' leek
niks mi te verwiezen nè de man,
die 'de doöd of de gladiolen' ree.
Di bin langs aolerlei wegen kleine
monumentjes, die an vee erreger
dingen doen dienke, mè ik vond
het toch jammer da me van deze
bocht hin 'herinneringsbocht' ge-
maekt ebbe. Ik ao een oopje hrint
mee moete neme of mee een oran
je verve 'BMX' moete schrieve
(Bauke Mollema, zet mè een
kruus (X) deu z'n naeme..). Mis
schien lag er nog bloed of zö..!
Noe bluuft die bocht naemloös,
_eên van de vele.
En bochten waere d'r, je zou nae
bie misselijk ore in d'n auto. Noe
begreep ik ook da ze het over een
'technisch parcours' aode; onein-
dig vee rotbochtjes. Je kon hin
ogenblik verslappe mee j'n
aandacht, laet stae rondkieke.
Nooit kon je geniete as renner
van dat prachtige landschap, die
vergezichten en dat azuurblauwe
meer. Wat miste die renners toch
vee...!
En juust in die tiedrit krege de
twi 'Oranje-joengers' klop. Wan
ook 'Lau' van het duo 'Bau en
Lau' viel onderwehe. Toeval....??
Nou, ik bin, nae onderzoek, tot de
ondekking gekomme, da ier ohere
machten inhehrepen ebbe. As de
leeshraoge Bauke 's aevens het
verhaal over dat meer, wi d'n
langs moest rieë, es goed ao deu-
genome, dan ao d'n 't gewete. Dat
prachtige meer is een kunstmae-
tig meer.
Di is vee vö gerinneweerd, wan di
moest een hröte stuwdam kom-
me. Durpen bin compleet mee de
grond hliek gemaekt, twintig me
ter oog waeter ei een riviertje tot
een meer gemaekt. Vuuftig jaer
gelee verdween aoles onder wae
ter. Een soort Hedwigepolder, mè
dan vee hröter.
Eên kerktoren bleef er nog boven
't waeter uutsteke! (Lac Ser
re-Ponton, zoek 't mè es op!
En eên man, een zekere Amadê,
ei z'n eihen di tot het vö im bitte
re einde tegen verzet. Ellepe dee
't nie, a bleef 'n tot het leste toe in
z'n uus.
De dag vödat het waeter kwam, is
Amadé verdwene. Niemand ei t'n
ooit nog gezie!
Mè z'n geêst waert nog aoltied
rond om wraak te nemen op men
sen, die dienke het waeter te kun
ne temmen! Z'n geêst in de vurm
van een man mee een rugzak en
een hröten oed op! En ik wete, da
in eêl Europa de mensen de Ne
derlanders kampioenen vinde op
het gebied van waeterbeheersing
('Einsame Spitze', zei ooit een
Duitser tegen me!).
Amadé is dus vréselijk tegen Ne
derlanders.
luidere begriepe 't noe wè. De
geêst van Amadé ei 'Bau en Lau'
uutgezocht om wraak te nemen
op iedereên, die uut het land
komt wi ze onder de zeêspiegel
weune, Deltaplannen maeke en
polders trug wille geve an de zeê
en de natuur! Di moeste ze noe
aolebei vö 'bloeé' en waere ze een
illusie aermer.
Toen me de bocht vöbie gereeë
waere, zonder ies te ondernemen,
ebb'ik even omgekeke. Di stoeng,
docht ik, een ouwe vent mee een
rugzak en een hoed in die bocht..!
En ie zwaaide... mee een gele
trui"
ZATERDAG 5 OKTOBER 2013
De Ramp spreekt aan
la ^oowytfa./w d# wüj-vX">rf'0«'
^kerzee/Scharendijke in 1953,
originele beelden en persoonlijke verhalen
door Jan van Damme
1. Tinka Leena: Het Zeeuwse Knop Bak
boek (439 stemmen)
2. Petra de Boevere: Durf te doen (317)
3. Samantha Eising: Adembenemend
(233)
4. Sven Remijnsen: De beste Tour aller tij
den (202)
5. Eugène de Kok: Racoon, Alles voor het
liedje (183)
6. Ludo Haers: ffmeermoetaniezijn
(146)
7. Josie Kneepkens: Ik vertrek nog niet
(133)
8. Freek de Jonge e.a.: Zondig in Zee
land 116)
9. Albert de Bruijn: Davied (108)'
10. Mirjam van Beijsterveldt: De avontu
ren van de Huunkvogel (100)
Mal
Knop Z'CTCZ
ftokboel
