Meldpunt voor bedreigd erfgoed
O
1 7
I
14 BUITEN
Bedreigd erfgoed
mdat Zeeland zo rijk is
aan cultureel erfgoed is
dit voor haar inwoners
iets van alledag. Gebouwde en
landschappelijke elementen en
structuren maken hiervan een be
langrijk onderdeel uit. Veel van
dit erfgoed is duidelijk zichtbaar,
maar veel ook niet. Denk aan de
vele historische boerderijen en
kerken, de molens en dijken en
de verdedigingswerken, maar ook
aan de historische stads- en dorps
centra. Door snelle ontwikkelin
gen van het leven van alledag
dreigt vooral klein, maar ook ver
geten en onbekend en zelfs onder
gewaardeerd cultureel erfgoed ver
loren te gaan. Zo zijn kleinere ele
menten als grafmonumenten,
grenspalen en muurschilderingen
maar bij weinig mensen bekend.
Bovendien wordt de cultuurhisto
rische waarde van dit bijna 'verge
ten erfgoed' vaak onderschat. Het
wordt pas gemist als het niet
meer is.
Om te voorkomen dat dit erfgoed
stilletjes aan verdwijnt, is het
goed dat organisaties, die zich in
zetten voor de bescherming er
van, op de hoogte zijn van de be
dreigingen. Mensen weten vaak
meer wat er in hun omgeving aan
erfgoed aanwezig is en of daar
iets mee gaat gebeuren of juist
staat te vergaan. Door dit nu door
te geven aan het Meldpunt, kan er
tijdig actie worden ondernemen.
Maar beseft moet ook worden dat
niet alles gered kan worden.
Belangrijk is dan wel dat wat
moet verdwijnen wel goed cul
tuurhistorisch wordt gewaar
deerd en wordt vastgelegd. Door
het doen van meldingen kan de
Viaduct Den Eeck, net buiten Kloosterzande, is de toegangs
poort naar de Westerschelde. Wie er onderdoor rijdt richting
het water komt echter eerst langs De Eek, een gehucht aan
een kronkelige weg. „Willem-Alexander kwam hier altijd jagen
net voor Kerst."
Het gehucht
tz4
Walsoorden
Je De Eek j
SICNALEMENT DE EEK
Sinds het verdwijnen van de veer
bootverbinding Kruinin-
gen-Perkpolder is De Eek nog
meer afgezonderd dan het was.
Vroeger was je vanaf de boot bin
nen vijf minuten in de buurt
schap. Het is jammer dat-ie niet
meer vaart, vindt Rudie Geus. Hij woont
met zijn gezin in De Eek en voer dagelijks
mee om bij zijn werk in Goes te komen.
„Dat kostte me een uur aan reistijd, maar
door de Westerscheldetunnel duurt het net
zo lang." Hij mijmert wat. De boot, dat was
een rustmoment. Even bijbabbelen met ie
mand of wat drinken. Of een broodje kro
ket..." Zijn vrouw helpt hem uit de droom.
„Rudie was de laatste die opgepikt werd. Als
de boot dan niet ging of ze hadden 'm ge
mist, zat het hele gezelschap hier om acht
uur 's ochtends aan de keukentafel. Koffie!"
De Eek ligt in één van de Mariapolders die
Zeeland rijk is. Deze polder ontstond rond
1200 doordat de Cisterciënzer monniken van
abdij Ter Duinen op verzoek van de Graaf
van Vlaanderen stukken land begonnen in
te polderen. Nu zijn er nog twee sporen uit
het verleden: het beaufortsluisje en een
Vlaamse schuurtje. Het sluisje stamt uit
1761, maar kreeg in 1906 de naam die het nu
nog draagt. Destijds overstroomde een ge
bied in de omgeving van Kloosterzande,
maar het achterland bleef dankzij de sluis
droog. Het is toen vernoemd naar J.F. de
Beaufort, in die periode lid van de magistra
tuur van Hulst en het oude waterschap het
Hulster Ambacht.
Rudie werkt bij Landschapsbeheer Zeeland
en ook daarom is het leuk om in zo'n omge-
-Vy. V
ving te wonen. Hij legt uit: „Heerlijk. Je leeft
hier met de seizoenen mee en ziet van alles
op het land. En af en toe komt er een Beken
de Nederlander op bezoek: Willem-Alexan-
der kwam altijd jagen op het land hier voor.
Iedere winter, net voor kerst. Verder zien we
regelmatig wandelaars voorbijkomen - het is
leuk wandelen naar de Westerscheldedijk
met al die binnendijkjes, populieren en be
planting." Hoe groot is dan het contrast met
dochter Eline, die studeert en woont in Am
sterdam. „Ik zie ook wel de voordelen in van
het wonen daar", zegt Linda. „Dat is leuk
voor een dag. En dan kom je weer lekker te
rug thuis, in de rust. Eline wil zelf ook terug
in de buurt komen wonen. Dan ga ik wel in
Antwerpen voor de klas staan, zegt ze dan."
Contrast is juist iets wat Hans en Roos Hen
driks nou juist niet hebben ervaren. Zij ver
huisden twee jaar geleden vanuit de Achter
hoek naar De Eek. „Ik vind het wel prettig
dat er niet veel te doen is. We hebben er
twintig jaar gewoond maar er zijn niet veel
verschillen met de Achterhoek. Daar wonen
ook ingetogen mensen, zegt Roos. „Zeeuw
en zullen niet zo snel contact zoeken, maar
wij doen ons eigen ding dus we hadden
geen last van aanpassingsproblemen. Boven
dien wonen we hier vrij, dichtbij het water.
Dat is belangrijk voor ons." Naast het Vlaam
se schuurtje - dat Hans in oude luister her
stelt met gebruik van redwood planken - ligt
namelijk hun boot, waarmee ze vier jaar
lang een wereldreis hebben gemaakt. Haar
naam? The wind cries. Jimi Hendrix in De
Eek.
Met een weids uitzicht op de polder aan de
voorkant van hun huis vervolgen Rudie en
Linda hun verhaal. Gevraagd naar hun stand
punt over de ontpoldering blijft het even
stil. Dan neemt Linda het woord. „Ik vind
het een lastige kwestie want ik snap beide
standpunten. Dankzij Rudie snap ik de kant
van de natuur. Doe maar, denk ik dan. Maar
als ik dan mijn moeder hoor praten over goe
de landbouwgrond snap ik dat standpunt
ook." „Opvallend in die hele discussie is dat
er vlakbij ook ontpolderd wordt, bij Perkpol-
der, maar dat staat niet ter discussie", zegt
Rudie. Ze hebben het altijd over de Hedwi-
gepolder. Nu komen ze ook nog een hele pol
der onze kant op, tot aan de Mariaweel. Je
had een kronkelig dijkje tussen de bomen
en struiken, dat is platgezaagd en het dijkje
wordt afgegraven. Jammer zo'n historisch
dijktracé verdwijnt."
W"
door Tony Veenstra
Historische schuren, unieke
waterputten en oude bakketen.
Veel cultureel erfgoed in Zeeland
wordt bedreigd. In deze serie laten
we zien wat er dreigt te verdwijnen.
Het trafohuisje van Groede vóór de
opknapbeurt.
Vlaamse schuur, sluisje en een
vleugje Jimi Hendrix in De Eek
door Michiel Bouwman
I^KfJosterzag
Gemeente: Hulst
Aantal inwoners: circa 20
Aantal huizen: 8
Netwerksignaal: goed
Ligging: Iets ten oosten van
Kloosterzande, 600 meter van de
Westerscheldedijk.
Het beaufortsluisje.
