Bonen
6 WONEN
GROENE VINGERS
Romke van de Kaa
Een moestuinier praat
niet vaak over andijvie
of sla - dat groeit van
zelf- maar wel over bo
nen:
„Ik heb ze al twee keer gelegd,
maar nog steeds niks."
„Vreemd, bij mij zitten ze al bo
venaan de stok."
„Zeker binnen voorgezaaid?"
,Ja, doe ik altijd, anders zaai je
voer voor de houtduiven."
Geen groente waarover je zo ge
zellig kunt ouwehoeren als over
bonen. Bonen kun je overal telen.
Er is geen moestuin voor nodig;
ze doen het ook in een pot ter
grootte van een emmer, langs het
tuinhek of op het balkon. Toch
kom je ze buiten de moes- of
volkstuin amper tegen. Het zal te
maken hebben met de invoer van
goedkope, smakeloze sperziebo
nen uit Egypte. De economie ligt
daar op zijn gat, maar bonen voor
onze supermarkten worden er
nog steeds volop geteeld.
Bonen zijn er in twee grote groe
pen: snijbonen en sperziebonen.
Snijbonen klimmen (langs gaas,
touw of stokken), sperziebonen
vormen lage struikjes. Je hebt
ook klimmende sperziebonen,
waarvoor je een klimvoorziening
moet hebben. En die kun je pluk
ken zonder bukken.
Ik heb dit jaar vier soorten bonen
gelegd. Bonen zaai je niet, je legt
ze. Zoals een kip een ei. Leggen
doe je in het begin van de zomer,
als de grond goed is opgewarmd.
Niets zo onzeker als het weer; als
dat na het leggen van de bonen
omslaat, rotten die in de grond in
plaats van te kiemen. Je kunt ge-
luk hebben, maar vaak moet je ze
twee of drie keer leggen.
Dan de volgende horde: de hout
duif. Vooral wie landelijk woont,
moet zijn bonen beschermen
met gaas of met netten. Doe dat
onmiddellijk na het leggen, want
de houtduif is een slimme vogel,
die exact in de gaten heeft waar
de boon de grond in is geduwd.
Binnenshuis of in een kas zaaien,
omzeilt deze ellende. Dan nog
komt het wel voor dat de duif de
jonge planten vernielt, vlak nadat
ze zijn uitgeplant.
Iedereen heeft zo zijn favoriet.
De mijne is de pronkboon, een
oranjeroodbloeiende snijboon,
zoeter van smaak dan de gewone
snijboon. Pronkbonen zijn niet al
leen lekker; het zijn ook mooie
klimplanten. Je kunt ze langs
stokken laten groeien, maar je
kunt er ook een uitgebloeide
sering mee versieren. De eenjari
ge boon richt amper schade aan.
Naast pronkbonen had ik dit jaar
klimmende sperziebonen die
rauw auberginekleurig zijn, maar
gekookt gewoon groen. Leuk die
kleuromslag mee te maken van
paars naar groen, maar andersom
was nog boeiender geweest.
Vlnr Vuurtong, pronkboon, klim-
sperzieboon en boterboon.
Monnikenwerk
De meubels worden op bestelling
en met de hand gemaakt.
12
