Patatkunde
CONSUMENT 23
KOOPWAAR
Wouter Klootwijk
Vlaamse friet is ty
pisch Nederlands.
Dat wil zeggen, in
Vlaanderen zetten
ze er langs de weg
niet bij dat het Vlaamse is. In
Alkmaar wel en zo zijn er
meer Nederlandse adresjes
voor Vlaamse. Goede frieten
zijn het, de zogenaamde Vlaam
se. De Hollander in Alkmaar
doet er zelfgemaakte Belgische
mayonaise bij. Maar wie in Vlaan
deren bij frieten een kroket wil,
krijgt er een uit Maastricht In Me-
chelen bijvoorbeeld.
Toeristen en andere zwervers zul
len er niet komen. Er is niets te be
leven is. De Tervuursesteenweg is
een .gewone straat om aan te wo
nen en uit weg te willen. Het zal
voorbijgangers in de lijnbus niet
eens opvallen. Frituur van Xia
staat op de gevel. Pas als je Meche-
len alweer uit bent, denk je, Xia?
Elk jaar, straks voor de tiende
keer, wordt een woord aangewe
zen als woord van het jaar. In Ne
derland waren mensen die hiel
pen het jaarwoord kiezen zo suf
om geen nieuw, maar een meer
dan 20 jaar oud woord aan te wij
zen als het woord van 2012. Plof-
kip. Vlaanderen koos een echt
nieuw woord. Er zullen mensen
zijn die er discriminerende laat
dunkendheid in lezen, maar het
woord is er niet minder mooi en
doeltreffend om. Frietchinees.
In België worden frietkotten en
snackbars soms overgenomen
door mensen van Chinese af
komst en de jongste tijd zo vaak
dat het ging opvallen. Er werd be
zorgd over geschreven, er gaat cu
linaire cultuur verloren, maar
toch ook welwillend; de ff ietchi
nees is geen ramp. Hij bakt de pa
tatten net zo goed als een Belg
van Vlaamse origine. Zo ook me
vrouw en mijnheer Xia in Meche-
len. Voor klanten bakken ze patat
en bruine voorwerpen van Mora.
Trouwens, ga om een patatje op
de Markt van Zaltbommel, de
frietwinkel tegenover het oude
stadhuis. Jammer dat hier de friet
niet in een papieren tuut verpakt
wordt, maar uitstekend gebakken.
Door een Zaltbommelse Chinees.
Ik heb wonderlijk nieuws. Zo
voortreffelijk als Chinezen in Bel
gië en Nederland Vlaamse frieten
kunnen bakken of die van Aviko,
zo weinig weten ze ervan in Chi
na. Nou en, zou je zeggen, als je
niet wist wat ik hoor. Chinezen
eten rijst en mie. Ook mie van
aardappelmeel. Hoe het komt is
een raadsel, maar er zijn er onder
de Chinezen in China, die graag
friet willen eten. En als ze er zijn,
zijn het er algauw een miljard. De
regering ziet het graag, iets an
ders dan rijst, want het verbou
wen van rijst vraagt veel water.
Water wordt schaars. China zou
tarwe moeten eten, kost minder
water. Of aardappelen. Maar pata
tes frites, hoe moet dat? In Zee
land ontmoette ik een levensmid
delentechnoloog met pensioen.
Maar nog elk jaar vliegt hij een
keer naar China waar ze van plan
zijn om de frietproductie groots
te gaan aanpakken. De Zeeuw
legt ze alles uit. Over stoomschil-
len van de aardappelen, tempera
tuur van olie, vochtigheid van de
patatten en alles wat erbij komt
kijken. Hij vertelt het niet aan aan
staande frietkothouders. Hij geeft
les in een enorme patatfabriek.
Net nieuw. Waar vandaan? Uit Ne
derland. Wij exporteren patatkun
de. Vlaamse, hoop ik.
varing in evenwicht houden hierbij ook
een rol. Belangrijk is dat de knieën het
stuur niet raken tijdens het fietsen. Voor
de allerkleinsten is een terugtraprem de
beste oplossing. Veel modellen zijn voor
zien van zowel terugtrap als hand
remmen). Check samen met je kind en de
verkoper of vooral de handremmen niet te
sterk zijn afgesteld.
Versnellingen maken een fiets, met name
voor grotere kinderen, reuze interessant.
De bink uithangen met indrukwekkend
equipment is stoer, maar je mag je afVra-
gen of die optie verstandig is. De deskundi
gen van VeiligheidNL vinden van niet,
vooral wanneer het een fiets voor heel jon
ge kinderen is. 'Die hebben hun volle aan
dacht voor het verkeer nodig, versnellingen
zijn vaak te moeilijk voor een kind'.
Net zo belangrijk is de instap, die moet
vooral laag zijn, ook voor jongens. Moun
tainbikemodellen zijn cool, maar niet in al
le gevallen veilig genoeg om er snel op en
af te kunnen. Pas als een kind ervaren is, is
een model met dwarsstang een overwe
ging waard.
Naast model en formaat speelt veiligheid
op meer fronten een rol. Let erop dat de
ketting goed is afgeschermd, net zo
als het achterwiel. En ja, ook kinder
fietsen moeten, als de bestuurder op de
openbare weg rijdt, voorzien zijn van een
bel (die minstens op 25 meter afstand hoor
baar is), reflectoren en een wit achterspat
bord en verlichting.
Goed leren fietsen, is een verhaal apart.
Waar de een zweert bij oefening in even
wicht met een loopfietsje of zelfs een step,
ziet een ander meer heil in het peuterfiets
je met zijwieltjes. Forceren helpt in ieder
geval niet. Op www.mamaenzo.nl, de site
waar deskundigen en moeders over diverse
onderwerpen ideeën uitwisselen, wordt
vooral gehamerd op geduld. Lukt het van
daag niet, dan morgen misschien. 'Je kind
moet er behalve motorisch ook emotioneel
aan toe zijn de zij wieltjes vaarwel te zeg
gen. Meestal is dit zo rond hun 5e verjaar
dag'.-
Tips vanuit eigen ervaring hebben de moe
ders ook. Vertrouwen en geloof in je koter
zorgen ervoor dat hij/zij zich zekerder
voelt en daardoor makkelijker leert fietsen.
En verschil mag er zijn. Waar de een bin
nen een uur leert fietsen, doet 'n ander er
maanden over. Meteen de weg op als het
fietsen lukt, is geen verstandige keus. Sa
men oefenen om verkeersinzicht te vergro
ten is beter. En tenslotte: overbodige bal
last in de vorm van frutsels op de fiets is
geen aanrader, daaraan blijf je alleen maar
haken.
fc 5-jarige dochter wil, als het om fietsen
gaat, natuurlijk een Barbie-roze exemplaar
met een schattig mandje aan het stuur.
Maar hoe zit het met veiligheid, inches,
remkracht en verlichting? Is dat laatste ook
verplicht op zo'n minifietsje? En is die net
iets grotere, waarbij ze bijna met haar teen
tjes de grond raakt, geen betere keuze? Vol
gend jaar past die haar vast perfect, dus
daarmee is de investering slimmer.
Om met het laatste te beginnen: doe het
niet! Koop geen fiets op de groei, daar ko
men ongelukken van. VeiligheidNL waar
schuwt ouders voor deze vorm van zuinig
heid. Een fiets heeft de goede maat als je
kind, terwijl het op het zadel zit, met beide
voeten tegelijk de grond kan raken, advi
seert de organisatie. Dat betekent dus dat
zoon of dochter mee moet om een geschik
te fiets uit te zoeken. Dat kan de verrassing
voor de aanstaande verjaardag verpesten,
maar met het oog op veiligheid is het wel
een betere strategie. Ga je toch zonder
kind op pad, dan vragen de meeste verko
pers voor
al naar leeftijd. Op basis daarvan
worden omvang van het wiel
(16,18, 20 of 24 inch) en formaat van de kin
derfiets ingeschat. Geen waterdicht sys
teem. Kijk naar de gemiddelde schoolklas,
zie hoeveel lengteverschil ertussen leerlin
gen is. Toch maar mee dus, naar de dealer.
Er is meer om scherp op te zijn. Hoe klei
ner het fietsje, hoe spannender de verhou
ding tussen zadel, wielen en stuur.
Kijk maar eens hoe de kleinste
fietsers slingeren! Evenwicht hou-
den op een klein fietsje is stukken
lastiger dan op een grote. Dat ver
klaart misschien waarom kinde
ren bij de overstap naar een gro
ter model ineens fluitend weg
fietsen, terwijl ze er op hun
oude fiets niets van bakten.
Vanzelfsprekend speelt er-
Is het kopen van een kin
derfiets simpel of een
klus die veel aandacht
vergt? Veiligheid staat
voorop, zo veel is zeker.
PRIJZEN
MAANDAG 23 SEPTEMBER 2013
Met hun voetjes bij de grond
S reageren?
W consument@depersdienst.nl
door Sandra van Maanen
illustratie Ronald Visser
Wat betaal je voor een redelijke kinder
fiets? De prijzen bij Loekie, een van de
bekendste leveranciers van de kleinste
(16 inch) fietsen beginnen vanaf 130 eu
ro en lopen op tot 177 euro. Voor 18 inch
van dezelfde fabrikant betaal je 220, euro
tot 280 euro. Voor een redelijke tot goede
20 inch fiets van Gazelle of Batavus ligt de
prijs rond 279 euro. In deze categorie zijn
goedkopere modellen verkrijgbaar, maar die
presteren in de test van de Fietsersbond min
der goed. Bij de 24 inch modellen zijn het op
nieuw Batavus en Gazelle die volgens de Fietsers
bond het best uit de test komen. De prijzen
schommelen tussen de 329 euro en 410 euro. Het
betreft nieuwprijzen. Hoewel veel kinderfietsen na
één of twee gebruikers op zijn, vind je soms een
exemplaar waarmee met beleid is omgesprongen.
De fietsersbond publiceert op www.fietsersbönd.nl de
bevindingen van TestKees. Kees Bakker test samen
met enkele kinderen de populairste kinderfietsen. Niet
alleen verhoudingen, cranklengte, maar ook verlichting,
zadelpennen, dikte van het handvat en grootte van het za
del. Handig houvast, ook wanneer je kiest voor een twee
dehands exemplaar van een particulier.