Een nieuw leven lonkt. Na
5 jaar als hoofdredacteur neemt
Margriet van der Linden in
oktober afscheid van Opzij.
Er wacht haar geen andere vaste
baan, maar het schrijverschap:
„Nieuwe dingen doen. Ramen
en deuren open en gaan. Dat is
weieens goed voor een mens."
4 SPECTRUM
interview
anneer ze
voor het
laatst
heeft gela
chen?
Margriet
van der
Linden hoeft er geen twee keer over
na te denken: „Gisteravond nog. Ik
houd enorm van fotografie en bekeek
een fotoboek over feesten in New
York in de jaren tachtig. Wat een leu
ke tijd. En de mensen. Zo eigen, zo on
derscheidend. De één met grote ogen,
de ander met een grote neus, of apart
haar. Heel wat anders dan de homoge
ne uitstraling van nu.
„Dat homogene heeft te maken met
de vlucht in de plastische chirurgie.
Mensen die in dezelfde boeken blade
ren om een nieuwe neus of nieuwe
borsten uit te zoeken. Niet dat ik iets
tegen plastische chirurgie heb. Hele
maal niet, moet je lekker zelf weten.
Maar je ziet overal dezelfde ogen, neu
zen en borsten. Het is een norm ge
worden, waaraan iedereen probeert te
voldoen. Om zo min mogelijk af te
wijken. Geef mij dan maar het indivi
dualisme uit de jaren tachtig."
Jezelf durven zijn, je niet laten leiden
door wat 'men' vindt. Het keert een
paar keer terug tijdens het gesprek in
een Amsterdams café. Niet zo verwon
derlijk, als je weet waar Van der Lin
den vandaan komt. Ze groeide op in
een streng gereformeerd milieu in
Ridderkerk, bij Rotterdam. Met een
seksuele geaardheid die volgens dit
milieu goed was voor een enkeltje hel
en verdoemenis. Dan moet je dat wel
durven, jezelf zijn.
Ze koos de journalistiek als vak. De
observator die af en toe het vingertje
heft. Al tijdens haar opleiding aan de
Evangelische school voor de journalis
tiek in Amersfoort kon ze aan de slag.
Ze had heel wat werkgevers (Nieuw
Israëlitisch Weekblad, Vara, Tros, SBS,
AT5, RTV Noord-Holland), voordat ze
in 2002 voor het eerst hoofdredacteur
werd. Van Blvd., een glossy voor vrou
wen die nu niet meer bestaat. In 2008
gevolgd door het hoofdredacteur
schap van feministisch maandblad
Opzij.
Een baan die, mede dankzij voorgan
gers Hedy d'Ancona en Cisca Dressel-
huys, met zich meebrengt dat je
wordt gezien als boegbeeld van de
emancipatie en het feminisme in Ne
derland. Dat was Van der Linden zich
terdege bewust toen ze 'ja' zei: „Ik
heb me in talloze gesprekken enorm
goed laten informeren over deze baan.
Want het is niet alleen een journalis
tieke baan. Je ziet dat hoofdredacteu
ren - journalisten trouwens ook - te
genwoordig steeds meer het gezicht
worden van de krant of het blad waar
voor ze schrijven. Bij Opzij is dat al
tijd al zo geweest.
„Je staat voor iets. Dan is het maar het
beste dat je je ermee verwant voelt."
Het kostte haar geen enkele moeite.
„Want het is een schone zaak." Het
hielp ook dat ze zich al van jongs af
aan had verdiept in emancipatie en fe
minisme. Als hoofdredacteur van Op
zij dien je nu eenmaal een mening te
hebben over alles wat je pad komt. De
economische zelfstandigheid van
vrouwen bijvoorbeeld. En de emanci
patie van migrantenvrouwen.
Ondertussen stond ze voor de op
dracht Opzij te verjongen. „Nou ver
jongen, verjongen. In ons geval vrou
wen van eind 30 - midden 40 er óók
argriet
van der linden
bij te betrekken. Het blad was met de
lezers meegegroeid, een beetje verou
derd", stelt ze. „Ik heb vriendinnen ge
vraagd: 'Dit zou een blad voor jou
moeten zijn, maar dat is het niet. Hoe
komt dat?' De antwoorden hadden te
maken met een ervaring van stekelig
heid: 'In Opzij wordt gezegd hoe ik
moet leven, dat ik het niet goed doe'.
Terwijl mijn generatie veel meer iets
heeft van 'Dat maak ik zelf wel uit'."
Minder het opgeheven vingertje dus.
„Maar zonder het DNA van het blad
te verliezen", voegt ze toe. „Je moet
natuurlijk wel je tanden laten zien
soms." Onder Van der Lindens lei
ding ging het in Opzij over thema's
als de seksualisering van de samenle
ving, waarin meisjes en vrouwen voor
al als lustobject worden afgebeeld. En
over de beperkte houdbaarheid van
vrouwen, wat sommigen in de armen
van de plastisch chirurg drijft. „Zoals
ik ooit iemand hoorde zeggen: 'Man
nen die ouder worden, gaan op Sean
Connery lijken. Vrouwen die ouder
worden, ook'. Met andere woorden:
een ouder wordende vrouw wordt op
heel andere merites beoordeeld. Daar
Je staat
voor iets.
Dan is het
maar het
beste dat je
je ermee
verwant
voelt
is iets mee. Waanzin!"
En het ging vooral over de verdeling
van werk en zorg. Hét grote thema
van de afgelopen jaren, dat door crisis
en bezuinigingen alleen maar aan ac
tualiteit heeft gewonnen.
Van der Linden introduceerde femi
nisme 3.0. Na de Eerste en Tweede Fe
ministische Golf is er opnieuw een be
weging gaande, stelt ze. „Het gevoel is
dat we het hier goed hebben, maar er
zit toch iets totaal scheef. De helft van
de vrouwen in Nederland is finan
cieel afhankelijk. Komt bij dat drie
miljoen vrouwen, vooral in de provin
cie, balanceren op de rand van armoe
de."
Ze haalt het rapport van de OESO (Or
ganisatie voor Economische Samen
werking en Ontwikkeling) aan, waar
in staat dat vrouwen in Nederland
veel vaker dan in andere landen in
deeltijd werken. Ze hebben korte car
rières en krijgen minder betaald dan
mannen, zodat hun inkomenspositie
ook na pensionering slecht is.
„Terwijl het hele probleem is opgelost
als alle vrouwen in Nederland bij wij
ze van spreken drie uur meer gaan
Margriet van
der Linden:
feminisme 3.0
door Saskia Wassenaar
w