PZC
4 5 Vier misverstanden over het pensioen
Maak een plan voor de toekomst
Niemand kan multitas-
ken. Ons brein is er niet
op gebouwd. Sterker
nog, veelvuldig multitas-
ken kan iets veranderen
in je hersenen, waardoor
je steeds meer moeite
krijgt met je concentra
tie.
n de praktijk doen we graag
dingen efficiënt. Een ser
veerster neemt tijdens het
opnemen van de bestelling
meteen vuil glaswerk van
tafel. En in de keuken roert
de kok in het sauspannetje
en controleert op hetzelfde mo
ment de gehaktballetjes in de
braadpan. Veel mensen, vooral
vrouwen, zijn er daarom van over
tuigd dat ze prima multitaskers
zijn, blijkt uit een onderzoek van
Psychologie Magazine.
„Het kan ook wel", legt hoogle
raar Roos Vonk van de Radboud
Universiteit Nijmegen uit. „Maar
alleen als een van de twee taken
onbewust en automatisch kan
worden uitgevoerd. Dat automati
sche handelen doe je bijvoorbeeld
bij het autorijden. Bij je eerste rij
les had je je handen vol aan het
bedienen van de auto. Je had am
per oog voor het verkeer. Door oe
fening automatiseer je al die han
delingen. Dat kan zelfs dusdanige
vormen aannemen, dat je in het
weekend volkomen in gedachten
weer de weg naar je werk inslaat,
terwijl je echt ergens anders naar
toe wilde."
Vonk vergelijkt het aanleren van
die geautomatiseerde processen
als het banen van een pad door
een bos. „Hoe vaker je over dat
pad gaat, hoe beter het wordt. Als
uiteindelijk heel veel mensen
heel vaak over dat pad gaan, is het
een snelweg geworden. Je creëert
door gewoontevorming als het
ware een snelweg in je brein. En
het blijkt zelfs moeite te kosten
daar weer vanaf te komen, als je
wilt breken met een gewoonte."
Er doet zich pas een probleem
voor, als iemand twee complexe
EETLEZEN MAAKT DIK
taken tegelijkertijd probeert uit te
voeren. Het brein wisselt dan net
als een computer heel snel van de
ene, naar de andere taak. Dit scha
kelen of switchtasken kan zo snel
gaan, dat het lijkt alsof we echt
twee dingen tegelijkertijd kun
nen.
Coach en therapeut Eric Jansen
van Zeeland-Coaching kwam er
al in de tijd dat hij in het bedrijfs
leven managementfuncties be
kleedde achter dat multitasken
niet werkt: „Ik merkte dat ik effi
ciënter werkte, als ik mij slechts
op één taak concentreerde. Het
grappige was wel, dat door steeds
beter te leren focussen, het schake
len tussen twee taken mij wel
Steeds meer
mensen twitteren
offacebooken
tijdens het
televisiekijken
steeds een stuk gemakkelijker af
ging."
„Maar echt multitasken kunnen
we dus niet", stelt Roos Vonk.
„Toch kun je best wel even je
e-mail checken tijdens een verga
dering. Vooral omdat mensen dan
toch al veelal met omhaal van
woorden spreken. Het gevaar
blijft echter bestaan, dat je toch
net ergens de nuance van mist."
Vonk ziet nog 'een ander pro
bleem. In onze moderne samenle
ving is het door smartphone en
social media ook heel gemakkelijk
om diverse dingen tegelijkertijd
te doen. Vooral jongeren hebben
geen enkele gene om op allerlei
momenten hun mail te checken,
te whatsappen, sms'en of te face-
booken.
Vonk stelt dat daardoor het vermo
gen om je te kunnen concentre
ren achteruitgaat. „Je leert je aan
heel veel dingen op een hap-snap-
manier aan te pakken. Je verliest
het vermogen om je echt in iets te
verdiepen. Je ziet het bij tv-pro-
gramma's. Meer en meer mensen
doen onder het kijken ook nog
iets anders, zoals twitteren of face-
booken. Of ze zappen steeds snel
ler weg. Niet omdat de program
ma's saaier zijn geworden, maar
omdat door al dat multitasken er
iets veranderd is in hun brein,
waardoor ze steeds sneller ver
veeld raken."
Zelfstandig mental coach Eric Jan
sen heeft in zijn praktijk veel te
maken met cliënten met concen
tratieproblemen. „Mensen erva
ren dat alsof zij totaal geen contro
le hebben over hun gedachten.
Dat leidt vervolgens weer tot
stress. Ik leer mijn cliënten, mede
door meditatieve oefeningen, hoe
ze hun geest kunnen trainen, zo
dat ze zich weer beter kunnen fo
cussen op een onderwerp."
Vonk ziet het gevaar van multitas
king ook in de moderne, snelle
manier van leven.
„Steeds meer mensen proberen
ook hun dagelijks bestaan met zo
veel mogelijk activiteiten te vul
len. Als je het mij vraagt, heb je
een meer diepgaande ervaring
door ergens in het buitenland
tien dagen op een pleintje te gaan
zitten, dan in dezelfde tijd te pro
beren door heel Europa te reizen.
Het gevaar bestaat dat de mens
uiteindelijk het vermogen verliest
zich ergens stevig in te kunnen
verdiepen."
schiet niet op
Geldfrwe
door Arnoud Cornelissen
illustratie Mark Reijntjes
Multitasken kan zelfs van invloed zijn
op je gewicht. Als je tv kijkt en daar
bij eet, heb je de neiging meer en ook
zouter te eten dan iemand die zich
volledig op zijn maaltijd concentreert.
Dat geldt ook als je een boek of krant
leest tijdens het eten. Dat ontdekten
psychologen Lotte van Dillen van de
Universiteit Leiden en Reine van der
Wal van de Radboud Universiteit Nij
megen. Je bent je dan minder bewust
van wat je eet en hoe dat smaakt.
Roos Vonk
reageren?
geld@depersdienst.nl
