prinsjesdag 2013
Leden van de
Staten-Generaal,
u ik mij vandaag
voor het eerst op Prinsjesdag tot u mag richten, hecht
ik eraan te zeggen dat u in uw Verenigde Vergadering
van 30 april de aanzet heeft gegeven tot een
hartverwarmendejtan van mijn koningschap. Het is
een dag waaraanik met grote dankbaarheid terug
denk. Die dankbaarheid betreft in de eerste plaats
mijn moeder. Zij heeft zich 33 jaar lang met groot
plichtsbesef, warmte en diep gevoelde betrokken
heid ingezet voor het Koninkrijk en al zijn inwoners,
in goede en in slechte tijden. Zij blijft voor mij een be
langrijke inspiratiebron. De gevoelens van verbonden-
Oheid die mijn familie en ik hebben erva
ren na het overlijden van mijn broer Fri-
so, waren ons tot grote steun. Wij zijn
daarvoor zeer dankbaar.
Op de dag van de inhuldiging heeft Ne
derland zich aan de wereld laten zien als een goed ge
organiseerd land, rijk aan talent. Het was ook een dag
van tastbare eenheid en verbondenheid, tussen gene
raties en bevolkingsgroepen en tussen de verschillen
de delen van het Koninkrijk. Er is in onze samenle
ving veel dat een gezond vertrouwen in eigen kun
nen rechtvaardigt. Het doet goed om dit, vlak voor de
start van de viering van tweehonderd jaar Konink
rijk, te kunnen constateren.
Sinds vijfjaar kampt Nederland met de economische cri
sis. De gevolgen worden steeds voelbaarder. De werkloos
heid stijgt, het aantal faillissementen loopt op, huizen wor
den minder waard, pensioenen staan onder druk en de
koopkracht blijft achter.
Er zijn voorzichtige signalen dat het einde van de mondia
le crisis in zicht is. Daarmee ontstaat ook voor ons land
©perspectief opjjerstel. Dat neemt niet weg dat de
Nederland^eronomiejtsmpt met een aantal
specifieke prSWemenvan structurele aard, waar
onder de schuldenlast van de overheid en huis
houdens en de vermogenspositie van banken.
De regering wil het groeivermogen van de Nederlandse
economie versterken. Dit legt de basis voor het creëren
van banen en herstel van vertrouwen bij mensen en bedrij
ven. De noodzakelijke hervormingen kosten tijd en vragen
om doorzettingsvermogen.
Door maatschappelijke ontwikkelingen zoals vergrijzing
en internationalisering voldoen onze arbeidsmarkt en ons
stelsel van publieke voorzieningen niet meer volledig aan
de eisen van deze tijd. De financiële en economische crisis
heeft dit eens te meer duidelijk gemaakt. De regering zet
niet alleen in op toekomstige betaalbaarheid van voorzie
ningen, maar ook op solidariteit tussen generaties en even
wicht tussen verschillende inkomensgroepen. De onderlin
ge betrokkenheid is in ons land van oudsher sterk. Om er
voor te zorgen dat dit zo blijft, moeten we onder ogen zien
dat publieke regelingen en voorzieningen aangepast moe
ten worden.
Het is onmiskenbaar dat mensen in onze huidige net
werk- en informatiesamenleving mondiger en zelfstandi
ger zijn dan vroeger. Gecombineerd met de noodzaak om
het tekort van de overheid terug te dringen, leidt dit ertoe
dat de klassieke verzorgingsstaat langzaam maar zeker ver
andert in een participatiesamenleving. Van iedereen die
dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen
voor zijn of haar eigen leven en omgeving. Wanneer rrn voor
sen zelf vorm geven aan hun toekomst, voegen zij nieten ook
leen waarde toe aan hun eigen leven, maar ook aan de sen. In
menleving als geheel. ker
Zo blijven Nederlanders samen bouwen aan een sterk) nei
land van zelfbewuste mensen. Een land met een comp soc
en krachtige overheid, die ruimte geeft en kansen bied me
waar het kan en beschermt als dat nodig is, zodat nien eer
tussen wal en schip raakt. Elke Nederlander moet de leden,
krijgen om de veranderingen die ons wachten, in zijn
gen leven in te passen. aerste l
een ni
De relatie tussen parlement en regering staat het kommeren n
jaar in het teken van veel wetgeving. Op basis van het ontwil
geerakkoord en de uitwerking daarvan in afspraken m» samei
sociale partners en andere maatschappelijke partijen, ze gemi
de regering voorstellen bij u indienen. aat pm
lulp nc
Cruciaal is en blijft 'een prudent niveau van overheidsandere
schuld', zoals het Centraal Planbureau dat eerder dit jaaort.
noemde. Momenteel betalen alle Nederlanders samentweedt
zelfs bij de huidige lage rentgsiandn-roiljaur met
euro per jaar aan rente oveöe overheidsschuormen
Als de schuld groeit en de rente stijgt, gaat
rentelast steeds zwaarder drukken op econo
sche groei, op betaalbaarheid van voorzieni
en op de inkomens van mensen.
Zonder ingrijpen blijft het overheidstekort te hoog. Deing va
gering legt u daarom extra maatregelen voor van in totsen di<
6 miljard euro. In 2014 zal de regering voor het laatst gèetalei
loonbijstelling uitkeren. In de gezondheidszorg zijn afang val
ken gemaakt om een groter deel van de zorg via de huiverzek
arts te verstrekken en strikter te zijn met het geven vai
verzekerde zorg. De regering zal een voorstel doen omderde j
schillende toeslagen en regelingen te bundelen in één hsociale
houdentoeslag, die lager wordt naarmate het gezinsinlthten c
men stijgt. et een
bij het
Daarnaast introduceert de regering maatregelen die dekgever
nomie en de werkgelegenheid op korte termijn stimulen gara
ren. Zo krijgen mensen de gelegenheid ontslagvergoecin 202<
gen die in een aparte bv zijn ondergebracht, versneld twordt
ten uitbetalen tegen een voordelig belastingtarief. De *>g verf
stelling van de schenkingsbelasting wordt verruimd, wpersor
door jongere generaties makkelijker kunnen investeremet ee
de eigen woning. Om de toegang tot kredieten te vergivoorst
ten, maakt de regering in 2013 125 miljoen euro vrij. Dar.
mee kan het midden- en kleinbedrijf investeren in nie
we activiteiten. insluit:
kloosh
Ondernemers hebben daarnaast de mogelijkheid om int gemc
teringen versneld fiscaal af te schrijven. De regering zameer a
samen met pensioenfondsen, verzekeraars en banken ners n<
een Nederlandse investeringsinstelling oprichten. Het ding v
doel van deze instelling is grote beleggers te koppelen d via s<
geschikte investeringsprojecten op terreinen als zorg, et het p
gie, schoolgebouwen en infrastructuur, om zo de econde W\
mie te stimuleren. ners n<
ïanciei
Om zoveel mogelijk mensen aan het werk te houden e/erkge\
krijgen, stelt de regering 600 miljoen euro beschikbaar; van n
als afgesproken in het Sociaal Akkoord, komen werkgelen, or
en werknemers hiervoor met sectorplannen. Die zijn fmeer z
richt op meer banen en stageplaatsen voor jongeren, bit word
houd van vakkrachten en betere begeleiding van werkior te s
naar werk. Voor het bestrijden van de jeugdwerklooshnet geb
werkt de regering samen met gemeenten, sociale partnl beslt
en onderwijsinstellingen om jongeren aan de slag te kiwe hy]
gen en hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Heekrer
Onderwijsakkoord beoogt 3000 extra banen te creërenimale
jonge leraren aan het werk te helpen of te houden. Hetgen n;
Techniekpact zorgt voor een betere aansluiting tussen pen va
derwijs en arbeidsmarkt en bestrijdt het tekort aan ted komt
nisch geschoolde vakmensen. Het Energieakkoord stin via ee
leert duurzame economische groei en creëert 15.000 emurma
banen. De Omgevingswet vereenvoudigt en versnelt rtsafhan
telijke procedures, zonder afbreuk te doen aan de kwalvan wc
van de leefomgeving. del var
deze b
Voor de lange termijn werkt de regering aan hervormierland
gen die het groeivermogen van de Nederlandse econorgroeiei
versterken en onze publieke voorzieningen aanpassen lacht z
de eisen van deze tijd.
De omslag naar qefiTwticipatiesamenlevingjSró het te open
zonder zichtbaar mil,HlUiln.ii.l i.'HTn~3e langdand o<
ge zorg. De klassieke verzorgingsstaat uit de tweede hes en st;
van de twintigste eeuw heeft juist op deze terreinen rer met 1
NSDAC
Leden van del
Koningshuiskenner Henrik de
Groot uit Kats is adviseur en
gastdocent op het gebied van
protocol en presentatie. In zijn
vorige functies was hij onder
meer chef kabinet van de burge
meester van Den Haag en hoofd
protocol en externe
betrekkingen van het ministerie
van Binnenlandse Zaken,
(uitspraken in het blauw zijn
van De Groot)
Han van Bree is historicus en
schrijver van boeken over het
Nederlandse koningshuis. De
Veldhovenaar is als auteur al
decennia lang betrokken bij de
jaarboekenserie Het Aanzien van.
Hij is samensteller en mede
schrijver van het begin dit jaar
verschenen boek Beatrix,
Koningin der Nederlanden.
(uitspraken in het geel zijn
van Van Bree)
1 HARTVERWARMEND
„Een zeer persoonlijk begin met welgekozen
woorden. Persoonlijk, maar ook weer niet te fami
liair. Een terugblik op de inhuldiging, het werk van
zijn moeder, het overlijden van zijn broer. Dat deed
hij heel goed en overtuigend. Mij bekroop meteen
het gevoel dat Willem-Alexander een fantastische
voorleesvader zou zijn. Er klonk betrokkenheid in
zijn stem. En wat is hij vooruitgegaan met zijn
Nederlands. Dat Leids/Haagse toontje dat hij
vroeger had is geheel verdwenen."
2 ECONOMIE
Economie, economie en nog eens economie.
De troonrede van 2013 maakt overduidelijk dat de
economische crisis niet te ontlopen valt. De nadruk
op het financiële wel en wee zorgt ervoor dat toch
ook traditioneel te noemen Troonrede-onderwer
pen als milieu en duurzaamheid, veiligheid en
infrastructuur het niet redden in de rede van 2013.
3 OVERHEIDSSCHULD
Premier Mark Rutte rekende bij zijn rege
ringsverklaring in 2012 voor dat we met ons allen
10 miljard aan rente over overheidsschuld betalen.
In de troonrede van 2013 is er een miljardje bij
gekomen. Ingrijpen is nodig, maar het woord
bezuinigen valt geen enkele keer in de troonrede.
Het kabinet Rutte II heeft het liever over hervor
mingen en maatregelen.
O
