in klimaathulp
MvMtm
r
SPECTRUM 15
U
en treuren om het inkomensverlies.
Maar waar was de broodnodige ratio?
Waarom denken zzp'ers 'recht te moe
ten hebben' op dergelijke voorzienin
gen? Waarop is dat 'recht' eigenlijk ge
baseerd?
Meteen kom je dan uit bij een omvat
tender en daardoor bedreigender
maatschappelijk fenomeen. Van kin
derbijslag tot aan huursubsidie en van
zorgtoeslag tot aan alimentatie; in de
afgelopen veertig jaar zijn we - met
z'n allen - gaan geloven dat dergelijke
faciliteiten logische vanzelfsprekend
heden zijn. Je kunt het niemand, en
Cetreur
toont aan
dat er geen
ambitie is
er zélf iets
van te
maken
dus ook de klagende zzp'ers niet, kwa
lijk nemen; ze komen immers uit een
generatie waarin alles mag en mocht
en waarin ook alles kan en kon. Onbe
perkt.
Het meest schrijnende voorbeeld hier
in bleek afgelopen zomer. Uit een on
derzoek van ZZP Netwerk Nederland
onder vakantievierende zzp'ers bleek
dat maar liefst 71 procent van déze (va
kantievierende!) zzp'ers meende dat
het afschaffen van de starters- en zelf
standigenaftrek 'waarschijnlijk tot ze
ker' het einde van hun zzp-schap zou
inluiden. Héél vreemd: er is blijkbaar
subsidies en leningen voor isolatie
van woningen. Recent onderzoek van
de Eerlijke Bankwijzer toont aan dat
veel banken nog niet investeren in
duurzame woningbouw en vastgoed.
In aanvulling op de maatregelen uit
het energieakkoord zouden banken,
verzekeraars en pensioenbeleggers
ook zelf meer moeten investeren in
woningisolatie.
Tenslotte kunnen investeerders veel
meer doen om de zwaarst getroffenen
van klimaatverandering te helpen; de
inwoners van ontwikkelingslanden.
Onder het internationaal Klimaatver
drag is al in 2009 in Kopenhagen afge
sproken dat er een evenwichtige ver
deling zou zijn tussen steun aan ont
wikkelingslanden om minder broei
kasgassen uit te stoten en steun aan
deze landen om maatregelen te ne
men tegen de gevolgen van klimaat
verandering, zoals toenemende over
stromingen, droogtes, ziektes en onze
kere oogsten.
Overheden
en inves
teerders
moeten
elkaar
versterken
bij aanpak
van
klimaat
verandering
wel financiële ruimte voor een zomer
se reis naar elders, maar niet om te in
vesteren in de eigen zelfstandigheid.
Je ziet deze merkwaardige paradox
óók in de pensioendiscussie: zzp'ers
beweren en masse dat ze geen geld
hebben om een appeltje voor de dorst
opzij te leggen, maar er hangt thuis
wel een multifunctionele flatscreen
aan de wand. En ze rijden in een (te)
dure auto. En velen gaan ook nog
eens op wintersport. Soms zelfs twee
keer. In mijn omgeving klaagt een
zzp-echtpaar over die 'verschrikkelij
ke kabinetsplannen', maar het geeft
het bedelende kroost wel dure smart-
phones om een beetje mee te spelen.
Natuurlijk zijn er zelfstandigen die an
dere keuzes maken. Die investeren bij
voorbeeld wél in dat appeltje voor de
dorst. En, ze weten goed dat niet alles
vanzelf gaat. Precies daarom gedragen
ze zich bewust ondernemend, waar
door ze ook écht het beste uit zichzelf
halen. Déze minderheid maakt zich
zorgen. Moeten zij - als de pensioen
gerechtigde leeftijd is bereikt - dan
meebetalen aan de pensioenen van
zzp'ers die anno 2013 het beschikbare
geld niet benutten voor premiebeta
ling maar besteden aan een vakantie.
Toch vindt het merendeel van de zzp'
ers dat we recht zouden moeten heb
ben op alles. Maar merkwaardig ge
noeg vinden we dus niet dat we dat
recht ook zelf zouden kunnen verdie
nen. Het kost Nederlanders na vier de
cennia gepamper en betutteling grote
moeite om zich opofferingen te ge
troosten. Die keihard benodigde men
taliteit is ongemerkt uit onze genen
weggesneden en precies daar schuilt
het gevaar voor de toekomst.
Juist dat grote gevaar durven de zzp-
vakbonden niet te benoemen uit
angst voor ledenverlies. 'Politiek cor
rect' omschrijven ze de zzp'ers als 'de
economische slagkracht van de toe
komst' en 'de bron van innovatie'. Dat
is onjuist. Als het gros van de zzp'ers
beweert dat ze niet overleven zonder
de starters- en/of zelfstandigenaftrek,
Het kabinet verwacht dat de helft van
de klimaathulp aan ontwikkelingslan
den door het bedrijfsleven betaald
gaat worden. Uit onderzoek blijkt dat
tot nu toe nog geen procent van alle
klimaat-gerelateerde investeringen
van bedrijven in ontwikkelingslan
den wordt besteed aan de aanpak van
de gevolgen van klimaatverandering.
Investeringen gaan vooral naar effi
ciëntie in de opwekking van energie
met fossiele brandstoffen en zon-
ne-energie projecten in de iets rijkere
ontwikkelingslanden.
Juist hier liggen kansen voor pen
sioenfondsen, verzekeraars en ban
ken: zij zouden veel meer moeten in
vesteren in de aanpassing aan de ge
volgen van klimaatverandering. Er lig
gen mogelijkheden in waterbeheer,
kustverdediging, aanpassing van voed
selproductie, duurzaam bosbeheer en
ontwikkeling en verspreiding van
goedkope en effectieve medicijnen te
gen diarree en malaria.
Het energieakkoord is van groot be
lang omdat het gedragen wordt door
overheid, bedrijfsleven en de milieu
beweging. Hopelijk zorgt het energie
akkoord ervoor dat Nederland einde
lijk serieuze stappen zet op weg naar
een effectief klimaatbeleid. Tegelijker
tijd valt niet te ontkennen dat er nog
belangrijke zwaktes in het energieak
koord zitten. Overheid en investeer
ders kunnen het verschil maken tus
sen succesvol en falend klimaatbeleid.
De overheid moet ambitieus, stimule
rend en betrouwbaar klimaatbeleid
voeren. Banken, verzekeraars en pen
sioenfondsen moeten hun investe
ringsbeleid verduurzamen.
Het is hoog tijd dat overheden en in
vesteerders elkaar gaan versterken in
een gezamenlijke aanpak van klimaat
verandering, in plaats van elkaar te
gen te werken.
ze al jaren bedrijfseconomisch op het
randje balanceren én bovenal geen
flauw benul hebben hoe de stap om
hoog te zetten, dan hoefje geen eco
noom, politicus of belangenbeharti
ger te zijn om te constateren dat het
zo gewenste groeimodel voor Neder- -*
land in ieder geval niet bij die massaal
klagende zzp'ers zit. Het oeverloze ge-
treur toont aan dat er geen ambitie is
om er zélf iets van te willen maken.
Met dank aan die vier decennia oude
erfenis; we hebben recht op alles.
Goed, eerlijk is eerlijk. Van alle bezui
nigingen die het kabinet Rutte nu
over ons uitstort, word je inderdaad
niet vrolijk. Je hoeft ook geen eco
noom, politicus of belangenbeharti
ger te zijn om te begrijpen dat die
tsunami aan inperkende maatregelen
nü niet de oplossing is. Het is wel tijd
dat we erkennen dat we naast een eco
nomische, vooral een maatschappelij
ke crisis beleven. Wie durft het dog
ma van de vanzelfsprekendheden ein
delijk eens te verlaten? Wie is bereid
om het beste uit zichzelf te halen?
Zzp'ers moeten zichzelf bovendien de
vraag stellen wat zij verstaan onder de
eerste z uit de afkorting zzp.
Met de ondersteuning van Hans Wie-
gel als selectief geïnformeerde doch
goed geïnstrueerde buikspreekpop
van de zzp-vakbonden, lijkt de an
ti-lobby echter goed uit te pakken.
Het kabinet erkent op Prinsjesdag
waarschijnlijk haar meerdere in de
zzp-oorlog. Daar dien je de bonden
mee te feliciteren. Maar voor hoe
lang? Feitelijk is het een nederlaag
voor Nederland.
We dienen onszelf de opdracht te ge
ven om weer van scratch af aan te le
ren waar we wel of niet recht op wil
len hebben, wat het verschil is tussen
kansen en keuzes én welke persoonlij
ke verantwoordelijkheden daarbij ho
ren. Daarmee leggen we niet alleen
de basis voor het oplossen van de eco
nomische crisis, maar creëren we ook
een eerste fundament voor een kente
ring in de maatschappelijke crisis.
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 2013
crisis maatschappij
illustratie Censuur
reageren?
opinie@depersdienst.nl
Peter Ras
werkt bij Ox-
fam Novib als
beleidsadviseur
maatschappe
lijk verant
woord onderne
men. Daarnaast
is hij initiatief
nemer en pro
jectleider van
de Eerlijke Bank
wijzer.
