Sinds de dood van
grensrechter Richard
Nieuwenhuizen gonst het
op de voetbalvelden van
respect, normen en
waarden. Op televisie kan
een commentator
bondscoach Louis van Gaal
echter publiekelijk en
ongestraft weg zetten als
een 'doorgedraaide idioot'.
Tijd om in te grijpen.
10 SPECTRUM
66
opinie
et heeft even ge
duurd, maar Dick
Advocaat kan er
inmiddels zuinig
jes om lachen.
Het was nu een
maal niet zijn bes
te moment als voetbaltrainer. Wed
strijd twee op het EK 2004 in Portu
gal, Nederland tegen Tsjechië, de 59e
minuut. Beter bekend als: De Wissel.
Bosvelt voor Robben. Au! In een vlaag
van verstandsverbijstering dacht Ad
vocaat er goed aan te doen zijn net
weer fitte sterspeler vroegtijdig te ver
vangen, maar het pakte totaal ver
keerd uit. Tsjechië won.
Het volk was razend. Opgejut door de
media. Het Algemeen Dagblad plaats
te een foto van Advocaat met daaron
der: WISSELEN! Andere kranten wa
ren niet milder. Die ene wissel achter
volgde Advocaat nog jaren. Depressief
werd hij ervan. De aanstichter was
lan Mulder. Nog voordat er een bal
had gerold, had de tegendraadse side
kick van Barend Van Dorp het al he
lemaal gehad met de bondscoach. In
het avondprogramma Villa BvD, live
vanaf de Algarve, ging hij een paar da
gen lang op z'n Mulders tekeer. Advo
caat was veel te behoudend, vond hij.
Ze moesten hem ophangen. Nee, ste
nigen! Het publiek vond het prachtig.
De vaste kijker had misschien in de
gaten dat Mulder het spottend bedoel
de, maar het grote publiek niet: de
toon was gezet. Advocaat kon het niet
meer goed doen en werd na de uit
schakeling van Oranje keihard afgeser
veerd. Premier Balkenende waar
schuwde de media: 'Er hoeft maar één
gek te zijn om het uit de hand te laten
lopen'. Gelukkig gebeurde er niets.
Dit was negen jaar geleden. In de tus
sentijd is er veel veranderd. Normen
en waarden vervaagden verder, in de
samenleving en dus ook op en rond
het voetbalveld. Talloze keren per
weekend ging het mis. Scheidsrech
ters werden gemolesteerd, hele teams
gingen met elkaar op de vuist en
ouders en trainers gaven het verkeer
de voorbeeld. De dood van grensrech
ter Richard Nieuwenhuizen vormde
het trieste dieptepunt. Doodgeschopt
na het vlaggen van een wedstrijdje.
De KNVB kwam daarop, volgens ve
len te laat, met een actieplan. Vóór
sportiviteit, tegen geweld op het veld.
Ouders worden opgeroepen zich te ge
dragen, kinderen krijgen voorlichting,
verenigingen moeten huisregels op
hangen bij de ingang van het com
plex. De spelregels zijn gewijzigd, een
gele kaart betekent meteen tien minu
ten afkoelen. Allemaal om het klimaat
op de velden aangenamer te maken.
Maar zeker zo belangrijk is het hoe de
rolmodellen, de profs, zich gedragen.
Gaan ze minder tekeer tegen de
scheidsrechter? Is er meer respect
voor elkaar? Dat is nog maar de vraag.
En als de maatschappij de signalen al
oppikt, wordt het effect meteen weer
teniet gedaan door de commerciële te
levisie. Waar Mulder zich bij de pu-
Er hoeft
maar één
gek te zijn
om het uit
de hand te
laten lopen
blieke omroep van zijn milde kant
laat zien, is zijn rol bij RTL overgeno
men door (ohan Derksen. Villa BvD
heet nu Voetbal International en is
niet eens per twee jaar, maar mini
maal twee keer per week op tv. En
gaat nog veel verder.
Aan de borreltafel van VI TV is het res
pect ver te zoeken. Het programma
wil het gevoel van de voetbalkantine
simuleren. De mannen in het publiek
(er zitten nauwelijks vrouwen) heb
ben een glas in de hand van de bier
sponsor van het programma. Ander
half uur luisteren ze naar de vier man
nen aan de stamtafel. Lekker lullen
over voetbal, liever niet té serieus.
Hoe platter de grap, des te harder ze
aan de bar staan te lachen. De verha
len van René van der Gijp over zijn
hoerenbezoek in Duitsland of zijn zo
genaamde verhouding met de zus van
Hans Kraay junior scoren goed. Als
Derksen wordt gevraagd of Wesley
Sneijder bij hem op schoot mag ko
men zitten, zegt hij: 'Nee, maar zijn
vrouw wel'. De soap over de echtpa
ren Van der Vaart en Boulahrouz
wordt smakelijk besproken. Toine van
Peperstraten die in zijn laatste uitzen
ding huilend afscheid neemt van de
NOS, is voor de RTL-mannen ander
half uur lang een bron van vermaak.
Net als de brief van een kijker die
zich afvraagt of het misschien ietsje
minder kan bij VI, qua schuttingtaai.
Welnee, ze doen er gewoon nog een
extra schep bovenop. Daar sta je dan,
met je campagnes voor meer respect.
Je moet er van houden, de grappen
over vrouwen, homo's, assis
tent-scheidsrechters of te dikke voet
ballers, maar dit zijn nog voorbeelden
van kroegpraat. RTL7 is 'meer voor
mannen', zoals vrouwen van Sex and
the city kunnen houden.
Er is echter ook een gevaarlijkere
trend waarneembaar. Voetbal Interna
tional gaat steeds verder in het moed
willig beschadigen van mensen. Waar
Sneijder nog redelijk wegkwam met
grappen over zijn lengte en zijn Yo-
lanthe, komt Louis van Gaal er slech
ter vanaf. De laatste weken brandt
Derksen de bondscoach helemaal af.
Van Gaal is een megalomaan, een
doorgedraaide idioot, druiloor, walge
lijke man, gevaarlijke gek. Rijp voor
het gesticht. Meent Derksen dit alle
maal? Misschien niet. Maar hij kijkt er
zo giftig bij dat je denkt van wel. En
als onlangs teruggetreden hoofdredac
teur van het grootste voetbalblad van
Nederland weet hij als geen ander
hoe de publieke opinie werkt.
Waar de oplage van de papieren VI
door Rik Spekenbrink
Geef sportjournalist
Voormalig premier
Jan Peter
Balkenende