Verleden Bruins telt niet in Altenbreckerfeld
Nederland biedt Indonesië
vandaag algemeen excuus voor
alle oorlogsmisdaden aan.
8 BUITENLAND
INDONESIË
Obama herdenkt
aanslagen van 2001
De Amerikaanse president
Barack Obama heeft giste
ren de slachtoffers van de
terreuraanslagen van 11 sep
tember 2001 herdacht. Oba
ma, vicepresident Joe Biden
en hun beider vrouwen na
men om 08.46 uur (lokale
tijd) een minuut stilte in
acht in de tuin van het Wit
te Huis.
Nieuwe waterbron
gevonden in Kenia
In het noordwesten van Ke
nia is een waterbron gevon
den die het Afrikaanse land
de komende 70 jaar van wa
ter zou kunnen voorzien.
Het ondergrondse bassin,
een zogeheten aquifer, werd
gelokaliseerd met behulp
van Satellieten en radars en
zou zo'n 200 miljard kubie
ke meter water bevatten.
Gemengde zwemles
ook voor moslima
Moslimmeisjes mogen ge
mengde zwemlessen niet
weigeren uit religieuze over
wegingen. Dat heeft de
hoogste Duitse bestuurs
rechter gisteren bepaald.
Deelname aan gemengd
zwemmen kan volgens de
rechter dankzij de boerkini,
een badpak dat het gehele
vrouwenlichaam bedekt.
VN: een derde van
voedsel verspild
Een derde van het voedsel
dat wereldwijd wordt gepro
duceerd, wordt niet gegeten,
maar verspild. Dat gebeurt
zowel in de productieketen
als bij de eindverbruiker.
Dit stelt de VN-landbouwor-
ganisatie FAO in een giste
ren gepresenteerd rapport.
Het gaat om 1,3 miljard ton
voedsel per jaar.
Vergunning voor
filiaal na 43 jaar
Bernardo Caprotti (87), de
oprichter van de Italiaanse
supermarktketen Esselunga,
wil nooit meer een nieuw fi
liaal. Het aanvragen van de
vergunningen duurt 8 a 14
jaar. Nadat hij in 1970 was
begonnen met de papierwin
kel voor een filiaal in Floren
ce, gaat de zaak nu over en
kele maanden open.
Uurloon van 1,59
euro is illegaal
Het kantongerecht in het
Duitse Eberswalde heeft de
eigenaar van een pizzaservi
ce veroordeeld die een be
zorger maar 1,59 euro per
uur betaalde. Volgens de
rechter is dat in strijd met
de goede zeden en daarom il
legaal. De pizzaservice moet
de bezorger nu zo'n 11.000
euro terugbetalen.
JAKARTA - Nederland maakt excu
ses voor de standrechtelijke execu
ties door Nederlandse militairen
in Nederlands-Indië tussen 1946
en 1949. De Nederlandse ambassa
deur in Jakarta zal die excuses for-,
meel aanbieden aan tien hoogbe
jaarde weduwen, wier echtgeno
ten in 1947 werden geëxecuteerd
in Zuid-Celebes (nu Zuid-Sula-
wesi). De vrouwen (allen boven
de 90 jaar) zijn daarbij zelf niet
aanwezig.
De Indonesische historicus Anhar
Gonggong (69) was nog geen vier
jaar oud toen Nederlandse solda
ten in 1946 onder gezag van kapi
tein Raymond Westerling zijn
dorpje in Zuid-Celebes binnenvie
len. Ze hadden de opdracht gekre
gen de opstand tegen het Neder
landse bestuur neer te slaan. Die
was uitgebroken nadat de 'collabo
rateur' Soekarno enkele maanden
daarvoor de onafhankelijkheid
had uitgeroepen.
De Nederlandse kapitein en zijn
manschappen gebruikten in het
vroegere Celebes twee jaar lang
ongeoorloofd bruut geweld. Vol
gens de 'Westerling-methode' kre
gen alle inwoners van een 'be
smet dorp' de opdracht zich op
het plein te verzamelen, waarna
soldaten mannen van hun vrou
wen en kinderen scheidden. Ver
meende 'terroristen' onder wie
Gonggongs vader en opa werden
zonder enig proces standrechte
lijk geëxecuteerd. Na afloop moes
ten getraumatiseerde Indonesiërs
met de hand op de Koran zweren
te stoppen met terroristische ac
ties. „Mijn opa en vader waren
helden die vochten voor de bevrij
ding van hun land. Hetzelfde wat
de verzetshelden in 1940-1945 in
Nederland deden toen Duitsers
jullie land bezet hielden", zegt
Gonggong verbitterd.
De spijtbetuiging waarmee Neder
land vandaag bij monde van de
Nederlandse ambassadeur in Ja
karta komt, gaat nabestaande
Gonggong dan ook niet ver ge
noeg. „Want waar heeft Neder
land dan spijt van? Van de dood
van mijn vader en opa? Neder
land moet excuses maken aan het
hele Indonesische volk voor het
feit dat het in 1945 de onafhanke
lijkheid van Indonesië weigerde
te aanvaarden."
Want die halsstarrigheid vormde
volgens de historicus de basis
voor tal van bloedbaden die na de
onafhankelijkheidsproclamatie
overal in Indonesië werden aange
richt, totdat Nederland in 1949 on
der druk van de VS de soevereini
teit van de kolonie uiteindelijk op
gaf. De historicus adviseert zijn re
gering met klem de spijtbetui
ging af te wijzen.
Ook het smartengeld dat Den
Haag op gezag van een Nederland
se rechter aan negen nabestaan
den uit Zuid-Celebes moet geven,
20.000 euro per persoon, noemt
Gonggong een fooi. „Nederland
liet Indonesië in 1949 gaan op
voorwaarde dat wij de staats
schuld van Nederlands-Indië -
ruim zes miljard gulden - zouden
overnemen." In zijn biografie van
Soekarno schrijft de Nederlandse
historicus Lambert Giebels dat In
donesië dit bedrag met twee mil
jard gulden wist terug te brengen
en Soekarno deze schuld in 1957 -
toen hij alle Nederlandse bedrij
ven nationaliseerde - tot 650 mil
joen gulden had afbetaald.
„Eigenlijk zit de Indonesische
meerderheid bijna zeventig jaar
na dato niet meer op excuses te
wachten", stelt een oud-verzets
strijder. Hij heeft zijn naam liever
niet in de krant uit angst straks
boze nationalisten op zijn stoep
te krijgen. „Waarom moet het zo
formeel? Het was toch oorlog. Ik
heb ook Nederlanders gedood."
De verzetsstrijder giechelt op zijn
Javaans als hij vertelt wat volgens
hem de werkelijke reden is van
de excuses. „Het draait allemaal
om macht en geld. Ik ken de oude
Hollandse koopmansgeest. Jullie
hopen zo de relaties te verbeteren
en meer handelsbetrekkingen te
ALTENBRECKERFELD - Als jochie
van zes is-ie zelf nog beschoten
door Amerikaanse soldaten. Nie
mand hoeft de 75-jarige dorpsge
noot van Siert Bruins dan ook te
vertellen dat in een oorlog dingen
gebeuren die in vredestijd niet
door de beugel kunnen.
„Bruins deed wat-ie deed in 1944.
Man, het was toen volop oorlog
en Bruins was een jonge knaap.
Nu is hij 92 en kan hij niet zonder
rollator."
Altenbreckerfeld, een gehucht in
de groene longen van het Ruhrge-
bied, op zo'n veertig kilometer af
stand van Dortmund. Meer
koeien dan mensen. Hier woont
nu al vele jaren de Nederlandse
oorlogsmisdadiger Siert Bruins,
ook bekend onder het weinig
vleiende alias 'Het Beest van Ap-
pingedam'. Hier bouwde de Gro
ningse SS'er een nieuw bestaan
op als vlijtig burger. Als eigenaar
van een bedrijf in houten en me
talen tuinhekken, kegelaar en lid
van de schutterij. Zijn verleden
haalt Bruins keer op keer in. Zijn
Nederlandse veroordeling tot de
doodstraf wist hij door een vlucht
naar Duitsland nog wel te ontlo
pen, maar nu staat hij al voor de
tweede keer voor de Duitse rech
ter. In 1980 kreeg Bruins zeven
jaar cel wegens zijn aandeel in de
dood van twee joodse broers. Nu
moet Bruins, in Altenbreckerfeld
beter bekend als Siegfried Bruns,
zich voor de rechtbank verant
woorden voor de moord op ver
zetsstrijder Aldert Klaas Dijkema
in 1944- „Bijna zeventig jaar la
ter", verzucht de door de Amerika
nen beschoten dorpsgenoot. Hij
wil anoniem blijven. Dat lesje
heeft hij meer dan dertig jaar gele
den geleerd toen hij samen met
andere Altenbreckerfelders pro
test aantekende tegen de vervol
ging van Bruns/Bruins. „Voor ik
het wist stond ik met naam en
toenaam in de kranten. Dat wil ik
niet meer."
Voor het proces van 20x3 dat nu in
volle gang is, bleef openlijk verzet
van het dorp uit. „Maar dat wil
niet zeggen dat we van mening
veranderd zijn. Het is pure waan
zin. Geloof me, zo denkt heel Al
tenbreckerfeld erover." Het kost
moeite om die bewering te verifië
ren. Altenbreckerfeld heeft niet
zo'n trek om z'n oordeel met een
buitenstaander te delen. Een man
met een zuurstoftank op de rug
wimpelt de verslaggever op crea
tieve wijze af. „Ik woon om het
maar zo te zeggen in Unter-Alten
breckerfeld, Bruns in Oben-Alten-
breckerfeld. Ik ken hem dus niet",
vertelt hij op de oprit voor zijn
huis. Ver lopen naar Oben-Alten-
breckerfeld is het vanaf die plek
niet. Dertig stappen zijn genoeg
om pal voor het huis van Bruins
uit te komen. De familie heeft eer
der telefonisch laten weten niets
te willen zeggen. Kein Kommentar.
Woorden die ook vanuit andere
panden in Altenbreckerfeld klin
ken. Unter en Oben. Alleen de we
duwe van huisnummer 19 is be
reid tot een korte aanvulling.
„U zult van niemand hier iets ne
gatiefs over de heer Bruns horen.
Altenbreckerfeld staat achter
hem."
WASHINGTON
NAIROBI
LEIPZIG
ROME
FLORENCE
POTSDAM
'Westerling-methode' I
door onze correspondent
Wilma van der Maten
door Hans Goossen
Siert Bruins op 2 september in de
rechtszaal, foto AFP
