Goed doel
verhoogt
zelf de
contributie
Minister Opstelten:
extra korting OM kan
4 BINNENLAND
NIEUWE RECHTERSOPLEIDING
interview Rechters-in-opleiding worden vanaf
volgend jaar beter klaargestoomd om hun rug
recht te houden in de allesbehalve kritiekloze,
volop meningen ventilerende samenleving.
Onderwerp van kritiek is nu
Greenpeace. De milieuorganisatie
heeft een brief aan 10.000 van de
466.000 donateurs gestuurd met
het voorstel de contributie te ver
hogen. Dat de gevers zelf binnen
een maand actie moeten onderne
men als ze niet meer geld willen
betalen, heeft tot wrevel geleid.
Op Twitter reageren veel mensen
boos.
Een woordvoerder van Green
peace zegt dat het gaat om een
test. „In Scandinavische landen
en Argentinië hebben ze goede er
varingen met deze methode", zo
legt hij uit. „Maar als mensen om
wat voor reden dan ook de brief
niet hebben gezien of aangeven
dat ze toch niet meer willen beta
len, dan draaien we het terug. Het
is een verzoek, niet meer dan
dat." Volgens Greenpeace is het
niet verboden deze actie door te
voeren. De brieven zijn maandag
en dinsdag verstuurd. Greenpeace
kreeg 473 telefoontjes. „Het zijn
verschillende reacties, niet alleen
maar negatieve." Wat Greenpeace
doet is niet verboden, maar het is
wel de vraag of het verstandig is,
luidde de reactie van het Centraal
Bureau Fondsenwerving (CBF).
„We kunnen ons voorstellen dat
dit irritaties kan oproepen."
Terwijl de inkomsten van Green
peace iets dalen, stijgen de uitga
ven, blijkt uit gegevens van de or
ganisatie. Greenpeace gaf in 2011
en 2012 meer uit dan dat er bin
nenkwam. Ook stegen de wer
vingskosten. In 2012 werd 23,6 pro
cent van de inkomsten besteed
aan fondsenwerving. Daarmee zit
het onder de 'strijkstoknorm' van
25 procent.
Als de 10.000 donateurs
niet reageren op de brief,
wordt het bedrag
automatisch verhoogd
Moeten rechters hun
oor zoveel mogelijk te
luister leggen bij de
samenleving of er
juist afstand van ne
men om een objectief
oordeel te kunnen
vormen? Het is een dilemma waar rechters
en strafrechtdeskundigen vandaag, op de
Dag van de Rechtspraak, uitgebreid bij stil
staan. Het Studiecentrum Rechtspleging
(SSR) in Utrecht- het nationale oplei
dingsinstituut voor rechters en officieren
van justitie - doet dat echter iedere dag.
De klassieke scholing, die voor afgestudeer
de rechtenstudenten zes jaar duurde,
wordt vanaf komend jaar vervangen door
een opleiding op maat, die veel meer dan
nu 'oog voor de samenleving heeft'. Maar
daarmee is niet gezegd dat er tot nu toe we
reldvreemde rechters zijn afgeleverd, bena
drukt rechter en SSR-voorzitter Rosa lan
sen. „Juist omdat we een breed georiënteer
de rechterlijke macht willen, worden hier
ook al jaren zij-instromers opgeleid. Erva
ren advocaten bijvoorbeeld, maar laatst
werd ook iemand geïnstalleerd die eerst in
tensive care-verpleegkundige was."
De rechterlijke macht vormt niettemin
geen echte afspiegeling van de samenle
ving, constateert Jansen. Die zal ze volgens
haar ook nooit kunnen vormen. „Die af
spiegeling willen we allemaal wel graag,
maaj uiteindelijk blijven het allemaal men
sen met een academische opleiding. Over
wegend wit ook. Er zijn wel bewegingen
gaande om daar meer variatie in aan te
brengen. Dat is ook goed. De maatschappij
moet zich in een rechter herkennen."
De opleiding voor zowel rechters als officie
ren gaat flink op de schop. Minder het con
fectiewerk, meer het maatpak is het motto.
„De juridische markt bestaat uit iedereen
met een juridische bul, een verklaring van
goed gedrag en het Nederlanderschap. We
gaan voortaan veel meer kijken welke talen
ten op die markt rondlopen en wat er aan
aanvullend onderwijs nodig is om een goe
de rechter van ze te maken."
Waar aankomende rechters nu vanaf dag
één moeten meedraaien op een rechtbank
en daardoor gelijk in de waan van de dag te
rechtkomen, moeten ze in de nieuw opge
zette opleiding eerst pas op de plaats leren
maken. Jansen: „Laten we eens goed in ge
sprek gaan over wat die 'magistratelijkheid'
eigenlijk betekent, ook in je persoonlijk le
ven. Je staat als rechter op een andere ma
nier in de samenleving. Je hebt een voor
beeldfunctie, er wordt op je gelet."
Zo'n rechter moet uiteindelijk leren dat hij
los van de druk vanuit de samenleving tot
een beslissing kan komen in een individue
le zaak, zegt de voorzitter van de rechters-
opleiding. „Hij of zij moet leren een rechte
rug te houden. Dat is de essentie van het
vak." De SSR-voorzitter erkent dat het
door criticasters ook wel eens wordt gezien
als 'met de rug naar de samenleving staan'.
„Toch moet je voor je zaak kunnen blijven
staan", zegt ze.
Een aantal jaar geleden leek er minder dis
cussie te zijn over de rechtspraak dan tegen
woordig. Nu stromen na een vonnis in een
geruchtmakende zaak ongezouten reacties
via sociale media snel binnen. „Ja, we heb
ben zestien miljoen rechters in Nederland.
Maar dat mag van mij. Niet iedereen is er
bestand tegen dat heel Den Haag naar een
vonnis kijkt. En dat zelfs een minister of
staatssecretaris of een Kamerlid zegt: wat
een sukkels, ze snappen er niks van. Het is
voor geen enkel individu prettig om zo tel
kens benaderd te worden. Aan de andere
kant, als jij meent voor zo'n zware publie
ke functie in aanmerking te komen, dan
neem ik aan dat je erover nadenkt en be
reid bent om je publiekelijk te verantwoor
den. Ben als rechter niet bang voor het pu
bliek. Je kunt veel uitleggen."
In de nieuwe rechtersopleiding wordt
extra aandacht besteed aan het omgaan
met media. Ook sociale media. Jansen:
„Want mensen, het is nu eenmaal een reali
teit. Elke beroepsgroep heeft ermee te ma
ken dat je de volle laag over je heen kunt
krijgen." Twitter kan kort door de bocht
vragen over
budget voor
chronisch zieken
DEN HAAG - Minister Ivo Opstel
ten (WD, Veiligheid en Justitie)
handhaaft zijn plannen om vanaf
2016 tientallen miljoenen euro's
extra op het Openbaar Ministerie
(OM) te bezuinigen.
Die korting komt bovenop de al
door eerdere kabinetten afgespro
ken bezuiniging van 83 miljoen
euro bij het OM. Volgens de oppo
sitie bewijzen de huidige organi
satorische problemen bij het OM
dat het onverantwoord is om ver
der in de organisatie te snijden.
De afgelopen maanden ging veel
mis tijdens rechtszaken in onder
meer de gefuseerde arrondisse
menten Oost-, Midden- en Zuid
west-Nederland. In een motie,
die volgende week in stemming
wordt gebracht en gesteund
wordt door D66 en de SGP, riep
CDA-Kamerlid Peter Oskam de
minister gisteren op om maxi
maal 83 miljoen euro bij het OM
te bezuinigen. De minister wil in
totaal juist 134 miljoen euro bespa
ren, onder meer door ondersteu
nend personeel te schrappen en
verder in te zetten op de digitalise
ring van het strafrecht.
Opstelten wil de bezuinigingen
volgens plan doorvoeren en niet
over een langere tijd uitsmeren.
Zij die door hun beperking toch
al minder kunnen dan anderen,
dreigden door de aangekondigde
bezuinigingsmaatregelen nog ver
der in het verdomhoekje te ko
men. Voor sommige groepen
dreigde het kleed- en zakgeld te
verdwijnerr. Ze werden dus bijna
letterlijk 'uitgekleed'. Belangrijke
wijzigingen in de wetgeving spe
len in deze kwestie een hoofdrol:
de afschaffing van de Wet tege
moetkoming chronisch zieken en
gehandicapten (WTCG) en de
aangekondigde veranderingen
van de Wet Maatschappelijke On
dersteuning (WMO) en de Wet
Bijzondere Ziektekosten (AW
BZ).
Nu veel van die regelingen en de
daarbij behorende zorgtaken wor
den overgeheveld naar de gemeen
ten, dragen die de verantwoorde
lijkheid voor de zorg aan gehandi
capten. Daarvoor schuift het mi
nisterie 706 miljoen euro naar ge
meenten. Dat is echter minder
dan het Rijk tot nu toe uitgaf aan
dezelfde voorzieningen. Boven
dien zijn gemeenten niet ver
plicht het aan deze specifieke
doelgroep te besteden. Van alle ge
bruikers van AWBZ- of WMO-
bijdragen wordt bovendien een
aanmerkelijk hogere eigen bijdra
ge verwacht. En zullen mensen in
toenemende mate voor huishou
delijke hulp moeten gaan betalen.
In totaal gaat het om over-
heidsbesparingen van 1,3 miljard
euro. Het Nederlands Instituut
voor Budgetvoorlichting heeft be
rekend dat sowieso toelagen van
154 tot 514 euro netto per jaar ver
dwijnen. Daarnaast wordt ook de
belastingaftrek voor zorgkosten af
geschaft. Vooral mensen met ho
ge zorgkosten zouden worden ge
troffen. Alles bij elkaar zou het
voor mensen die minder dan mo
daal te besteden hebben uitko
men op een verlies aan inkomen
DO
AMSTERDAM - Opnieuw is een
goed doel in opspraak geraakt. Dit
keer niet vanwege de manier waar
op het geld wordt besteed, maar
vanwege de wijze waarop geld
wordt binnengehaald.
Rechter mag
niet bang zijn
voor het publiek
door Niki van der Naald
5
door Niki van der Naald
Chronisch zieken en gehandicap
ten die in instellingen wonen,
gaan er minder op achteruit dan
het kabinet aanvankelijk aankon
digde.
door Paulus Smits
-| Wat is er precies aan de hand
met de inkomenspositie van
mensen met een handicap?
'y Om hoeveel gaat het dan?
