i
Roemeense kunstrovers blijven hopen op strafvermindering
II
li
6 BUITENLAND
SYRIË
achtergrond Steekspel rond gifgas
gaat onverminderd door. Syrië
aanvaardt internationaal toezicht.
NIJMEGEN - Ergernis was er in Was
hington over het provocerende
asiel voor de gezochte Amerikaan
se klokkenluider Edward Snow-
den. Irritatie ook over de Russi
sche adoptiewet, de behandeling
van homo's en het constante
dwarsliggen bij sancties tegen Sy
rië. Maar uitgerekend Obama's
plaaggeest in dat alles; Vladimir
Poetin, lijkt de Amerikaanse presi
dent Obama nu een reddende
hand toe te steken,
luist terwijl de Amerikaanse pu
blieke opinie zich in toenemende
mate tegen diens voorgenomen
aanval op Syrië keert; Amerikaan
se Congresleden hem links en
rechts laten vallen en zijn trouw
ste bondgenoot Groot-Brittannië
het al eerder moest laten afweten,
is daar plots dat Russische voor
stel om chemische wapens in Sy
rië onder internationaal toezicht
te stellen. Het plan kon gisteren al
rekenen op steun van steeds meer
landen, inclusief China en Iran.
Met voldoende toezeggingen voor
het daadwerkelijk onschadelijk
maken van de afschrikwekkende
voorraad chemische wapens van
het regime in Syrië, lijkt Obama
nu af te willen zien van die om
streden en, geopolitiek, zeer ris
kante strafexpeditie boven het zo
explosieve kruitvat van het Mid
den-Oosten.
Het plan kon gisteren al
rekenen op steun van
steeds meer landen,
inclusief China en Iran
Een Syrische capitulatie op het ge
bied van massavernietigingswa
pens behoedt de Amerikaanse pre
sident voor enorm gezichtsver
lies. Want zijn Republikeinse op
ponenten, die per definitie anti-
Obama zijn, gunnen hem niets
liever dan een smadelijke afgang.
Helemaal als een ruime meerder
heid van het Amerikaanse volk
oorlogsmoe is en het zoveelste mi
litaire ingrijpen op vreemde bo
dem massaal afwijst.
Poetins uitgekookte 'taakstraf
voor de Syrische president Bashar
al-Assad (te begrijpen als: lever je
chemische wapens in, Amerika
nen sparen jou en jij blijft voorlo
pig aan de macht en ook onze,
Russische, belangen blijven zo ge
waarborgd) geeft Obama ook in
ternationaal weer speelruimte.
Want een hoog opgespeelde prin
cipekwestie over een door de
Amerikaanse president zelf ge
trokken rode lijn voor misdaden
tegen de menselijkheid, kan nu
worden verkocht als geslaagde
strategie om de wereld toch een
klein beetje veiliger te maken.
Want dreigen met Amerikaanse
militaire macht blijkt wel degelijk
effectief om een notoire schurk
als Assad tot inkeer te brengen.
De Franse minister van Defensie,
Jean-Yves Le Drian zei gisteren
onomwonden dat Amerikaanse
én Franse druk effect hebben ge
had.
ik
Zijn Republikijnse
opponenten gunnen Obama
niets liever dan een
smadelijke afgang
Daarmee heeft president Obama
ook meer uit deze crisis gehaald
dan hij ooit met het boze bombar
deren van Syrische stellingen had
kunnen bereiken. Poetin beant
woordt feitelijk voor hem de las
tigste vraag: „En wat na het bom
bardement?" Want nu lijkt plots
heel veel haalbaar als president
Poetin beantwoordt
feitelijk voor hem de
lastigste vraag: 'En wat na
het bombardement?'
Assad ook zal moeten instemmen
met stap 2, namelijk de vernieti
ging van zijn onder toezicht ge
plaatste chemische arsenaal. Eén
punt heeft Obama al binnen: Sy
rië kondigde gisteren aan het in
ternationale verdrag dat het inzet
ten van chemische wapens ver
biedt te ondertekenen.
Dat alles niet van harte, maar het
helpt te weten dat Amerikaanse
kruisrakettenarsenaal sowieso op
je gericht blijven.
Een vernederende taakstraf voor
Assad is dit moment het maxi
maal haalbare voor overschrijding
van Obama's rode lijn. De 1.400
burgerslachtoffers van de gifgas
aanvallen op Ghouta zijn zo ten
minste niet helemaal voor niets
geofferd, waarbij de Amerikaanse
president en de wereld maar moe
ten slikken dat de alom nagewe
zen crimineel er weer mee weg
komt. Dat de Amerikaanse steun
aan de Syrische oppositie zal wor
den uitgebreid is daarmee ook
wel zeker, want Assad zal hier
voor straks een hoge prijs betalen.
De mensenrechtenorganisatie Hu-
man Right Watch (HRW) presen
teerde gisteren een eigen 'VN-rap-
port' waaruit nauwelijks twijfel
spreekt over wie de gifgasraket-
De verdachten kregen zelf het
woord en kondigden aan volledig
mee te willen werken. „Ik heb al
les toegegeven en de omstandig
heden uitgelegd", zei verdachte
Alexandru Bitu.
De groep staat terecht voor deel
name aan een criminele organisa
tie. De vijf, een zesde verdachte is
nog voortvluchtig, zouden in ok
tober vorig jaar zeven kapitale
kunstwerken uit de Kunsthal in
Rotterdam hebben gestolen. De
werken van wereldberoemde kun
stenaars als Pablo Picasso, Claude
Monet, Meijer Isaac de Haan, Lu-
cian Freud en Paul Gauguin wa
ren zo'n 17 miljoen euro waard.
Het Roemeense recht kent een zo
genoemde 'versimpelde procedu
re'. Wie schuld bekent, kan snel
worden gestraft. Doorgaans valt
die straf een stuk lichter uit. De
rechter heeft het verzoek van de
kunstroofverdachten in beraad.
Hij schorste de behandeling er
van gisteren tot 22 oktober. Als
hij akkoord gaat, kan de zaak wel
licht in één zitting worden afge
daan, zegt een woordvoerder van
de rechtbank.
Het was het einde van een tumul
tueuze dag op de rechtbank. De
zaak lag urenlang stil na een aan
varing tussen een advocaat en de
rechter. Advocaat Dancu werd be
rispt om de gymschoenen die hij
droeg. Hij liet dat niet op zich zit
ten en diende zelfs een wrakings-
verzoek in, dat niet werd gehono
reerd.
Daarop volgde een lange discussie
over de positie van de benadeelde
partijen. De eigenaar van de doe
ken, de Triton Foundation, staat
als slachtoffer in het dossier, maar
volgens de advocaten van de ver
dachten kan dat niet omdat de ver
zekeraar al heeft uitgekeerd. Tri
ton had, evenals bij de vorige zit
ting in augustus, geen afvaardi
ging gestuurd. De verzekeraar had
dat wel gedaan. Diens vertegen
woordiger toonde bewijs dat het
verzekerde bedrag al is uitge
keerd. Of de Triton Foundation
daarmee nog een claim op de ver
dachten heeft, is onduidelijk.
De bekentenis die de verdachten
willen afleggen gaat alleen over
de diefstal en het verbergen van
de schilderijen, niet over het uit
eindelijke lot van de kunstwer
ken. De Roemeense justitie onder
zoekt dat als een aparte zaak, en
die is nog niet afgerond.
Aanklaagster Raluca Botea is er
van overtuigd dat alle zeven
kunstwerken in Roemenië waren
toen vier van de verdachten in ja
nuari werden opgepakt. Olga Do-
garu, de vijfde arrestant, bekende
dat ze de doeken kort daarna
heeft verbrand, maar kwam daar
later op terug. Hoewel forensisch
onderzoek haar bekentenis onder
steunt, heeft justitie die zaak nog
niet gesloten.
De kans dat de schilderijen nog
bestaan, heeft geleid tot een wild
groei aan theorieën. Advocaten op
perden de mogelijkheid om schil
derijen terug te bezorgen in ruil
voor strafvermindering. Hoofdver
dachte Radu Dogaru, Olga's zoon,
heeft hierover deze zomer met
justitie in Nederland gesproken,
maar dat liep op niets uit omdat
hij de aanklagers er niet van kon
overtuigen dat hij de schilderijen
echt kon leveren.
In Keulen is gisteren een 46-jari-
ge man tot anderhalf jaar cel ver
oordeeld omdat hij de Triton
Foundation probeerde af te per
sen. De man beweerde met de die
ven in contact te staan en wilde
voor 1,5 miljoen euro de kunstwer
ken terugbezorgen.
93 P3
Poetin helpt Obama met
door onze redactie buitenland
door onze correspondent
Joost van Egmond
BOEKAREST - Vijf verdachten in de
Kunsthalroof willen bekennen in
de hoop op strafvermindering. Dat
hebben ze gisteren laten weten in
de rechtbank in Boekarest.
I Verdachten van de kunstroof arri
veren bij de rechtbank van Boeka
rest. foto Robert Ghement/EPA
