TO0S
Nederland
broedt op
excuus aan
families
11
Meer controle goede doelen
I
I
2 IN HET NIEUWS
COLOFON
Maak iemand
abonnee!
SREBRENICA
Nederland is aansprakelijk voor de
dood van drie mannen in Srebrenica.
Eén werkte voor Dutchbat.
e3
-t-
PAUL KUSTERS
O
SCHERPE CONTROLE 60EDE DOELEN
EF
DEN HAAG - Nederland maakt voor
alsnog geen excuses aan de nabe
staanden van drie moslimman
nen die tijdens de val van de en
clave Srebrenica in 1995 door het
Bosnisch-Servische leger zijn ver
moord.
De Hoge Raad bepaalde gisteren
dat Nederland aansprakelijk is
voor de dood van de drie man
nen. Het kabinet wil het vonnis
eerst bestuderen, aldus premier
Mark Rutte. „Dat vraagt tijd",
stelt hij. Het kabinet zal volgens
hem 'uiteraard' naar de uitspraak
handelen. Op de vraag of daar ook
een schadevergoeding bij hoort,
wil hij nog niet ingaan.
Oppositiepartijen SP, D66 en CU
vinden dat Nederland na de
jarenlang slepende zaak niet lan
ger moet dralen en ruimhartig ex
cuses moet aanbieden.
SP-Kamerlid Harry van Bommel
vergelijkt de zaak met de recente
schadevergoedingen die Neder
land uitkeert aan nabestaanden
van vermoorde mannen in het
voormalige Nederlands-Indië.
D66 en CU verwachten niet dat
de uitspraak gevolgen heeft voor
toekomstige Nederlandse deelna
me aan VN-missies. De PvdA
spreekt van 'een belangrijke dag',
maar houdt zich verder op de
vlakte.
Volgens de Hoge Raad had de Ne
derlandse Staat en niet de Vere
nigde Naties na de val van de en
clave de effectieve controle over
Dutchbat. Een van de drie ver
moorde mannen, een elektricien,
had door zijn werk een bijzonde
re band met Dutchbat.
Hij vluchtte met de andere twee
naar de Nederlandse compound,
maar zij werden niet met het ba
taljon geëvacueerd toen bleek dat
ze geen VN-pasje hadden.
DEN HAAG - Een graad of 45 is het
op de legerbasis van Mazar-i-Sha-
rif in het noorden van Afghanis
tan. In de verzengende hitte hou
den Navo-militairen de wacht. In
de schaduw. Even verderop zwoe
gen acht Afghanen. Ze werken
aan een nieuwe weg langs een
van de startbanen. In de volle
zon.
De een loopt met de kruiwagen,
de ander draait voortdurend de ce-
mentmolen, een collega schept
het mengsel op de grond. De man
nen hebben een shirt om hun
hoofd gewikkeld om het zweet op
te vangen.
Ook elders op de basis werken lo
cals voor de duizenden westerse
militairen. Ze houden het terrein
schoon of werken in de enorme
gaarkeukens. En ze ruimen de
rommel op als de soldaten gege
ten hebben.
MOEIZAME EXCUSES
Het gaat dan bijvoorbeeld om het
beloningsbeleid en de staat van
baten en lasten. De ANBI-status
is een verklaring van de Belasting
dienst waarmee giften aan een
stichting aftrekbaar worden.
Bovenop de publicatieplicht komt
een nieuw keurmerk voor alle goe
de doelen. Achter de schermen
wordt daaraan hard gewerkt, op
initiatief van de ministeries van
Financiën en Justitie. In oktober
moet de eerste schets op tafel lig
gen. Gekoppeld aan het keurmerk
worden een kennisbank, gedrags
code en meldpunt voor vermoe
dens van integriteitsschendingen
in het leven geroepen. Het doel
van dit alles is de filantropische
Sector transparanter te maken en
het risico op misstanden zoals
aan het licht kwamen bij Alpe
d'HuZes en MKI, verder in te per
ken.
Rene Bekkers, bijzonder hoogle
raar filantropische studies aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam,
heeft de werkgroep die studeert
op een nieuw keurmerk, geadvi
seerd een sterrensysteem in te
voeren zoals ook de hotelbranche
kent. Voor de goede doelen zou ef
fectiviteit een belangrijke graad
meter moeten zijn. „Organisaties
die een duidelijk doel stellen en
laten meten of ze dat bereiken,
hebben dan een streepje voor. De
samenleving wil dat graag weten
en dat geldt zeker voor vermogen
de Nederlanders die nu vaak twij
felen over de effectiviteit van goe
de doelen." Als er meer zicht is
op de effectiviteit vergroot dat vol
gens Bekkers de betrouwbaarheid
van goede doelen en daarmee op
termijn ook de bereidheid van do
nateurs om bij te dragen.
'Praktisch voor ons en goed voor
de Afghanen zelf, redeneert De
fensie. De Navo-landen hoeven
namelijk niet speciaal mensen te
sturen voor dit soort werk en de
lokale bevolking kan zo een aardi
ge cent verdienen aan de westerse
aanwezigheid.
Maar wat gebeurt er met deze lo
cals als de missie eindigt? Of, zo
als in Srebrenica het geval was, als
ze de hulp inroepen van de mili
tairen?
De vergelijking met Srebrenica
ligt voor de hand. Ook op de
Dutchbat-basis werkte in 1995
mensen uit de omgeving. Elektri
cien Rizo Mustafic was er zo een.
Mustafic hoopte na de val van de
enclave op 13 juli 1995 samen met
twee andere mannen bij de
Dutchbat-basis een veilige haven
gevonden te hebben. Maar de drie
werden weggestuurd, alleen het
personeel met VN-pas mocht blij- Hh
ven. Buiten de compound werden
de drie moslims vervolgens door fit
het Bosnisch-Servische leger ver
moord. Net als duizenden andere
mannen.
De Hoge Raad oordeelt nu dat de H j
Nederlandse Staat aansprakelijk is
voor de dood van de drie. Dutch
bat had de elektricien en de twee
andere mannen (familie van een
Dutchbat-tolk) niet van het ter
rein mogen sturen. Hoewel Musta
fic geen vaste werknemer was,
had het noodzakelijke VN-pasje
wel gemaakt kunnen worden op
de basis, oordeelde het hof eerder
al. Het is een pijnlijke conclusie
die een van de zwartste pagina's
uit de Nederlandse historie nog
maals markeert.
Daarnaast is de vraag actueel wie
er verantwoordelijk is voor de vei
ligheid van lokaal burgerperso
neel. In het geval van Srebrenica
had Dutchbat bescherming moe
ten bieden. Gevaar dreigde, zo
was bekend. En hulp bieden aan
ALS WE ER NOU EENS OE THV*
COLLECTE VAN MAKEN IN PLAATS
VAN ÖE TOOS EN HENK VAKANTIE
COLLECTE
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
www.pzc.nl
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adj.) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E-mail: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T:0113- 31 5670
E-mail: bevelanden@pzc.nl
tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5740
E-mail: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111-45 4650
E-mail: schouwen-duiveland@pzc.nl
Commercieel manager
Bert de Vries
Advertenties
T: 088n-01D39995SaleS
E-mail:
adverteren.zeeland@wegenermedia.nl
Personeelsadvertenties:055-5388000
Familieberichten: 088-0139 999
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Onze excuses. Meld het via
www.pzc.nl/service.
U ontvangt een toegangscode voor
de E-paper. De krant wordt niet meer
nabezorgd, ontvangt restitutie.
Vragen? Wijziging van uw adresgege
vens? Gebruikmaken van de vakantie
service?
Abonnement opzeggen?
www.pzc.nl/service of bel:
088-0139910.
Toets 1bezorgklachten (vanaf 07.00 u)
Toets 2: informatie over uw abonnement of
abonneevoordeel
Toets 3: informatie over onze digitale pro
ducten
Maandag-vrijdag: 07.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 07.30 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Antwoordnr 10008, 5680 VB Best
Abonnementsprijzen
Het tarief voor een abonnement waarbij u
de krant 6 dagen per week thuis ontvangt,
bedraagt 27,50 per maand. Dit tarief is
gebaseerd op betaling per kwartaal en
automatische incasso.
Zie ook www.pzc.nl/tarieven voor het
complete tarievenoverzicht.
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeve
rij Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel
van Koninklijke Wegener NV. Publicatierecht
beeldende kunst via Beeldrecht. Voor meer in
formatie: copyright®wegener.nl
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener
legt van abonnees gegevens vast voor de uit
voering van de abonnementsovereenkomst.
Deze gegevens kunnen gebruikt worden om u
op de hoogte te houden van interessante
producten en diensten van andere onderdelen
van Wegener en zorgvuldig geselecteerde
partners. Indien u geen prijs stelt op informa
tie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt in
trekken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken
bij PZC Lezersservice. Zie ook het privacy sta
tement op www.pzc.nl
n
En u als trouwe abonnee ontvangt
een VVV-cadeaubon t.w.v. 50,-*
De nieuwe abonnee leest de krant
2 maanden gratis en betaalt
vervolgens normaal tarief.
Maak iemand abonnee op:
www.pzc.nl/abonneewerftabonnee
•Voorwaarde is dat u én de nieuwe abonnee
minimaal 6 maanden abonnee blijven.
www.pzc.nl/abonneewerftabonnee
Beschermd,
door Niels Klaassen
Elf jaar duurde de zaak
die advocate Liesbeth
Zegveld namens de
nabestaanden voerde
tegen Nederland
Executies in Indonesië (1945-
1949): kabinet maakte onlangs als
nog excuses na een schikking met
tien weduwen, om juridisch ge
vecht te beslechten. Zij krijgen elk
20.000 euro.
Bloedbad van Rawagedeh, Indone
sië (1947): tot 2011 alleen 'spijt'.
Na vonnis toch excuses en een in
dividuele schadevergoeding van
20.000 euro voor één overlevende
en een groep weduwen.
Holocaust: excuses noch spijt, wel
'schaamte'. Kabinet trok in 2000
680 miljoen gulden uit voor oor
logsslachtoffers, waarvan 400 mil
joen voor Joodse gemeenschap.
Slavernijverleden (tot en met
1863): Nederland toonde 'diepe
spijt en berouw', maar maakte
geen excuses.
door Anne Boer
AMSTERDAM - De controle op de
ruim 30.000 filantropische instellin
gen in Nederland wordt aange
scherpt. Vanaf 1 januari 2014 moe
ten alle stichtingen met een zoge
noemde ANBI-status allerlei gege
vens openbaar maken via internet.
