ERFTROFEE 2013
28 ZEELAND
Deelnemers Erftrofee 2013
doen hun stinkende best om
er iets moois van te maken.
En dan is daar ineens die op
merking die in een klap
duidelijk maakt wat bouw
kundige Frans Rothuizen
bedoelt: „Een boerin in boe-
rengoed zet je ook niet op Crocs."
Het cultureel erfgoed moet gekoesterd
worden, al is het maar om de Zeeuwse
identiteit te kunnen doorgeven aan
een volgende generatie. „En dat hoe
ven we niet krampachtig te doen,
maar als je iets moois hebt, een mooi
huis hebt dat is opgebouwd met speel
se metselverbanden en -steen, ga dat
dan niet verpesten door saaie verban
den te maken die het beeld compleet
verstoren", zegt Rothuizen.
Rothuizen is een van de juryleden die
een aantal Zeeuwse boerderijen en
landerijen van onder tot boven heb
ben bekeken. Dat gebeurt in het kader
van de Zeeuwse Erftrofee 2013.
Je ziet dat veel eigenaren hun boerde
rij goed willen onderhouden. Soms
gaat het toch mis. Dat is dan vaak een
kwestie van onwetendheid. We zijn er
dan om tips en bouw- of inrichtings
adviezen te geven", zegt Rothuizen.
De juryleden betreuren het als er naar
standaardoplossingen wordt gezocht.
„Wij hebben eigenaren voor de erf-
goedprijs geselecteerd die het verschil
willen maken met hun boerderij of
erf. Want we willen met zijn allen
toch geen eentonig, maar juist een ge
varieerd landschap hebben."
En in dat opzicht is de jury weer com
plimenteus. Jurylid Henk Remijn ziet
namens Stichting Landschapsbeheer
Zeeland (SLZ) toe op biodiversiteit.
„Ik verzucht weieens; maak toch niet
alleen maar Zeeuwse hagen, varieer
een beetje. En dan ben ik blij als ik
toch steeds vaker mooie doorkijkjes
bij de inrichting van een erf zie, en
een 'gezonde rommeligheid' ontstaat.
Dan krijgt de flora en fauna een kans.
In Sas van Gent werden we door bij
voorbeeld het landgoed Hof met de
Zwartrand erg verrast."
Die Zeeuws-Vlaamse eigenaar wil een
groene sfeer creëren met respect voor
de omgeving. Volgens de juryleden is
hij daarin geslaagd. Er zijn ideale om
standigheden gecreëerd waarin zelfs
een ransuil zich veilig genoeg voelt
om er te broeden. Remijn: „Nogmaals,
denk niet dat we uit zijn op schone er
ven. Integendeel, die zijn vaak steriel."
De jury raakt eerder in vervoering als
de natuur zijn gang mag gaan en er
een soort georganiseerde chaos ont
staat. „Daarvan hebben we veel voor
beelden gezien. Hofstede Plantlust in
Koudekerke is van de sloop gered
door de eigenaren en er is 'hard ge
werkt' om het zorgvuldig te restaure
ren. In Ovezande is 't Hof Acht is
meer dan Duizend een juweeltje,
maar dat is ook De Oude Molenwerf
in Noordgouwe."
De jury knikt, ze beseft dat het niet ge
makkelijk is om tot een top drie in de
ze editie van de Zeeuwse Erftrofee te
komen.
Maar eigenzinnigheid wordt hoog ge
waardeerd. In Nisse bijvoorbeeld heeft
de restauratie van 't Hofsteedje geleid
tot een nieuwe ontwerp van een ma
kelaar op een wagenschuur. De man
van de eigenares was oogarts en in de
makelaar (versiersel van een dak) is
een oog terug te vinden, als knipoog
naar zijn beroep. „Haal een erf en alles
wat daar bij hoort uit de sfeer van ge
lijkvormigheid", bepleit Rothuizen.
Het ligt voor de hand dat aanpassin
gen op het erf wel functioneel moeten
zijn. Als er een waterpoel is aangelegd
moet de kant glooiend oplopen. De
dieren moeten er in en er uit kunnen.
Voor praktiserende boerenbedrijven
gelden eigen normen. Functionaliteit
is daar van het grootste belang. Het
materiaal van de boer is groter gewor
den in de loop der jaren.
En de boeren moeten met hun grote
karren kunnen keren op het erf en de
tractor past niet meer in de fotogenie
ke wagenschuren. Bij familie Van de
Vijver in Sluis hebben ze een goede
combinatie gevonden: een woonboer
derij en een agrarisch akkerbouwbe
drijf kunnen samengaan. Rothuizen:
„Soms zijn kleine correcties voldoen
de om een erf iets mooier te maken."
Rothuizen heeft in opdracht van SLZ een
gids gemaakt voor instandhouding en her
stel van historische elementen in Zeeland.
Er zijn nog exemplaren te koop bij de
SLZ. www.landschapsbeheerzeeland.nl
Een woonboerderij in combinatie met een agrarisch bedrijf, hoeve Maneschijn in Sluis foto Camille Schelstraete
Erftrofee 2013 stimulans
aantrekkelijk landschap
door Edith Ramakers
I De Oude Molenwerf in Noordgouwe foto Joop van Houdt
