Niemand weet hoe oud de Lange Jan precies is
Metamorfose Sportpunt is in volle gang
Fietsersbond kijkt
naar paaltjes
Indigo laat ouders met
softdrugs kennismaken
26 BEVELANDEN en THOLEN
Jumbo in Sint-
Annaland open
op 30 oktober
Muzikant, aandui-
der van de juiste
tijd, baken op
Walcheren, vlag--
genist bij vreugde
en droefenis, maar bovenal hét
symbool van de stad. Met zijn
bijna negentig meter is de Lange
Jan de grootste Middelburger aller
tijden. Niemand kan hem over
het gekroonde hoofd zien.
Dat maakt het des te merkwaardi
ger dat zijn exacte geboortedatum
onbekend is. Stadsarchivaris W.S.
Unger schreef voor de oorlog het
boek De Monumenten van Middel
burg. Hij noemde de abdijtoren
'een zeldzaam geval' waarvan de
datering 'een probleem' is. Unger
achtte het aannemelijk dat de to
ren uit de eerste helft van de veer
tiende eeuw stamde. Althans de
eerste Lange Jan. Want de toren
verloor enkele malen zijn houten
hoofd. De toren bestond - en be
staat - uit een stenen onderbouw
met daarop een houten opbouw.
Dat bovenste gedeelte ging meer
dere malen in vlammen op.
Zeker is dat op 24 januari 1568 de
middeleeuwse spits afbrandde.
Het duurde 22 jaar voordat deze
was hersteld.
'Straffend hemelvuur', oordeelde
dominee Jacobus Leydekker op de
eerste augustus 1712 nadat de blik
seminslag de bekroning van de to
ren vernietigde. Ook de klokken
gingen verloren. De toren van de
grote kerk in Breda had daarvoor
hetzelfde lot ondergaan. Het Mid
delburgse stadsbestuur vroeg 'op-
perbaas' Pieter Graafschap, die de
toren in Breda had hersteld, ook
de Lange Jan zijn bovenbouw te
rug te geven.
Dat gebeurde niet tot ieders tevre
denheid. Unger schreef: „De over-
springende balustrade, die het
schilderachtige uiterlijk der vori
ge bekroning zo had verhoogd,
werd niet hersteld. Op een afslui
tende lijst verrees de achtkantige
aanzet der houten spits, met los
aangebrachte wijzerplaten; daar
boven twee open koepels geschei
den door een zeer zwaar geprofi
leerd lijstwerk en afgesloten door
een massale peervormige spits,
die eindigde in een keizerskroon
en windwijzer (haan)." In 1716
was de toren hersteld.
Op 17 mei 1940 ging door oorlogs
geweld het bovenste deel van de
Lange Jan opnieuw verloren. Ge
lukkig was de toren voor 900.000
gulden (ruim 400.000 euro) ver
zekerd, ook tegen oorlogsschade.
Architect Jan de Meyer kreeg de
opdracht om het herstel van de
toren te leiden.
De Lange Jan werd het symbool
van de wederopbouw. In 1949
werden de steigers op het onder
ste stenen gedeelte geplaatst om
met de bouw van de nieuwe spits
te beginnen. De Meyer koos niet
voor een exacte replica. In het
voorjaar van 1953 kwam er voor
het eerst in dertien jaar weer mu
ziek uit de Lange Jan. Een half
jaar later werd de verlichte wijzer
plaat op zijn plaats gehangen.
Naast Luteijn zijn er nog twee uit
voerders die het project begelei
den. Er wordt namelijk op heel
veel plekken op het terrein ge
werkt, want het karwei is om
vangrijk: zo'n beetje het het hele
complex ondergaat een totale me
tamorfose. Er wordt een topsport
hal - de eerste in Zeeland - ge
bouwd en een spectaculaire nieu
we waterattractie met de naam
Regenbos: een soort overdekt oer
woud met zwembad, dat in lagen
is opgebouwd. Om de twintig me
ter hoge 'kas' te kunnen bouwen,
is dinsdag begonnen met de op
bouw van een torenkraan. Daar
moet weer een ander, eveneens
imposant gevaarte aan te pas ko
men. Ook wordt de entree volle
dig vernieuwd. „Er komt heel wat
bij kijken, vooral ook logistiek",
zegt Luteijn. Hij kent het Sport
punt als zijn broekzak, want hij
om er een parkeerterrein aan te le
gen. Ook die klus is in volle gang.
Al met al best een uitdaging en
niet geheel zonder risico, bleek de
ze zomer al toen een machine de
in gebruik zijnde glijbaan raakte.
„Het is plannen, plannen en bij
sturen", aldus de uitvoerder. Hij
had liever gezien dat er 'onge
stoord' zou kunnen worden ge
werkt, maar begrijpt ook dat
Sportpunt Zeeland de inkomsten
niet wil mislopen. De verbou
wing vergt namelijk een duize
lingwekkende investering van
tien miljoen euro. „Het bouwter
rein zeifis zo goed mogelijk afge
schermd met hekken en ook at
tenderen we chauffeurs van
zwaar materieel met borden op
fietsers." Vanuit het Cios wordt er
bij leerlingen ook op gehamerd
om niet in de weg te lopen.
De gigantische topsporthal is in
middels een heel eind gereed en
wordt volgende maand al opgele
verd. In april volgend jaar moet
het Regenbos klaar zijn. 'Sport
punt Zeeland 2.0', waarover de or
ganisatie een jaar geleden bij de
presentatie van de plannen sprak,
moet ertoe leiden dat het bezoe
kersaantal de komende jaren mini
maal stabiel blijft.
heeft er in de inmiddels ruim
twaalf jaar dat hij bij Fraanje
werkt al heel wat aan verspijkerd.
In totaal zijn er dagelijks 50 a 60
man aan het werk op het terrein.
En dat terwijl de activiteiten in
het sportpunt gewoon doorgaan.
Het zwembad is - hoewel dat ook
wordt gerenoveerd - open en ook
lopen er de hele dag Cios-studen-
ten heen en weer tussen de sport
hal en hun school. De naastgele
gen camping stond tot vorige
week nog vol. Een deel van het
campingterrein wordt gebruikt
Het streven van gemeente en Fiet
sersbond gericht op zo min moge
lijk paaltjes op de doorgaande
fietsroutes. Leden zullen alle paal
tjes fotograferen en kijken of er
andere mogelijkheden zijn om de
functie ervan over te nemen. Die
paaltjes staan er meestal om te
voorkomen dat automobilisten
ook gebruik maken van fietspa
den.
Als blijkt dat een paaltje absoluut
noodzakelijk is, wordt wel geke
ken of de gekozen plaats optimaal
is, zo blijkt uit de nieuwsbrief
van de lokale afdeling van de fiet
sersbond.
Die afdeling is wel enigszins te
leurgesteld in de gemeente. Voor
al omdat het Verkeers Circulatie
Plan niet geworden is waarop de
leden van de Fietsersbond had
den gehoopt. De bond vindt het
vooral heel jammer dat de boule
vards niet vaker worden afgeslo
ten voor auto's. In het oorspronke
lijke plan stond dat nog.
De winkel geldt als vervanging
voor de C1000 in het dorp. Die is
vrijdag 25 oktober voor het laatst
open. Uitbater Bert Slingerland
gaat mee over. De nieuwe super
markt wordt met 1150 meter win
keloppervlak twee keer zo groot.
De zaak beschikt straks ook over
een stomerij en een fotoservice.
Volgens Jumbo gaan de perso
neelsleden mee over. Er zijn zelfs
nieuwe mensen aangenomen.
Juist jongeren tussen 16 en 20 jaar
storten zich met overgave in het
uitgaansleven, waar ouders geen
zicht hebben op de keuzes die ze
maken. Samen met SMWO en de
uitbaters van de coffeeshops, wil
Indigo Preventie ouders laten
zien wat hasj is, wat wiet is, hoe
het gebruikt wordt en wat de risi
co's zijn. Ouders kunnen leren
hoe ze eventueel gebruik van soft
drugs bij hun kinderen kunnen
herkennen. Ook wordt uitgelegd
hoe het gedoogbeleid werkt.
De avonden bestaan uit drie work
shops. De jongerenwerkers van
SMWO geven informatie over
hun rol en ook de politie en het
centrum voor Jeugd en Gezin spe
len een rol in de workshops.
Aanmelden voor een van de twee
avonden kan bij indigopreventie:
c.versteeg@indigozeeland.nl of te
lefonisch via Christel Versteeg
0118-625113 of 06-57184617.
Deelname is gratis.
door Theo Ciele
foto Lex de Meester
door Luc Oggel
GOES - Twee enorme kranen tore
nen boven Sportpunt Zeeland in
Goes uit. De ingrijpende verbou
wing en uitbreiding is in volle
gang. „Een mooie klus", zegt uit
voerder Michel Luteijn van bouwbe
drijf Fraanje.
Gigantische kranen zijn er nodig om het Regenbos te kunnen bouwen, foto Mechteld Jansen
VLISSINGEN - Leden van de Fietsers
bond inspecteren de komende we
ken de Vlissingse fietspaden. Ze let
ten met name op de paaltjes die
her en der staan. Het doel is vooral
te onderzoeken welke er weg kun
nen omdat deze hindernissen voor
al een gevaar vormen voor fietsers.
SINT-ANNALAND - De nieuwe Jum
bo aan de Spuistraat in Sint-Anna-
land gaat op woensdag 30 oktober
open. Dat heeft de supermarktke
ten gisteren bekend gemaakt.
door Mieke van der Jagt
GOES - Indigo Preventie houdt op
woensdag 18 september en woens
dag 27 november informatiebijeen
komsten over softdrugs voor
ouders van jongeren tussen 16 en
20 jaar. Dat gebeurt in de coffees
hops Aarden en Highlife in Goes.