J
KÜi
I
VN doen niets, dus
moslims helpen elkaar
Salafisten verspreiden
óók hun boodschap
<t
VERDIEPING 9
r
;n
mand tot moorden in staat is." Het geld
van de moskee in Wageningen heeft ze ach
tergelaten bij (gevluchte) families in Syrië
en Tlirkije. De vluchtelingenkampen is ze
niet in geweest. „Het is er schrijnend, maar
er zijn hulporganisaties als het Rode Kruis
en die doen goed werk." Vluchtelingen in
kampen waar geen organisaties actief zijn,
zijn veel slechter af. Zoals in Syrië zelf,
waar het te gevaarlijk is. De hulp van Het
Syrische Comité zal voor too procent naar
juist die groepen gaan, waar anderen niet
gauw durven komen, verzekert ze. „Mede
met hulp van het netwerk dat ik nu heb op
gebouwd."
Omdat de Verenigde Naties
en westerse hulporganisa
ties al ruim twee jaar
geen hulp leveren aan de
bevolking in Syrisch re-
bellengebied, is er inmiddels een groot
aantal moslimhulpgroepen actief. „Als
het Westen en de rest van de interna
tionale gemeenschap niets doen, dan
maar moslims die moslims helpen",
zegt Juma al-Qassim van de islamiti
sche hulporganisatie Syriaaid.org.uk.
„We gebruiken onze website als
naam", vervolgt hij. „Dan weten onze
donateurs direct hoe ze ons kunnen be
reiken, wat we doen en hoe ze geld
kunnen storten."
Net als Syriaaid.org.uk, dat opereert
vanuit het Verenigde Koninkrijk, heeft
een groot aantal islamitische hulporga
nisaties zich gestort op de dramatische
humanitaire situatie in het rebellenge-
bied in Syrië. Want terwijl er via inter
nationale hulporganisaties als de VN
en het Rode Kruis wel voedsel en de
kens terechtkomen in gebied dat onder
controle staat van het regime van de Sy
rische president Assad, krijgen mensen
in door rebellen gecontroleerde gebie
den helemaal niets.
De officiële reden daarvoor is dat dit te
gevaarlijk is. De rebellen beheersen
zo'n 40 procent van Syrië, een gebied
waar zo'n 5 miljoen mensen wonen.
In de Uirkse stad Gaziantep staan de
zes terreinvoertuigen van de VN dan
ook ongebruikt in de garage van een
viersterrenhotel. De VN-medewerkers
zelf liggen aan het zwembad.
„Het is gewoon niet eerlijk", vervolgt
Al-Qassim. „De wereld laat Syrië in de
steek. Nu zijn we afhankelijk van dona
ties die uit de hele wereld komen."
Samen met een team moslims uit
Groot-Brittannië, Spanje en andere lan
den probeert al-Qassim voedselpakket
ten vanuit Türkije naar Syrië te krijgen.
„We delen in Syrië voedselpakketten
uit aan mensen die bijna niets meer
hebben", vertelt hij. „Laatst bezochten
we nog een familie met vier gehandi
capte kinderen. Ook proberen we
schooltjes op te zetten. Veel oude scho
len zijn kapot."
Naast Syriaaid.org.uk is nog een groot
aantal andere moslimgroepen actiefin
rebellengebied. Velen sturen hun vrij
willigers vanuit Europa of de Arabische
Golf naar Zuid-T\irkije om daar de
hulp te coördineren. Een van de grote
hulpgroepen actiefin Noord-Syrië is
IHH. Er gonzen geruchten in "Rirkije
dat IHH ook wapens smokkelt vanuit
Libië via Turkije naar Syrië. Huseyin
Oruc, vicevoorzitter van IHH in Istan
bul, zegt dat de meeste hulp op de juis
te plek terechtkomt. „Natuurlijk, het ge
beurt wel dat de ene regio meer goede;
ren krijgt dan een andere. Op plaatselij
ke markten worden dan inderdaad
hulpgoederen - zoals babyvoeding -
verhandeld. Maar niet op grote schaal.
De nood is daarvoor te hoog."
Volgens Oruc hebben veel mensen
'geen idee wat er op de grond in Syrië
gebeurt'. „Er staan dagelijks lange rijen
vrachtwagens voor de Syrische grens.
Vol met goederen. Maar slechts een
klein aantal betreft hulpgoederen, veel
is voor de handel."
Het echte probleem is volgens de vice
voorzitter dat de hulp aan Syrië af
neemt. „We sturen nu dagelijks drie,
vier vrachtwagens de grens over. In het
begin lag dat aantal hoger. Maar men
sen beginnen te wennen aan de beel
den uit Syrië, die moeheid zie je vaak
bij langlopende conflicten."
IHH werd wereldwijd bekend met de
Mavi Marmara, het schip met hulpgoe
deren op weg naar Gaza dat in 2011
door het Israëlische leger werd be
stormd.
Hulp komt niet altijd aan.
In het Jordaanse dorp
Zaatari, nu beter bekend
vanwege het op een na
grootste vluchtelingen
kamp ter wereld, vinden dozen met
het logo van het Wereld Voedsel Pro
gramma (WFP) hun weg naar de lokale
markt.
Ook in het kamp zelf doet men goede
zaken. Er zijn inmiddels meer dan drie
duizend winkels. Velen verhandelen
wat ze van hulporganisaties krijgen
door.
Vandaar dat het WFP in zowel Jordanië
als Libanon nu voedselbonnen ver
strekt. Iedereen krijg maandelijks 29
dollar. Deze maand wordt overgegaan
op credit cards, handiger voor de hon
derdduizenden vluchtelingen, die lie
ver zelf beslissen wat ze eten, en het
drukt ook de administratiekosten.
Ook binnen Syrië zelf zijn er proble
men, het WFP heeft moeite om opposi-
tiegebieden te bereiken. In augustus
kregen Horns, Aleppo, Raqqa en
Deir-Ezzor iets meer dan de helft van
de geplande hulp, het platteland van
Damascus minder dan de helft en Sy
risch Kurdistan was helemaal niet te be
reiken. „Het probleem is dat je niet
slechts langs één frontlinie moet, maar
verschillende frontlinies omdat er zo
veel verschillende facties zijn", aldus
Kate Newton van het WFP in Damas
cus. De afgelopen maanden zijn hun
medewerkers beschoten en gegijzeld.
Ook worden er af en toe voedseltrucks
overvallen. Vandaar dat een groot deel
van de hulp in regeringsgebieden te
rechtkomt.
Temidden van de uitdagingen op logis
tiek gebied is er een acuut gebrek aan
geld, zowel binnen Syrië als daarbui
ten. UNHCR, de vluchtelingenorganisa
tie van de Verenigde Naties, heeft nog
steeds meer dan de helft van het ge
vraagde geld, zo'n 3 miljard dollar, voor
de 2 miljoen vluchtelingen in buurlan
den van Syrië niet binnen.
Islamitische organisaties springen han
dig in dat gat. Al-Kitab wa Sunnah, een
salafistische organisatie, heeft al hulp
verstrekt aan meer dan 200.000 Syriërs
in Jordanië, onder meer voor eten, on
derdak en dekens. Daarbij gebruikt het
ook de crisis om zijn salafistische ideo
logie te verspreiden. Dus brengt de or;
ganisatie duizenden vluchtelingen de
Koran bij.
DINSDAG 3 SEPTEMBER 2013
I 'Morgen wordt het beter", luidt de tekst die door een tegenstander van president Assad op
een muur is geschreven, foto's Faryda Hussein
s handel
De
www.syrischecomite.nl
door onze correspondenten
Harald Doornbos en Jessica Maas
door onze correspondent
Fernande van Tets
onze website/Syrie
Volg het laatste nieuws