1
22
WELK GOED DOEL
GAAN WE STEUNEN?
fD marsaki
Onzekerheid
Huurcontracten
Regionaal
STEM MEE VOOR HET GOEDE DOEL!
www.marsaki.nl
HEEFT U (VER)BOUWPLANNEN?
BOUW OP ONZE KENNIS
r+B
Bank gematigd optimistisch
over toekomst bouw
Is het nu echt zo hopeloos gesteld met de bouw, het bedrijfsonroerend
goed en de particuliere woningbouw? Ad de Korte, directievoorzitter
van Rabobank Oosterschelde, is niet zo pessimistisch. "Als het gaat
om de zakelijke markt zijn in 2012 de zakelijke uitzettingen ten op
zichte van 2011 gestegen. En ook in 2013 zullen die hoger zijn dan in
2012." En geld is nog nooit zo goedkoop geweest als nu gezien de ren
testand, alle reden voor particulieren dus om nu een huis te kopen.
"Aan dat doemdenken dat het elke dag slechter wordt, daar doe ik
niet aan mee."
Tekst: Ron Gregoor
Foto: Dirk-Jan Gjeltema
GOES - Het aantal ondernemers dat
een investering door onze bank laat fi
nancieren. stijgt nog steeds ieder jaar.
Ad de Korte, directievoorzitter van
de grootste Rabobank in Zeeland,
Oosterschelde, ziet dat Zeeland ook
in deze tijd veel kansen en mogelijk
heden kent. "Natuurlijk, we zijn nog
niet uit de crisis. En natuurlijk, de
mensen zonder baan hebben het niet
gemakkelijk. Daar moeten we onze
ogen niet voor sluiten. Maar het is
een misvatting dat er bij de mensen
helemaal geen geld zit. Om maar eens
wat te noemen, het spaargeld van on
ze klanten op onze balans neemt in
deze jaren sterk toe en het aantal men
sen dat versneld hun hypotheek af-
lost, is lange tijd niet zo groot ge
weest."
Er is dus wel geld. Alleen, de mensen
zijn er in het algemeen een stuk voor
zichtiger mee geworden. Grote uitga
ven blijven uit. "Dat komt omdat het
consumentenvertrouwen laag is." Als
dat groeit, mensen gaan weer meer be
steden, zal de economie weer lang
zaam op gang komen. Hoelang dat
nog duurt? "Geen idee, doch consu
menten gaan hun spaargeld vroeg of
Iaat toch besteden."
Met Ad de Korte praten we over de
bouw in Zeeland. De bouw van wo
ningen en de bouw van bedrijfsonroe
rend goed. Want als financier van de
bouw- en vastgoedsector weet de
bank als geen ander hoe de vlag erbij
hangt. "BOG en particuliere bouw,
twee verschillende zaken, die ik ook
afzonderlijk wil behandelen", begint
De Korte.
We hoeven er niet ingewikkeld over
te doen, net zoals elders in het land
heeft ook de bouwsector in Zeeland
het lastig. Een belangrijke factor om
hier te komen wonen is naast ruimte,
natuur, rust en recreatiemogelijkhe
den o.a. de werkgelegenheid. Vind je
hier werk, dan kom je hier, normaal
gesproken, ook wonen. Er is minder
werk, dus zijn er ook minder mensen
die van buiten de provincie hier ko
men wonen. Dat is één, maar lang
niet het belangrijkste.
"De belangrijkste oorzaak dat mensen
voorzichtig zijn een nieuw huis te ko
pen is de onzekerheid. Mensen zijn
onzeker over hun baan, bang om in
komsten te verliezen. Veel hypothe
ken zijn gebaseerd op tweeverdieners.
Als een van de twee zijn of haar baan
verliest, kun je al in de problemen ko
men. Ook de voortdurende discussie
over bijvoorbeeld de hypotheekrente
aftrek helpt niet. De consument wil
duidelijkheid, behoud of afschaffen,
daarmee wordt helderheid voor de
toekomst gegeven.
En dan is daar ook nog steeds de veel
gehoorde klacht dat banken veel
moeilijker doen om een hypotheek te
verstrekken. "Het is nu eenmaal zo
dat wij banken streng gebonden zijn
aan regels en limieten, die de over
heid ons heeft opgelegd. Deze geven
weinig ruimte voor interpretaties. Of
ik het nu met die maatregelen eens
ben of niet, dat doet er niet zoveel
toe, wij hebben ons daar aan te hou
den."
Sommige maatregelen begrijp ik
doch van andere geldt dat de timing,
gezien de crisis, erg ongelukkig is. In
de praktijk slagen wij er ondanks deze
maatregelen toch-vaak in om maat
werkoplossingen te bieden om de
woonwens van de klant in vervulling
te laten gaan.
Een paar zaken waarom De Korte
denkt dat het uiteindelijk wel goed
komt met die woningmarkt, "geld is
nog nooit zo goedkoop geweest als
nu, kijk naar de rente. Mensen moe
ten weliswaar inleveren bij de ver
koop van hun huis, daartegenover
kunnen ze ook weer voordeliger een
nieuw huis kopen. Maar dan moeten
ze wel die stap doen, hun voorzichtig
heid wat laten varen, wat meer ver
trouwen krijgen in de economie en
hun toekomst."
En dan het commercieel vastgoed.
Verreweg het merendeel van die
markt is afhankelijk van huurcontrac
ten. Ondernemers in vastgoed zijn
nog steeds bereid te kopen of nieuw
te bouwen, maar zij zijn dan weer
sterk afhankelijk van de vraag of zij
die ruimte verhuurd krijgen. "Meer
dan ooit geldt dat er sprake moet zijn
van langdurige huurcontracten, lan
ger dan vijfjaar, en solide huurders.
Bouwen of kopen voor leegstand,
daar heeft niemand iets aan."
Toch zijn de zakelijke panden nog
wel te verkopen. "We hebben zelf
het afgelopen jaar vijf panden ver
kocht en hebben nog enkele panden
in de verkoop. Er zijn nog steeds on
dernemers die in deze tijd investeren
en ondernemers die in deze tijden uit
stekende resultaten weten te realise
ren en die hun kansen, juist in deze
tijd, weten te benutten. Dus geen re
den voor veel pessimisme."
Maar ook hier geldt, bedrijven moe-
Ad de Korte doet niet aan doemdenken.
ten weer wat meer vertrouwen krij
gen in hun eigen toekomst. En, zoals
een oude economische wet zegt: je
moet investeren in mindere tijden
om in goede tijden te kunnen oog
sten.
De Rabobank is van oudsher de bank
die het dichtst bij zijn klanten staat,
een coöperatieve bank. "Als ik eerlijk
ben, doe ik ook het liefst zaken met
regionale en plaatselijke bedrijven. Be
drijven die de markt goed kennen,
die de mensen goed kennen, die pre
cies op de hoogte zijn wat er speelt.
Die in een groot netwerk fungeren
en bij vertrek van een huurder snel in
staat zijn een nieuwe huurder te vin
den. Wat dat betreft is de beperkte
leegstand in het vastgoed in Zeeland
niet te vergelijken met de situatie in
de randstad. Helaas zien we wel dat
de middenstand in deze crisis en met
de opkomst van internet-shoppen las
tige tijden kent en derhalve meer win
kelpanden lang leeg staan. Ook Rabo
bank Oosterschelde heeft zijn dienst
verlening moeten aanpassen aan de
klantwensen inzake virtueel bankie
ren. Voor de middenstand is dat ook
de uitdaging doch tevens een kans.
Redelijk optimistisch als hij is, wil De
Korte niet voorspellen wanneer de
markt weer voorgoed aantrekt. "Daar
durf ik nu geen uitspraak over te
doen doch de vooruitzichten, kijk
naar de landen om ons heen, zijn niet
ongunstig." Wel verwacht hij dat de
prijzen van zowel het bedrijfsonroe
rend goed als de woningen op ter
mijn weer kunnen stijgen.
"Uiteindelijk zijn mensen een crisis
als deze toch weer snel vergeten. Dat
zagen we in de jaren tachtig ook."
HOSPKE
CLARAHOfJE
IN GOES?
STICHTING
DROOM
INVUSSINGEN?
STICHTING
PAiAZZOU
IN GOES?
Marsaki Projectmanagement Bureau heeft een nieuwe website. Op onze
website kunt u zien wat we doen, voor wie we dat doen én wat we voor u
kunnen betekenen. Maar allereerst willen we iets betekenen voor een goed
doel - en u kunt meestemmen welk goed doel dat wordt. Op onze nieuwe
website natuurlijk!
Bouw op de kennis en ervaring die onze bouw- en projectmanagers hebben
opgedaan voor alle Zeeuwse woningbouwcorporaties! Woningen, een
zorgcomplex, een (brede) school, vastgoedbeheer, duurzaamheids
advies? Wij verzorgen het totale project, of een of meerdere van de
bouwfasen of deeltrajecten. U zegt 't maar!
t
