16
I Fu
Fullness
Export Zeeuwse ui mondiale topper
Zou je niet als coach of counsellor
je praktijk willen uitbreiden
op een unieke manier?
Kijk voor de mogelijkheden op
www.ik-fullness.nl
Uienprovincie bij uitstek
Dit seizoen exporteert Nederland een miljoen ton uien. Tachtig procent van de productie komt uit Zeeland.
Nederland is niet alleen eredivisie-
speler, maar ook een volwaardige
champions league deelnemer op
het gebied van aardappelen,
groenten en fruit (agf). Op het ge
bied van uien is ons land zelfs een
mondiale topspeler. Zeeland
draagt in belangrijke mate bij aan
de successen.
Tekst: Henk van de Voorde
Foto's: Marijke Folkertsma
NIEUWDORP - Nederlandse uien
domineren de wereldexportmarkt
met een marktaandeel van bijna twin
tig procent. Dit seizoen exporteert
ons land een miljoen ton uien. Daar
mee zijn uien het grootste agf-export-
product van Nederland. Er worden
hier jaarlijks bruto 1,5 miljoen ton
uien geteeld, slechts twee procent van
de wereldproductie. „Echter, het ex
portaandeel is bijna twintig procent.
Hoe dat kan? In één woord: 'efficien
cy'. Essentieel is dat we logistiek zo
sterk zijn dankzij de havens van Vlis-
singen, Antwerpen en Rotterdam.
Ongeveer driekwart van de totale Ne
derlandse uienproductie wordt in Zee
land verwerkt en vervolgens wereld
wijd geëxporteerd naar 120 landen.
Kerngebieden zijn Europa, West-Afri-
ka. Midden- en Zuid-Amerika en
Azië. Waar moetje wereldwijd zijn
voor de uienhandel? In Zeeland! Dat
is bijzonder. De Zeeuwse uiensector
heeft een exportwaarde van ongeveer
200 miljoen euro en is goed voor
1.200 directe en afgeleide banen in de>
regio. Een sector van belang dus", al
dus Gijsbrecht Gunter uit Nieuw-
dorp. Hij studeerde af als landbouw
kundig ingenieur in Wageningen,
bouwde lobbyervaring op in de uien-
sector en is betrokken bij de verduur
zaming van de Zeeuwse landbouw en
industrie. Gunter is projectleider van
de Stichting Afzetbevordering Ui
(SAU), voorzitter van het Comité
Uienhandel van Frugi Venta (het Ne
derlandse groenten en fruit handels
platform) en preses van de Promotie
Nederlandse Uien. Bovendien is hij
getrouwd met de dochter van een
'uienboer'. „Per week ben ik twaalf
uur werkzaam voor de SAU, vier uur
voor Frugi Venta en vier uur voor
het familiebedrijf Monie in Nieuw-
dorp." Daarnaast is hij, als opvolger
van Jos van Damme, dertig uur actief
als Manager Externe Relaties en Com
municatie bij kunstmestgigant Yara.
Bovendien is hij gemeenteraadslid
voor de SGP-ChristenUnie in Borse-
le, met Economische Zaken en Mi
lieu in zijn portefeuille.
Duurzaamheid
Uien worden voornamelijk geteeld in
de IJsselmeerpolders en Zuidwest Ne
derland. Er zijn gele, rode, witte, ro
ze, biologische en zoete uien in ver
schillende kwaliteitsklassen, rassen en
sorteringen. De uien worden in ons
land gesnipperd, gesneden en gebak
ken. yit de mp4<^jkw*lttcit wordt
ui-olie en ui-concentraat gewonnen
en het restant wordt verwerkt tot vee
voer. De buitenste droge uienpellen
gaan naar vergistingsinstallaties vanwe
ge de hoge biogasopbrengst. Duur
zaamheid avant la lettre dus. De
Zeeuwse uien kom je werkelijk over
al tegen, van de bekende hutspot en
haring tot chips, soepen en pizza's.
Zelfs wordt er gewerkt aan
uien-kleurstoffen, antioxidanten en
natuurlijke bestrijdingsmiddelen.
Kortom, de Zeeuwse uiensector is on
eindig veel meer dan uien in een oran
je netje. „De vele familiebedrijven ge
bruiken de hele ui op een zodanig
slimme manier dat de regio een echte
hotspot is in de wereldwijde uien busi
ness. We dragen dat te weinig uit,
want veel Zeeuwen weten niet dat de
uiensector een branche is waar ze ont
zettend trots op mogen zijn", aldus
Gijsbrecht Gunter.
Wereldbevolking
Met een groeiende wereldbevolking,
die de komende 35 jaar met ruim 2
miljard mensen zal toenemen tot
meer dan 9 miljard, is een slordige 20
miljoen ton extra uienproductie no
dig. Dat is bijna een derde meer dan
tot op heden wereldwijd wordt gepro
duceerd, ofwel zo'n 15 keer de totale
huidige Nederlandse netto productie.
Gemiddeld betekent dit dat ieder jaar
opnieuw de wereldwijde vraag extra
zal toenemen met 600.000 ton netto.
Daarbovenop komt dat in delen van
de wereld met een hoge uiencon-
sumptie de welvaart en daarmee ook
de koopkracht sterk toeneemt, wat
nog eens een extra stuwend effect
heeft op de uienconsumptie in die re
gio's. Juist in die gebieden dreigt de
voedselproductie onder druk te ko-
meik^ti^ge de aangezeilde wer-
king van sterk groeiende industrie-
en dienstensectoren in de stedelijke
zones, ten koste van de landbouw in
rurale gebieden. „Het laat zich dan
ook voorspellen dat de wereldwijde
handelsstromen van voedsel (waaron
der ook de uien) de komende decen
nia een grote vlucht zullen nemen.
Vanwege de relatief lage transportkos
ten richting deze groeiende econo
mieën met een sterke export van in
dustriële goederen, is het voor landen
zoals Nederland vanuit kostentech-
nisch oogpunt mogelijk om produc
ten snel en tegen concurrerende prij
zen retour te leveren. Een container
van Rotterdam naar Hong-Kong is
goedkoper, dan een vrachtauto van
Nieuwdorp naar Parijs", meldt Gun
ter. Er dient dan wel voldoende ruim
te te blijven voor een vrije markt wer
king, zonder beperkingen zoals hoge
importtarieven.
Voorzieningen
„In de gemeenteraad van Borsele gaat
Gijsbrecht Gunther.
het regelmatig over het belang van
voorzieningen in de dorpskernen.
Dat heeft alles te maken met economi
sche activiteiten. Bedrijvigheid biedt
werkgelegenheid, waardoor mensen
in een gemeente komen wonen en zo
voorzieningen tot stand brengen. Zo
gaat het al duizenden jaren met gebie
den waar goede infrastructuur en dus
bedrijvigheid is. Civilisatie noemen
we dat. Veel bruisende metropolen
zijn ooit begonnen op een kruispunt,
waar zich naast de herberg, handel en
productie ontwikkelde. We zitten
hier als uiensector op een steenworp
afstand van zowel productiegebieden,
snelweg als havens. Jammer dat we
voor in- en uitvoer van containers -
wat de laatste jaren in onze branche
sterk toeneemt met honderdduizen
den tonnen - nog naar Rotterdam of
Antwerpen moeten uitwijken. De
overheid moet productie- en handels
activiteiten ruim baan geven, omdat
het ontzettend belangrijke pijlers zijn
voor de BV Nederland."
