Van zaadje tot bodem- of hangcultuurmossel
ZEELAND 29
mos-
s en
nt. De
itig
bo
den
ten in
>rdzee
noch-
nzee,
in de
tjes
len op
ien
it om-
et ie-
?bt
[t
:en-
ook
iat de
eran-
de
staan,
ïillen-
gaat
in de
)ge-
eging.
en
ndig-
s. De-
i de
en be
en be-
rijke
rol. Het mosselzaad invangen met een mzi is veel
duurder dat het opvissen van de bodem. „Een kilo
zaad van een mzi kost 6o tot 70 cent. Dat komt door
het gebruik van de materialen en dure arbeid. De
paalankers moeten worden geslagen door een spe
ciaal schip. Natuurlijk kost het opvissen van zaad
ook wat, maar dat is niet te vergelijken met de kos
ten voor een mzi", zegt Van Geesbergen. Kosten die
maar tot op zekere hoogte kunnen worden doorbere
kend aan de klant en daardoor is het uiterst onzeker
of 100 procent zaad invangen met mzi's uiteindelijk
economisch rendabel gemaakt kan worden. En tot
slot speelt het ruimtegebrek een belangrijke rol. Het
is maar de vraag of er voldoende geschikte locaties
te vinden zijn voor de mzi's voor een 100 procent
omschakeling. „Het gaat in ieder geval een lastig ver
haal worden", zegt Van Geesbergen. „Ook de andere
gebruikers doen nu ervaring op met de mzi's en als
die zien dat het huidige gebruik met factor vijfgro
ter wordt, maakt dat nerveus."
Momenteel wordt de eerste fase van omschakeling
van bodemzaadvisserij naar mzi's geëvalueerd. Eind
van dit jaar worden daar de resultaten van verwacht.
Duidelijk is wel dat de beperkingen waar nu al te
genaan wordt gelopen daarin worden meegenomen.
Daarbij wordt ook een wetenschappelijk onderzoek
betrokken dat eerder dit jaar verscheen waaruit
blijkt dat de schade van zaadvissen op de bodem
niet blijvend is. De natuur herstelt zich sneller dan
verwacht.
Niet alleen met de ruimte voor
de mzi's zijn problemen. Ook
de locaties waar de mossel ver
der moet groeien tot een eetrijpe mos
sel staan onder druk. Vooral in de
Waddenzee zijn problemen.
Als het mosselzaad is opgevist wordt
het overgrote deel uitgezaaid op
kweekpercelen. Dit zijn gebieden op
de zeebodem waar de mosselen verder
groeien. Deze kweekpercelen liggen
niet alleen in de Waddenzee, maar
ook in de Oosterschelde. Op sommige
percelen kunnen de mosselen zomer
en winter liggen, op andere stukken
kunnen de schelpdieren •alleen in de
zomer liggen en moeten ze voor de
winter verplaatst worden naar een an
dere locatie.
Soms worden halfwas-mosselen opge
vist vanuit de Waddenzee en naar de
Oosterschelde gebracht om verder te
groeien. Andere mosselen groeien he
lemaal op in de Waddenzee en liggen
slechts kort in de Oosterschelde om
het predikaat 'Zeeuwse mossel' te ver
werven. Volgens de mosselhandelaren
geeft het Oosterscheldewater de
Zeeuwse mossel de typerende zilte
smaak. De mossel groeit in de Wad
denzee sneller dan in de Oosterschel
de. Gemiddeld is een mossel op het
Wad in twee jaar tijd groot genoeg
voor consumptie. In de Oosterschelde
doet het schelpdiertje er drie tot vier
jaar over. De snelheid van groeien op
het Wad is aantrekkelijk voor de mos
selkweker, maar juist daar gaat de kwa
liteit van de mosselpercelen gestaag
achteruit. Dit is een probleem wat al
geruime tijd bekend is, maar een op
lossing is er niet. Vroeger kon je als
mosselkweker om een ander perceel
vragen bij het Rijk, maar tegenwoor
dig kan dat niet meer. Daardoor
neemt de hoeveelheid kweekpercelen
af en worden minder mosselen gepro
duceerd.
Het alternatief voor deze 'bodemcul-
tuurmossel' is de 'hangcultuurmossel'.
Bij deze kweekmethode worden de
mosselzaadjes niet uitgestrooid op per
celen op de zeebodem, maar in grote
elastische sokken gedaan. Deze sok
ken hangen (net als de mzi's) in het
water en daarin groeien de mosselen.
Gedurende het groeiproces worden de
mosselen een paar keer uitgedund om
ze groter te laten groeien. De hangcul
tuurmossel is altijd eerder geschikt
voor consumptie dan de bodemmos
sel. Daarom start het mosselseizoen al
tijd met hangcultuur. Het aandeel
hangcultuur is overigens nog steeds
vrij klein, ongeveer vijf procent van de
totale mosselproductie van 50 miljoen
kilo in Nederland.
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 2013
nglines |ange lijnen die op het water drijven.
j Aan boord van de mosselkotter worden de lange lijnen van de installatie uit het water getild en gecontroleerd, foto's Melita Lanting
r brengt nog geen redding
ek
