r m»
K
mm
1
m
VERDIEPING 11
2pim
De NAVO is geen offensieve organisatie, maar een
defensieve. Ze valt alleen aan als een van de eigen
leden onder vuur komt of als de VN haar uitnodigt.
In Libië lag VN-resolutie 1973 ten grondslag aan de
no-flyzone, die vervolgens door de NAVO bewaakt
werd. De geografische verschillen zijn echter gigan
tisch. De Libische bevolking (5,6 miljoen) concen
treert zich aan de kust. Er zijn veel meer Syriërs, na
melijk 22 miljoen. Bovendien speelden in Libië
buurlanden een veel kleinere rol dan in Syrië. Op
z'n zachtst gezegd zou het onhandig zijn om in de
regio van Syrië en omstreken militair in te grijpen.
Het Witte Huis meldde in juni dat een no-flyzone
te kostbaar en 'vele malen moeilijker te realiseren is
dan in Libië'. Ook is het risico te groot dat er uitein
delijk toch 'laarzen op de grond' aan te pas moeten
komen. Zo'n grondoorlog kan al snel leiden tot ja
renlange Amerikaanse aanwezigheid. Daar heeft
Washington geen trek in na lange operaties in Af
ghanistan en Irak die nu beiden ten einde komen.
Momenteel zijn er VN-wapeninspecteurs in Syrië.
Die kwamen deze week aan, nota bene om drie eer
dere beschuldigingen van gifgasaanvallen te onder
zoeken in onder meer Horns en Aleppo. De groep
experts wil ook de plek van de aanval van deze
week inspecteren, maar het is onduidelijk of de Syri
sche regering dat zal toestaan.
Tekenend voor de onmogelijke positie waarin de
VN zich bevindt, is de reactie van de Veiligheids
raad op de gifaanval. De verklaring vraagt netjes om
'opheldering'. De raad eist opvallend genoeg niet
dat de al in Syrië aanwezige VN-onderzoekers gaan
kijken op de plek van de aanval. Verder 'verwelko
men' de leden van de Veiligheidsraad 'de vastbera
denheid van secretaris-generaal Ban Ki-moon om
een onderzoek in te stellen'. Assads steunpilaren
Rusland en China zijn vaste leden van de Veilig
heidsraad. Ze hebben met hun vetorecht een mach
tig wapen in handen om elke verklaring of resolutie
te verdunnen tot een smakeloos brouwsel.
■tM
j Kan de Arabische Liga nog iets uitrichten?
De organisatie waarin 22 Arabische landen zijn vere
nigd, is sterk op de hand van de Syrische oppositie.
Het heeft die oppositie zelfs de plek in de Liga van
het regime in Damascus laten innemen.
Tot nu toe is het de organisatie echter niet gelukt te
zorgen voor een interventie in Syrië, hoewel het de
VN meerdere keren heeft opgeroepen.
Niet alle leden van de Liga zijn het eens met de
koers die wordt gevaren en de steun aan tegenstan
ders van Assad. Onder meer Libanon, Algerije en
Irak waren geen voorstanders van het schrappen
van Assads zetel.
1
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 2013
Kan de NAVO weer een no-flyzone instellen,
zoals boven Libië?
Wat kan de VN in Syrië doen?
v;
Met bijdragen van Harald Doornbos, John Jas en Koen Verhelst
Beeldbewerking Nourdin Kouch