Regeltjesland
m
SPECTRUM 9
standplaats Zwitserland
Claudia van Zanten
9 fir
pakken ze me niet meer op die ma
nier. Ze komen nu met een rechts
zaak en maken me zwart op een ma
nier die in Nederland volstrekt on
denkbaar zou zijn."
Ondanks de intimidaties en dreige
menten wil Wiek niet van ophouden
weten. Een Thais tijdschrift riep hem
nog niet zo lang geleden uit tot held,
maar die titel schuift hij liever aan de
kant. „Als kind wilde ik een held wor
den, zoals een brandweerman een
held is. Een held stelt het welzijn van
mens of dier boven zichzelf. Dat doe
ik niet. Ik ben een mazzelaar en heb
het geluk dat ik kan doen waar ik zin
in heb."
Dat hij een buitengewoon leven leidt,
beseft hij echter zelf ook wel. De Ne
derlander wil daarom zijn levensver
haal vastleggen in een biografie. Om
mensen te inspireren hun dromen
waar te maken. En om te vertellen dat
hij niet in het paradijs woont, zoals
vaak wordt gedacht. „Het klopt dat als
ik 's ochtends op mijn balkon sta, be
ren en olifanten zie. Maar vaak zit ik
de rest van de dag achter het beeld
scherm e-mails te beantwoorden."
Op zijn computer laat hij foto's zien
van een chimpansee die onlangs in
Bangkok werd gevonden. De met uit
sterven bedreigde mensaap komt in
het wild niet in Azië voor, maar dit
exemplaar leeft sinds 30 jaar in de
Thaise hoofdstad in een hokje van 2
bij 3 meter. Wiek schudt zijn hoofd.
„Het Thaise staatsbosbeheer is wezen
kijken. En weet je wat ze zeggen? 'He
is happy'. Vervolgens doen ze er niks
aan." De chimpansee vertelt op de fo
to's het verhaal dat Wieks strijd tegen
stroperij en illegale dierenhandel nog
lang niet voorbij is. „Ik kan het niet
uitstaan dat mensen hier mee weg ko
men."
De afgelopen weken was Zwitserland
niet bepaald positief in het nieuws.
Zo wilde het stadje Bremgarten apar
te regels instellen voor asielzoekers.
Veel Zwitsers reageerden verontwaar
digd; zij vinden dat de regels in het Alpenland voor
iedereen hetzelfde moeten zijn. Vanzelfsprekend
moet ook iedereen zich aan deze regels houden, of
je nu autochtoon, expat of asielzoeker bent Want al
leen dan kan de integratie slagen en kan het land
functioneren.
Zwitsers zijn dol op regels, geschreven en onge
schreven. Dat ondervond ook ik, toen ik begin dit
jaar vanuit Amsterdam verhuisde naar een dorpje
grenzend aan Zürich, de grootste stad van Zwitser
land.
In Amsterdam en veel andere Nederlandse steden
lappen de bewoners de regels nogal eens aan hun
laars. Door rood fietsen is gebruikelijker dan stop
pen; vuilnis wordt gewoon op straat gezet, ook al is
het op de vaste ophaaldag toevallig
Hemelvaart of Kerstmis; de straten
zijn geregeld bezaaid met lege blik
jes, lege chipszakjes en sigarettenpeu
ken. Ook het openbaar vervoer in Ne
derland houdt zich vaak niet aan de
dienstregeling; om de haverklap valt
een dienst uit en heel treinreizend
Nederland is inmiddels gewend aan
een vertraging van tien minuten (of
meer).
Zo niet in Zwitserland. Over het alge
meen houden mensen zich keurig
aan de regels. Ook in het verkeer.
Automobilisten, scooterrijders en fietsers stoppen
daadwerkelijk voor een rood licht of zebrapad en
het openbaar vervoer rijdt stipt op tijd. In de zeldza
me gevallen dat een tram of trein één of twee minu
ten te laat is, wijzen de Zwitsers boos met hun vin
ger op hun horloge.
In dit land is weinig criminaliteit en de straten zijn
extreem schoon: mensen maken gebruik van de af
valbakken met ingebouwde asbak die op elke straat
hoek te vinden zijn.
Dan het huis-, tuin- en keukenafval. In mijn dorp
moet zo ongeveer alles apart worden aangeboden.
Toen ik me in liet schrijven bij de gemeente, kreeg
ik een dikke informatiemap met daarin onder meer
een document van acht Aatjes gewijd aan geschei
den afvalinzameling. Niet alleen grofvuil, glas en
petflessen worden hier apart ingezameld, ook alumi
nium conservenblikken moeten in een eigen contai
ner. Karton wordt gescheiden van gewoon papier,
waarbij het papier keurig dient te worden opgevou
wen. Daarvan moet je een nette, gladgestreken sta
pel maken die je bijeenbindt met touw. Zet je het
niet op deze manier aan de straatkant, dan laten de
ophaaldiensten jouw stapel gewoon staan. Tuinaf
val moet worden gescheiden van groente- en fruit-
resten, waar overigens geen gekookte resten tussen
mogen zitten, want die moeten weer bij het 'regulie
re' huisafval.
Ik heb hiervan echt een studie moeten maken en
uiteindelijk de hulp moeten inroepen van een Zwit
serse buurvrouw, voordat ik het 'recyclen Zwitser
se stijl' onder de knie had.
Of al dit naar mijn idee redelijk doorgeslagen recy
clen aantoonbaar effect heeft op het milieu, vraag ik
me af. Maar goed, dit zijn de regels en daar dient ie
dereen zich aan te houden. De Zwitserse regeltjes
manie zal voor de gemiddelde Nederlander wellicht
een beetje overdreven, krampachtig en benauwend
aanvoelen. Daar staat dan wel weer een gestructu
reerd, veilig en schoon land tegenover.
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 2013
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
De oorspronkelijk uit Breda afkomstige Edwin Wiek
(47) woont sinds zijn 23e in Azië. Aanvankelijk in Hong
Kong, waar hij een modebedrijf opzette. In 1989 verhuis
de Wiek naar Thailand waar hij als modeondernemer
een productie- en exportbedrijf runde. Twaalf jaar later
gooide hij het roer radicaal om en begon hij met het op
vangen van wilde dieren in nood. Wiek is getrouwd met
de Thaise vrouw Jansaeng Sangnanork. Zij is presidente
van de WFFT.
