Het is 25 jaar geleden dat Duitsland en Nederland werden opgeschrikt
door het gijzelingsdrama van Gladbeck. Media brachten elke stap van de
twee gangsters in beeld en interviewden hen vrijuit. De gijzeling kostte
uiteindelijk aan twee gijzelaars en een politieman het leven.
4 SPECTRUM
door Felix Nijland
De laatste flarden
muziek van het
Boeskool feest wa
ren nauwelijks
weggedreven.
Tweeduizend Ol-
denzalers vierden
die woensdagavond 17 augustus 1988
op het marktplein middenin de stad
een feestje. Freelance fotograaf Jan
Kienhuis feest niet mee; hij luistert al
de hele avond in zijn woning aandach
tig naar de politieradio. Met het uur
groeit de kans dat een in Bremen ge
kaapte stadsbus met de bankrovers
Hans-Jurgen Rosner en Dieter De
gowski en met bijna dertig gijzelaars
in Twente de grens zal passeren. Om
half drie in de zwoele zomernacht
belt Kienhuis een verslaggever van Tu-
bantia. Hij zegt alleen: 'De bus komt
eraan.' Korte tijd later rijdt de bus van
af de Autobahn bij Bad Bentheim de
rondweg bij Oldenzaal op. Normaal
rijden hier Duitse touringcars op weg
naar de Keukenhof. De bus stopt plot
seling bij een bushalte ter hoogte van
recreatiegebied Het Hulsbeek. Vroeg
in de ochtend wordt dit de plek waar
Rosner en Degowski met Rosners
vriendin Marion Loblich en de beide
gijzelaars Silke Bischof en Ines Voitle
overstappen in een vluchtauto met
Nederlands kenteken.
Een kwart eeuw later is de gijzelings
zaak weer actueel. Hans-Jurgen Ros
ner heeft recent laten weten in de ge
vangenis te willen trouwen met zijn
penvriendin Gisela en Dieter Degows
ki hoopt - naar deze week bleek tever
geefs - op vervroegde vrijlating.
Het Gladbecker gijzeldrama begint
dinsdag 16 augustus kort na half acht
in de ochtend als twee mannen op
een rode Honda motor bij het filiaal
van de Deutsche Bank in de Rentfor-
terstrasse in Gladbeck aankomen en
daarna onder dreiging van revolvers
de bank overvallen. Ze nemen de kas
sier en een bankmedewerkster in gij
zeling. Scherpschutters omsingelen
de bank. Al snel wordt duidelijk wie
de bankrovers zijn. De gangstermaat
jes Hans-Jurgen Rosner (op dat mo
ment 31 jaar) en de als meeloper be
kendstaande Dieter Degowski (32).
Rosner is op dat moment voortvluch
tig. Vanaf zijn jongste jeugd zat hij in
tehuizen en maakte hij zich schuldig
aan diefstallen, inbraken en roofover
vallen. Beiden staan bij de Duitse jus
titie te boek als notoire criminelen.
De bankrovers eisen 300.000 DM en
een vluchtauto. Met een touw om zijn
hals haalt kassier Reinhold Alles het
door een slechts in onderbroek gesto
ken politieman bij de deur neergeleg
de geld binnen. Fotografen en camara-
ploegen brengen alles in beeld. Om
kwart voor tien 's avonds vertrekken
de gangsters en hun twee gijzelaars
onder flitslicht in een Audi 100 CS,
die de politie beschikbaar heeft ge
steld. De criminelen wisselen tijdens
hun rit twee keer van auto en halen
tussendoor Rosners vriendin Marion
Loblich (34) op. Kennelijk willen ze
op alles voorbereid zijn. In een apo
theek kopen ze pijnstillers en kalme
ringstabletten.
De bankrovers rijden de volgende dag
in noordelijke richting en passeren on
der meer Lotte-Osnabruck, Bad Oeyn-
hausen en het knoopppunt Mun
ster-Zuid. Kort na de middag arrive
ren ze in Bremen, waar ze 's avonds
om zeven uur in het stadsdeel Huckel-
riede een rode stadsbus kapen. Ze ne
men 32 passagiers in gijzeling.
„Het was het begin van een verkeerde
film", zegt oud-rechercheur Jurre van
der Geize (71) van de politie Olden
zaal 25 jaar na dato. Hij had de nacht
van 17 op 18 augustus piketdienst bij
de recherche en bevond zich op de
rondweg net voorbij Oldenzaal achter
de bus met gijzelaars. Al onmiddellijk
na de buskaping in Bremen spreekt
Rosner op straat met een leger aan ver
slaggevers en fotografen. Hij verklaart
dat zijn leven hem niets meer waard
is. Hij wil tot het uiterste gaan en
steekt demonstratief de loop van zijn
wapen in zijn mond. In een documen
taire op de Duitse televisiezender
ZDF zei een politieman vorige week
dat scherpschutters Rosner en De
gowski regelmatig in hun vizier had
den. Het risico in te grijpen werd ech
ter te groot geacht vanwege de gijze
laars en de mensen rond de bus.
Later op de avond worden op de Rast-
statte Grundbergsee bij Bremen de
twee bankmedewerkers vrijgelaten.
Als Rosners vriendin Marion Loblich
naar het toilet gaat, wordt ze door de
1 V4
Hans-Jurgen Rosner (rechts) and Dieter Degowski poseren voor fotografen in de bus
met gijzelaars, foto EPA
politie gearresteerd. De reactie van De
gowski schokt iedereen. Hij schiet de
15-jarige Italiaanse jongen Emanuele
de Georgio in het hoofd. Even later
wordt Loblich vrijgelaten en keert ze
terug in de bus. De politie wordt na
derhand klungelig optreden verwe
ten. Bild-reporter Wolfgang Kempf
en fotograaf Wolfgang Meyer trekken,
met televisiecamera's op zich gericht,
de stervende Italiaanse jongen uit de
bus. Emanuele wilde in de bus zijn
zusje beschermen.
Vervolgens koerst de bus,
achtervolgd door een
sliert aan politieauto's
en auto's met pers, rich
ting Nederland. Politie
man Ingo Hagen is het tweede dodelij
ke slachtoffer in het gijzeldrama. Bij
de achtervolging knalt hij met zijn au
to op een vrachtwagen.
In de vroege ochtendmist bij Olden
zaal staat de bus vervolgens een paar
uur stil op de rondweg. Naast politie
mensen, onder wie een arrestatie-een
heid met automatische wapens, bevin
den zich nog maar een paar Neder
landse verslaggevers en fotografen in
de buurt van de bus. Officier van justi
tie mr. F. de Groot had ervoor gezorgd
dat bij de grens de Duitse politiemen
sen door mochten rijden. De tiental
len Duitse verslaggevers werden ech
ter tegengehouden. De Nederlandse
onderhandelaars willen alleen praten
als de kinderen in de bus worden vrij
gelaten. Dat gebeurt kort voor vijf uur
in de ochtend. Ook enkele vrouwen
mogen de bus verlaten.
De gangsters willen van de bus af en
eisen een vluchtauto. Op het moment
dat ze in de Nederlandse vluchtauto
willen stappen, vluchten twee gijze
laars. Rosner schiet drie keer, maar
verwondt daarbij ook zijn vriendin Lo
blich en de Duitse buschauffeur.
Oud-rechercheur Van der Geize herin
nert zich dat ook in Oldenzaal het risi
co de gijzelnemers neer te schieten te
groot was. „Het was een donkere
nacht en er waren teveel gijzelaars in
de bus."
Met twee gijzelaars verdwijnen Ros
ner, Degowski en Loblich in een
BMW 735 i richting Hengelo en later
richting Keulen. De gijzelaars zijn
twee jonge meisjes, de de 18-jarige Sil
ke Bischof en haar even oude vrien
din Ines Voitle. Degowski had in
Duitsland al laten merken gechar
meerd te zijn van de blonde en aan
trekkelijke Silke.
Als de vluchtauto die ochtend de bin
nenstad van Keulen bereikt, stoppen
de gangsters met hun gijzelaars. Later
op de ochtend praten ze uitgebreid
met de pers. De auto is omringend
door honderden toeschouwers. Het is
een bizar tafereel. Terwijl ze de twee
meisjes onder schot houden, eten Ros
ner en Degowski wat. Een van de jour
nalisten stapt vervolgens in en rijdt
Het bloedspoor
van Gladbeck
