^$l,GISC#
Smokkelfilms
SPECTRUM 3
Arend Stoffels uit Zaamslag is op zoek naar
smokkelverhalen voor zijn film. „Mensen die
ooit wat te maken hebben gehad met smokke
len, kunnen contact met me opnemen. Liefst in
de avonduren (0115-436148)." Stoffels wil zoveel
mogelijk facetten van het smokkelen in zijn
film stoppen. „Ook de verhalen van de dou
aniers zijn natuurlijk erg belangrijk. Ik wil een
zo compleet mogelijk beeld geven van de smok
kelarij in de grensstreek."
Niet alleen Arend Stoffels is op zoek naar verha
len, ook filmmaker Luc Sponselee (oud-Hulsten-
aar) wil zoveel mogelijk verhalen verzamelen.
„Om er uiteindelijk ook een film van te maken.
Inmiddels heb ik al met dertig mensen gespro
ken. Van een aantal heb ik korte (video)impres-
sies gemaakt voor de smokkeltentoonstelling in
het museum De Vier Ambachten in Hulst."
Evenals Arend Stoffels wil Sponselee de film
maken om de verhalen van smokkelaars voor al
tijd vast te leggen.
„Simpel gezegd, de smokkelaars gaan ook dood.
Nu kun je nog veel verhalen horen, straks niet
meer. Het is pure interesse. Wanneer de film
klaar is? Het is in ieder geval veel werk. Ik ga ze
ker eens met Arend praten. Samenwerken kan
natuurlijk nooit kwaad."
dat hij een auto kon besturen, liet
zich niet zo snel afschrikken. „Maar
zelf heb ik nooit wapens meegeno
men. Dan is het einde zoek. Wisten
de kommiezen ook, dat ik geen wa
pens bij me had. Ik vertrouwde op
mijn stuurmanskunst en meestal te
recht. Met een lekgeschoten band
kwam ik nog weg."
Je ziet het zo gebeuren. Roman He-
melsoet vertelt beeldend en heeft ook
nog eens talloze mappen vol kranten
knipsel en foto's. Om maar te zwijgen
over de boeken waarin veel foto's van
hem en zijn Amerikaanse voertuigen
staan. Hij vertelt honderduit over
rookpotten die je alleen bij rustig
weer kon gebruiken, over gepantserde
auto's die hij zo ver- en ombouwde
dat zowat elke versperring aan gort
werd gereden.
Ooit reed hij met een van zijn met
staalplaten verstevigde vrachtwagens
een douaneblokkade van twee vracht
wagens die met kettingen aan de bo
men langs de weg waren verankerd,
compleet in tweeën. Nagestaard door
verbijsterde douaniers.
Grinnikend: „Het ging er soms hard
aan toe ja. Soms reden we met 8000
kilo boter de grens over. Die speelden
we ook wel eens kwijt. Jaloezie speel
de in de smokkelwereld een grote rol.
Ze probeerden je eruit te werken. Al
tijd moest je opletten, alert zijn. Een
foutje kon fataal zijn."
Hij kende alle weggetjes in de grens
streek. Blindelings als het moest. Lang
bleef hij uit handen van justitie, maar
uiteindelijk belandde ook de smokkel-
prins van Zeeuws-Vlaanderen in de
Belgische cel en keerde hij na een aan
tal jaren naar eigen zeggen totaal be
rooid terug in Zeeuws-Vlaanderen,
waar hij de herinneringen nog altijd
een gezicht geeft.
Arend Stoffels: „Natuurlijk komt er
een moment dat de smokkelaars van
toen er niet meer zijn. Daarom willen
we die verhalen vastleggen op film.
Want die verhalen mogen nooit verlo
ren gaan. De echte verhalen dus. Zon
der opsmuk."
over als je geen afleveradressen hebt.
Je moet de boter wel kwijt kunnen."
Arend Stoffels begon net voor de wa
tersnoodramp met smokkelen. Heel
simpel met een bromfiets. „Een Bata-
vus. De tassen vól met boter en bij
Zelzate de grens over. Binnendoor na
tuurlijk. Dat ging vanzelf. Nee, ik ben
nooit gepakt. In ieder geval niet met
boter."
Wel een keer met drank. Bij Kapelle-
brug was dat. Stoffels: „Als we van
Aalst naar Gent reden, legden we aan
Zo romantisch was
het allemaal niet.
Het ging om geld.
Heel veel geld
in een café waar we lekker konden
eten. We leverden daar ook wel eens
wat af. Voor het eten moesten we
niets betalen en toen dachten we: ne
men we wat drank mee voor die men
sen. Werd de auto bij Kapellebrug on
dersteboven gehaald en natuurlijk za
gen ze die flessen. Boete van 2600
franken!!"
Arend Stoffels hield het voor gezien
toen de Belgen begonnen te schieten,
zoals hij het zegt. „Luister, die kom
miezen wisten ook niet meer wat ze
moesten doen. Telkens werden ze af
getroefd door de smokkelaars die
weer iets verzonnen om te kunnen
ontsnappen. Werden er bijvoorbeeld
massieve banden onder de auto's ge
legd waarmee de kraaienpoten zowat
platgereden werden."
Roman Hemelsoet hield het aanzien
lijk langer vol. De man die meer dan
eens in België als stuntrijder liet zien
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 2013
Lange tijd een vertrouwd beeld aan de grens. Controlerende douaniers, foto's Peter Nicolai
Al lang verdwenen bij de grens: bor
den van de douanekantoren.
Een gepantserde auto waarmee versperringen van de weg werden gereden.
