Vragen stellen aan de toekomst
14 REIZEN
COLOFON
Continium in Kerkrade.
Welke verkiezing?
Museuminspecteurs 2013.
1.535 kinderen tot en met 12 jaar
gaven Continium gemiddeld een
9.3, aan de hand van het aanbod,
de kindvriendelijkheid en het ser
viceniveau. In 2012 won Contini
um deze wedstrijd ook al.
Door het glooiende Limburgse
heuvellandschap rijd je naar Kerk
rade, een stadje waar ze naast een
zelfs voor Limburgers schier on
verstaanbaar dialect kunnen bo
gen op twee meer dan behoorlij
ke gezinsattracties: de beeldscho
ne dierentuin GaiaZoo en het kin-
derwetenschapscenter Contini
um. Je wordt bij de entree van
Continium al enthousiast door de
grote schroefvormige fontein die
uit zichzelf lijkt rond te draaien.
Eenmaal binnen (gratis met de
Museumjaarkaart) loop je meteen
de hebberig makende giftshop in
die deels is gewijd aan Limburgse
lekkernijen en deels aan aparte
technische kindercadeautjes. Het
Continium gaat namelijk niet al
leen over de toekomst, maar ook
over de geschiedenis en die gaat
in dit deel van Nederland voorna
melijk over de kolenmijnen. Con
tinium hinkt dus een beetje op
twee gedachten, maar mijnbouw
is niet oninteressant en er blijft
daarnaast nog heel erg veel te ont
dekken over. Te beginnen in het
Time Warp Theater: een bioscoop
Sloten en grachten, singels en
vaarten, kanalen, rivieren en
beken. Het water dringt op
vele manieren door tot in veel
Nederlandse steden en dorpen.
Mogelijkheden genoeg dus om
een plaats eens vanaf het water
te bekijken. Vijf mooie, Neder
landse stadsrondvaarten op
een rijtje.
1. Harlingen
De oude stad Harlingen is rijk aan havens,
kanalen en vaarten. De originele Amster
damse rondvaartboot Mps Singel Prinses
vaan zonder moeite door de Noorder- en
Zuiderhaven, maar in de kleine, histori
sche sluis is het passen en meten. De tocht
gaat lekker traag, de sluizen en bruggen
houden het tempo laag. Veel waterwerken
worden met de hand bediend door perso
neel van de Havendienst, dat te voet of te
fiets aankomt. Het getijdenverschil in de
Waddenzee is in anderhalf uur duidelijk
merkbaar op de binnenwateren. De rond
vaartboot vaart van zout naar zoet water
en later weer omgekeerd. In de laatste sluis
moet het waterpeil bij terugkeer meer dan
een meter stijgen.
Onderweg vergapen we ons aan honder
den jachten en zeilschepen, waaronder gro
te oude driemasters, restanten van stads
wallen en zeventiende-eeuwse ert achttien-
de-eeuwse huizen met prachtige gevels.
Langs de kanalen liggen houthandels en
wegroestende scheepsonderdelen van een
failliete werf. Het vaartuig passeert zelfs
een voormalig scheepswerfterrein waarop
dromedarissen en kamelen rondlopen.
2. Dordrecht
De meest spectaculaire plek van de vijftig
minuten durende rondvaart met de open
fluisterboot de Dordtevaar is ongetwijfeld
het drierivierenpunt bij het Groothoofd.
De passagiers worden op de plek waar de
Merwede, Noord en Oude Maas samen
vloeien getrakteerd op een weids uitzicht
over het rivierenlandschap en een blik op
de oude stad met zijn magistrale poort. De
elektrische boot heeft dan al een rustige
vaart achter de rug door de Voorstraatha
ven en Leuvenhaven en onder het
Scheffersplein door. Historische huizen
met muurankers en erkers, gietijzeren
bruggen: de geschiedenis van een welva
rend stadsverleden glijdt aan ons voorbij.
Vanaf terrasjes zwaaien mensen naar de
passagiers. De stemming op deze zonnige
zaterdag is loom en vriendelijk. De muren
barsten van de weelderige muurvegetaties.
Vijgenbomen, muurleeuwenbekken, tong
varens en andere planten groeien rijkelijk
langs de grachten. Een opgenomen voor-
leesstem geeft de informatie over de plek
ken die de boot passeert, aangevuld door
een grappende stuurman die een duidelij
ke voorliefde voor historische boten heeft.
Via de Oude Haven keert de Dordtevaar te
rug naar het vertrekpunt bij de Wijnbrug.
3. Dokkum
De noordelijke en ietwat afgelegen ligging
van. Dokkum zal er zeker toe bijdragen dat
maar weinig mensen weten dat een nostal
gische rondvaart over de stadsgrachten van
dit Friese stadje mogelijk is. Vanaf het mu
seum Het Admiraliteitshuis vertrekt twee
keer per week een tuindersvlet voor een
rondvaart door en om de stad heen, waar
bij de plaatselijke historie centraal staat. De
tuindersvlet, een open bootje waarmee
vroeger landbouwproducten en vee wer
den vervoerd, deed bijna een eeuw geleden
dienst in het waterrijke West-Friesland.
De grachten rondom Dokkum volgen de
contouren van de vroegere vestingstad,
waarvan de wallen nog goed intact zijn.
Op de van bastions voorziene groene wal
len staan twee mooie molens die mede de
skyline van de stad bepalen. De vlet, waar
zo'n vijftien mensen in kunnen, door
kruist ook het stadsmidden en gaat zelfs
onder De Zijl, een brugplein, door.
4. Amersfoort
De schippers en medewerkers van de
Amersfoortse rondvaarten zijn bijna allen
vrijwilligers, vijftigplussers en andere en
thousiastelingen. Achttien jaar geleden
keek Amersfoort min of meer de kunst van
de stadsrondvaarten af van Den Bosch,
waar bootexcursies op de Binnendieze
plaatsvinden, aldus de schipper van het
open bootje van de Amersfoortse Water
lijn. De westroute van de Amersfoortse
rondvaart voert pal langs allerlei histori
sche locaties van de compacte binnenstad.
De schipper laat de geboortehuizen van
schilder Piet Mondriaan en staatsman Jo-
han van Oldenbarneveldt natuurlijk niet
onbesproken passeren. Een hoogtepunt is
de onderdoorvaart van de Monnikendam
poort. Vanuit het bootje rijst de poort drei
gend en groots op als de passagiers na de
passage omkijken. Allerlei beelden, kunst
werkjes en andere kleinigheden langs de
grachten verwijzen naar het verleden van
de stad. Hoog op een brug refereert een klu
wen van koperen muziekinstrumenten aan
de muziekschool. De nekken moeten ge
strekt worden om één van de hoogste Ne
derlandse kerktorens, de Lange Jan, te zien
gloriëren. Bijzonder is ook de overkluizing
die we onderweg zien, een brug met hui
zen die het water overwelft. Langs de Lan
ge Gracht, waar ook het vertrek- en eind
punt van de rondvaart is, zijn verschillende
heerlijke terrasjes.
5. Haarlem
De meest 'oer-Hollandse' van de vijf stadse
kanaaltochten is die van Haarlem. Het be
gint al bij het vertrek vanaf het Spaarne,
wanneer het beiaard van de Grote of Sint
Bavo over de stad weerklinkt. De rondvaart
is een optelsom van kanalen, woonboten,
(gietijzeren) draai-, hef- en andere brug
gen, trap- en klokgevels, hofjes, historische
gebouwen en een molen. De huiselijke toe
lichting van de schipper voedt het thuisge
voel. Hij wijst de woonhuizen van bekende
Nederlanders aan. O ja, dat tunneltje is af
gesloten door politie, omdat er illegaal wiet
werd gekweekt. Bij verschillende bochten
en bruggen laat de schipper de scheeps
hoorn loeien. Zodat andere schippers we
ten dat we eraan komen.
WAAR EN WAT
eindredactie
Marcha van Schijndel
reizen@depersdienst.nl
vormgeving
Marieke Peters
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
Nederlanders zijn dol op ranglijstjes.
In De eerste de beste richten we ons
op de hoogste regionen van een Ne
derlandse ranglijst op toeristisch ge
bied. Deze week het beste kidsproof
museum.
door Lindy jense
And the winner is....
Waarom winst?
Mee eens?
door Elio Pelzers
reageren?
reizen@depersdienst.nl
Dokkum
Harlingen
Haarlem J y wf
Amersfoort
Dordrecht
Natuurlijk kunnen in meer Nederlandse steden mooie
rondvaarten worden gemaakt. Denk aan Den Bosch,
Den Haag, Groningen, Leeuwarden, Leiden en Zwolle,
om er maar enkele te noemen.
Op de volgende sites vind je meer informatie
over de besproken rondvaarten:
Harlingen: Waddenrecreatiebedrijf Neptunus,
www.partyvaart-harlingen.nl; Dordrecht: De Stroper,
www.destroper.com/rondvaartboot.html; Dokkum:
Schreiershoek Recreatie, www.schreiershoek.nl; Amers
foort: Waterlijn, www.amersfoort-rondvaarten.nl; Haar
lem: Post Verkade Cruises, www.postverkadegroep.nl