Veel Korea-
veteranen zwijgen
over de bloedige
oorlog. Hun kinde
ren zoeken naar de
verhalen en houden
hen bij elkaar.
8 VERDIEPING
KOREA-VETERANEN
Hij tikt met zijn vinger op
een artikel in een blaad
je voor Korea-veteranen.
„Hier", zegt Paul Gom-
mers (67), „die man."
Toevallig heeft hij 'die
man' er net aan herin
nerd dat zijn contributie nog niet binnen
was. Want de 67-jarige Gommers is pen
ningmeester van de Vereniging Oud Korea
Strijders (VOKS).
Niet omdat hij ooit in Korea zat, daarvoor
is hij te jong. Maar zijn vader wél. En nu
het bestuurswerk voor de hoogbejaarde Ko
rea-veteranen steeds moeilijker is vol te
houden, nemen Gommers en nog een paar
zonen van oud-Koreastrijders het stokje
over. Zo is op het nippertje voorkomen dat
de VOKS ter ziele ging, zoals eigenlijk al
was aangekondigd.
„Deze man", zegt Gommers, met een blik
in het kwartaalblaadje, „was destijds arts
op Koje-do, een Koreaans eiland waar Ne
derlanders heen gingen om even uit te rus
ten. Ze moesten er dan een gevangenis
met Chinese en Noord-Koreaanse krijgsge
vangenen bewaken. Deze arts stelt: 'Nie
mand als bezoeker van buiten overleefde
dit kamp'. Mijn vader is daar ook geweest.
Dus wellicht weet deze man iets meer over
hem. Maar als mijn vader bij wijze van
spreken niet eens een snee in zijn vinger
heeft gehad, heeft die arts hem misschien
nooit gezien."
In zijn woonkamer in Nunspeet, haalt Paul
Gommers vergeelde zwart-wit fotootjes te
voorschijn. Op sommigen staat zijn vader,
Henk Gommers. Lange man, geboren in
Tilburg, stuk ouder dan de andere jongens
in zijn gezelschap. In 1951, op zijn 38ste,
ging hij voor een jaar naar Korea. Om er
daarna zijn hele verdere leven in alle talen
over te zwijgen. Toen zijn vader op z'n 69e
in Amsterdam overleed, vond zijn zoon bij
het opruimen van het ouderlijk huis een
stapeltje Korea-foto's. Sindsdien probeert
hij in boeken, documenten of op reünies
van veteranen daar verhalen bij te vinden.
„Verhalen die misschien verklaren waarom
het vroeger thuis was zoals het was."
Disharmonie, ruzies, tussen zijn ouders.
„Mijn moeder toonde geen enkele interes
se in Korea en als ik ernaar vroeg, maakte
mijn vader een wergwerpgebaar: 'ach, dat
is geweest'. Op den duur houd je op met
vragen."
Verenigingen van Korea- en ook Indië-vete-
ranen lijden een kwijnend bestaan. De le
denlijsten worden steeds korter, de reünies
stiller. De VOKS plaatste als ultieme red
dingspoging een oproep. Of kinderen van
Koreastrijders bereid waren het bestuurs-
werk over te nemen. Zo houden zij de man
nen van de 'vergeten' en vaak door henzelf
'verzwegen' oorlog voorlopig bij elkaar.
Gommers jr., gepensioneerd beroepsmili
tair, vindt op de reünies ook zelf iets waar
hij behoefte aan heeft: het begin van dra
den die naar de verborgen episode in zijn
vaders leven kunnen leiden.
De Korea-oorlog is wel de 'bloedigste oor
log' van de twintigste eeuw genoemd. „Er
waren daar slachtingen", zegt Gommers.
Zo'n vijfduizend Nederlanders vochten in
Korea, van wie er nu nog zo'n zeshonderd
leven.
Ze gingen allemaal vrijwillig. Gommers:
„Dat had een politieke achtergrond. Drees
had geen zin om na Indië nog troepen te
sturen. Maar de Amerikanen dreigden de
Seoul
Zoeken naar puzzelstukjes
door Wilma de Cort
I Paul Gommers
zoekt naar de
geschiedenis
van zijn vader
als Korea-vete-
raan. foto Bram
van de Biezen
CHINA
ZUID-KOREA
O Koje-do
JAPANSE
ZEE
38e breedtegraad