naar Stavoren
Opeens heb ik de keuze tussen
een slecht fietspad en een redelijk
ogende betonweg. I choose poor
ly, bespot ik mezelf, als ik via de
weg beland op het erf van een
boerderij pal tegen een dijk. Een
harde schreeuw haalt me uit mijn
spijtgedachten: „Hey... mot je nog
mee?" De veerman maakt met
een ruime armzwaai duidelijk
waar ik naartoe moet. „Loop maar
gewoon over de walkant." Twijfel.
Daarvoor moet ik dwars door een
voortuin. Ondanks zijn aanmoedi
gingen loop ik ongemakkelijk
met de fiets op de schouder over
een bed violen. Aan de overkant
vervolgt de weg naar It Heiden
skip. Een gulle zegen aan regen
druppels ontvang ik daar als van
zelfsprekend.
Via het aquaduct bij Galamadam
men kruis ik het bekende Elfste
dentochttraject. Onder water dus.
De gevel van de oude basisschool
in Warns is over de volle breedte
in barokke krulletters voorzien
van: 'De vreze des Heeren is het
beginsel der wijsheid.' Stilletjes
rijd ik maar weer door.
Windkracht 4... nee 5 minstens,
op de weg richting Stavoren. Té
gen he. Maar daarna op de Sedyk
naar Hindeloopen draai ik naar
het noorden en geniet volop van
de natuurkracht. Workum ver-
)opie Huisman Museum in Wor
kum, houtzaagmolen in Ijlst.
schijnt al snel aan de einder. De
heldere routebeschrijving beveelt
een omweg aan rond deze stad
van ringeloor-aardewerk en Jopie
Huisman. Ik negeer het advies.
Maar goed ook. De binnenstad is
overweldigend. Bolsward laat ik
links liggen. Bewust. Want ik
weet het allang. Ik kom hier te
rug. Met mijn fiets. Maar dan wel
op een windstille dag.
Coulon
Op veel van de stukjes land, de meeste niet
groter dan een voetbalveld, staan knotwil
gen én, vooral, populieren. Het hout van
die laatste werd voorheen gebruikt om ca-
membertdoosjes van te maken. Tegenwoor
dig veranderen de populieren voorname
lijk nog in lucifers en oestermandjes.
Er ligt in de Marais mouillé, het natte ge
deelte, al met al zo'n 800 kilometer aan
slootjes, grachtjes en kanalen. Iets meer
dan een derde daarvan is voor de toerist be-
wegwijzerd en goed bevaarbaar. Hier, op
de weelderige, groene waterwegen, moet ie
dere Nederlander zich thuisvoelen. Marais
Poitevin ligt, als rust uitademend middel
punt, niet ver van publiekstrekkers als de
Atlantische kust bij La Rochelle, de educa
tieve pretparken Futuroscope en
Puy-du-Fou en de romaanse stad Poitiers.
Enkele malen fronsen we de wenkbrauwen
tijdens het verhaal dat Jean-Jacques ons ver
telt. Hij laat ons zien dat je het moeraswa
ter daadwerkelijk kunt laten branden, dank
zij het methaangas dat zich - door de vele
vergane bladeren op de bodem - onder wa
ter vormt. En zei hij nou echt dat koning
Hendrik IV rond 1600 de hulp van de Ne
derlander Humphrey Bradley inriep bij het
gevecht met de zee. Bradley, een Nederlan
der? Dat blijkt wel degelijk waar te zijn.
Bradley is geboren in Bergen op Zoom,
zoon van een Engelsman. En gefortuneerd.
In het prachtige Maison du Marais Poite
vin, in Coulon, leren we dat de tot dijk
graaf benoemde investeerder zich liet om
ringen door specialisten op het gebied van
inpoldering. De Ceinture des Hollandais is
het breedste kanaal in het gebied en zorgt
voor afwatering richting oceaan.
Het is tijd weer aan land te gaan. De buiten
lucht maakt hongerig. De schattige Auber-
ge de l'Ecluse, gelegen in het gehucht La
Sotterie naast de sluisjes in de Sèvre Nior
taise, hoort tot de oudste restaurants in het
gebied. Er wordt hier voornamelijk met
streekproducten gekookt, dus vind je bij zo
wel paling als lam witte bonen op je bord.
Hotel Le Central in Coulon, van buiten
weinig opzienbarends, serveert een uitzon
derlijk smakelijk menu. Heel wat minder
boers. Beide verwerken de Angélique, in
het Nederlands de Grote Engelwortel, in
hun toetjes. De Auberge doet het door de
perentaart, in Le Central gaat het door het
sorbetijs. Er zijn in de streek ook likeurtjes
en snoepjes van de Angélique verkrijgbaar.
De volgende dag verkennen we een groter
oppervlak van het gebied. De beste manier
daarvoor is, zonder enige twijfel, een tocht
per fiets. Dat weet het Comité Régional du
Tourisme van de Poitou-Charentes ook. Er
is inmiddels 850 kilometer fietsroute inge
tekend, waarvan zo'n 400 kilometer door
het natste gebied voert. Vier fietskaarten
geven goede routesuggesties.
De paden worden goed onderhouden. Dat
blijkt ook wel nodig. Fietsen is hier, toege
geven, namelijk wel wat anders dan in Ne
derland. Als we onze karretjes ophalen bij
La Bicyclette Verte, op de weg tussen St. Hi-
laire La Palud en Ar^ais, verbazen we ons
over het stof op de frames. Zijn ze zo lang
niet gebruikt? Huurt hier nooit iemand
een fiets? Maar al na enkele kilometers ken
nen we de verklaring voor de stoffige fra
mes. De fietspaden die ons zijn uitgete
kend door eigenaar Pierre Alain Desage wa
ren vroeger karrenpaden door het moeras
gebied. Dat is even wennen, en er is ook
enige concentratie vereist om de kuilen te
ontwijken. Door de vele, smalle bruggetjes
op onze route, moeten we geregeld van het
zadel af. We komen nauwelijks verkeer te
gen al duikt zo nu en dan een tractor met
stevige boomstammen uit het groen op. Bo
vendien lijken sommige weggetjes, omdat
het water na de overvloedige regenval in
het voorjaar nog wat hoger staat, zomaar te
verdwijnen. Geen probleem. Wij Nederlan
ders zijn, dat weten ze in de Marais ook,
wel gewend het water de baas te zijn.
ZATERDAG 27 JULI 2013 REIZEN 15
Wat nog meer?
Meer informatie over deze route:
www.fietsactief.nl/routevanhetjaar
Het prachtige centrum van Ijlst foto www.beleeffriesland.nl
Een 'promenade en barque' in een kleine platbodem.
Het moerasgebied is ook prima met de fiets te verkennen.
Voel je thuis
in het moeras
MARAIS POITEVIN
Sèvre Niortaise
Golfvan Biskaje
La Sotterie
XrfT* I
Arqais
La Rochelle
WAAR EN WAT
Met de auto moet je vanaf Utrecht ruim
850 kilometer afleggen om in het moerasge
bied van Marais Poitevin te komen. Het
moerasgebied in de regio Poitou-Charentes
beslaat zo'n 100.000 hectare. Het gebied be
staat uit drie gedeelten: het marais dés-
sechés (het drooggelegde moeras), het ma
rais mouillé (het natte moeras) en het kust
gebied de Baie de l'Aguillon.
Meer weten over Marais Poitevin, verblijf en
bezienswaardigheden? Kijk dan op de (Fran
stalige) site www.marais-poitevin.com of op
www.atlantische-kust-frankrijk.nl.
reageren?
reizen@depersdienst.nl