Een wanhopige moeder
moet haar pasgeboren baby
veilig én anoniem kunnen
achterlaten. Om die reden
trotseert het Babyhuis in
Dordrecht de rechter door
het plan voor vondelingen
kamers door te zetten.
4 SPECTRUM
actueel
Maatschappelijk
werker An-
ne-Lies van
Rhenee was
ooit zelf een ra
deloze jonge
vrouw in ver
wachting. Ze schreef er over in het
boek Aan het licht. „Ik raakte op mijn
15e voor de tweede keer zwanger van
een familielid, dat me jarenlang mis
bruikte", vertelt ze. Haar eerste kind
je, ze was toen pas 13 jaar oud, werd
veel te vroeg en dood geboren.
Door de incest voelde Van Rhenee
zich niets waard: „Maar ik wist heel
goed toen ik voor de tweede keer
zwanger raakte, dat mijn kind wél
iets moois was, iets moois dat uit zo
veel naars kon ontstaan. Ik heb me
toen rot gezocht naar een plek waar ik
mijn kind naar toe kon brengen. Een
plek waar het veilig was. Want een
abortus wilde ik absoluut niet."
Die veilige haven vond ze niet. „Mijn
zwangerschap begon ondertussen op
te vallen. De dader nam me mee naar
een kliniek onder het mom van 'even
kijken of alles goed is met het kind'.
Maar het liep anders. „Ik geloofde
hem", vervolgt ze. „Daar heb ik me
achteraf nog jaren schuldig over ge
voeld." Want in die kliniek werden tij
dens een illegale abortus twee foetus
sen verwijderd. „Ik bleek zes maan
den zwanger van een tweeling. Hij
heeft ze mij gewoon ontnomen."
Was er toen maar vondelingenkamer
geweest, denkt ze nu. „Dan had ik wel
ergens anders mijn zwangerschap
moeten uitzitten, maar dan hadden
mijn kinderen nog geleefd."
Het is precies voor vrouwen zoals Van
Rhenee dat het Dordrechtse Babyhuis
twee vondelingenkamers wil inrich
ten. Het moeten veilige plekken wor
den waar vrouwen in nood anoniem
hun kind kunnen achterlaten, vertelt
initiatiefneemster Barbara Muller.
Het plan is een novum in Nederland.
In Duitsland, België en enkele andere
Europese landen worden babyluiken
al enige jaren gebruikt. Dan gaat het
om een luik met een verwarmd bedje
erachter. Zodra iemand een kind ach
terlaat, wordt een hulpverlener ge
waarschuwd. De vrouw in nood kan
tot een halfjaar later haar kind nog op
halen. Daarna pas begint de adoptie.
Maar in Nederland leidde het plan
van Muller voor een kamer in plaats
van een luik, tot Kamervragen. Staats
secretaris van Justitie, Fred Teeven,
sprak zich er tegen uit. Evenals de
Raad voor de Kinderbescherming. In
ons land is het definitief achterlaten
van je kind verboden.
In Nederland wordt één tot twee keer
per jaar een kind te vondeling gelegd,
meldt het Nederlands Instituut voor
de Documentatie van Anoniem Af
standdoen (NIDAA). Vorige maand
nog in Roermond. Daar was een baby
van slechts een paar dagen oud, ge
huld in een doek, op een groenstrook
achtergelaten.
Behalve dat het achterlaten strafbaar
is, kan de moeder ook worden ver
volgd omdat zij het kind informatie
over zijn afkomst ontzegt. „Niet we
ten waar je vandaan komt, kan medi
sche gevolgen hebben", legt Richard
Bakker van de Raad voor de Kinderbe
scherming uit. „Denk aan erfelijke
aandoeningen die onbekend zijn.
Maar het kan ook ernstige psychische
schade veroorzaken. Vondelingen wor
stelen met hun identiteit." Het lijkt
Anne-Lies van Rhenee 'verschrikke
lijk' om als kind niet te weten te we
ten wie je ouders zijn. „Onwenselijk.
Maar soms is het anoniem afgeven
van hun kindje voor vrouwen het
enig haalbare", weet ze uit ervaring.
„Dan gaat het recht op leven voor."
Door vondelingenkamers in te rich
ten, begeeft het Babyhuis zich vol
gens Teeven op glad ijs. Het kan juri
disch geïnterpreteerd worden als uit
lokken van strafbaar gedrag. Of het
uiteindelijk tot een vervolging komt,
is echter aan het Openbaar Ministerie.
Erg geschrokken van alle commotie lij
ken initiatiefnemers Barbara Muller
en Marianne Wamelink van het Baby
huis-bestuur vooralsnog niet. „Ik had
het wel verwacht", zegt Muller, die
zelf ooit voor de Raad voor de Kinder
bescherming werkte. Ze blijft vier
kant achter het plan staan. „Ik vind
het een kwestie van beschaving dat je
moeders, die geen andere uitweg zien
dan anoniem afstand te doen van hun
kind, een veilige plek biedt." Komt
het tot een rechtszaak, dan is dat maar
Veilig plekj e
voor een
vondeling
Barbara Muller (links) en Marianne Wamelink tonen ingeza
melde babyspullen voor het Babyhuis in Dordrecht.
foto Peter Hilz
door Floor Ligtvoet
O
