X -°-66%
t Moderne Türk koopt op krediet
I?
I
I
Antillen springplank naar Latijns-Amerika
i
I
10 ECONOMIE
-0,03%
-0,07%
4 -0,06%
1 -0,06%
vwdgroup:
3 taksit
£F
BEURS VAN AMSTERDAM
RENTE
1,94% jkm 1,3142
+0,84%
-0,70%
Het is druk in de lingeriezaak in
een winkelcentrum in Istanbul.
De bikini's zijn in de uitverkoop.
3+4 taksit staat op kleine reclame-
bordjes in de winkel. De bikini's
en badpakken van nog geen 10 eu
ro mogen hier met creditcard in
zeven termijnen worden afbe
taald.
Geen Tlirk die daarvan opkijkt.
De setjes vliegen als warme
broodjes over de toonbank.
Alles - boodschappen, witgoed,
vakantiereizen, benzine - kan op
taksit ofwel in termijnen worden
betaald. Het aantal creditcards in
Tlirkije is de afgelopen tien jaar
met maar liefst 240 procent explo
sief gestegen naar 56,4 miljoen.
Die zijn goed voor een totale
schuld van 336 miljard euro.
„Bijna alle klanten betalen met
creditcard en op afbetaling. Dat is
normaal geworden", zegt verkoop
ster Ayse, die werkt in een Te-
fal-shop. „Mensen hebben vijf,
zes creditcards. Gevaarlijk. Na ver
loop van tijd weten ze niet meer
hoeveel schuld ze hebben."
Dat overzicht zijn veel Turkse con
sumenten de afgelopen jaren to
taal kwijtgeraakt. „Ruim 2 mil
joen mensen betalen hun schul
den helemaal niet, 9 miljoen men-
sen slechts gedeeltelijk", zegt
Yasar Kurun van de Thrkse consu
mentenbond. Het leven in "Rirkije
is verre van goedkoop en 75 pro
cent van de T\irken moet rondko
men van 1.100 euro per maand,
verduidelijkt hij. „Ze kunnen sim
pelweg niet overleven zonder kre
diet." Consumentenorganisaties
waarschuwen al langer voor de
groeiende schuldenlast. Deze
Het aantal creditcards in
Turkije is in tien jaar
met 240 procent gestegen
naar 56,4 miljoen
week schaarde premier Erdogan
zelf zich onverwacht aan hun zij
de. In een toespraak ging hij te
keer tegen het gebruik van credit
cards. „Koop ze niet", luidde zijn
oproep. „Alleen de banken wor
den er rijker van, de armen ar
mer." De bankensector is de laat
ste tijd vaker het doelwit van zijn
tirades. Erdogan is ervan over
tuigd dat Turkije het slachtoffer is
Zelfs een bikini van 10 euro
kan in de lingeriezaak op
krediet worden gekocht, te
betalen in zeven termijnen
van 'rentelobby', een complot van
buitenlandse investeerders, me
dia en banken. Zij zijn volgens
hem verantwoordelijk voor de on
rust van de afgelopen weken. Een
protest tegen de kap van bomen
in een park in Istanbul groeide
daarbij uit tot een grote opstand.
Overal gingen mensen de straat
op uit protest tegen het autoritai
re regime van de premier.
Kurun van de Uirkse consumen
tenbond neemt de 'creditcard-op-
roep' van Erdogan niet serieus.
„Het is juist deze regering die het
zover heeft laten komen. Hij kan
nu wel roepen dat mensen niets
op krediet moeten kopen, maar
dat is voor veel families totaal on
mogelijk." Volgens Kurun is het
de premier helemaal niet om de
arme gezinnen te doen. „Dit is
een verkapte boodschap aan de
banken." Hij ziet de toekomst
somber in. „Economen spreken
over een luchtbel en voorspellen
een crisis voor het einde van het
jaar."
Ook econoom Alper Duman van
de Izmir Economische Universi
teit noemt de Türkse schuldenlast
zorgwekkend. „We zien dat consu
menten steeds meer zijn gaan le
nen, niet om uit te geven maar
om oude schulden af te betalen.
Ook het bedrijfsleven kampt met
grote schulden, vooral met veel
kortetermijnleningen. BedrijvesJ
zitten bovendien met het pro
bleem dat ze ontvangen in lira's
maar betalen in dollars. Dit alles
maakt de economie kwetsbaar."
Dat blijkt uit de woorden van
MKB-voorzitter Hans Biesheuvel,
die deel uitmaakt van de handels
delegatie waarmee premier Mark
Rutte tot vandaag langs de eilan
den reist. Biesheuvel ziet in sa
menwerking met bedrijven op de
eilanden 'een heel mooie toe
komst'. Die moet vooral meer ba
nen en omzet opleveren.
Naast het midden- en kleinbe
drijf bestaat de delegatie uit on
der meer TNO, IHC (scheeps
bouw), Strukton en Rabobank.
„Ze doen zaken of hebben zaken
gedaan en willen terugkomen.
TNO zit nu op Aruba, maar heeft
interesse in Curasao. Strukton wil
graag aanhaken", zegt Biesheuvel.
De bedrijven kijken ook verder.
Latijns-Amerika ligt 'om de hoek'
met 500 miljoen inwoners en een
forse economische groei. Volgens
Biesheuvel zien veel Nederlandse
ondernemers op tegen de lange
weg van Nederland naar Brazilië,
Colombia of Panama. „De meeste
Nederlandse bedrijven kennen de
taal niet, vinden de cultuur lastig.
Zij zoeken een aanknopingspunt
in het Caribisch deel van het Ko
ninkrijk. Daar is de kennis aanwe
zig en bestaan er al contacten. Er
is ervaring hier, waarvan de Ne
derlandse bedrijven gebruik wil
len maken. Ik ben ervan over
tuigd dat het goed kan werken."
-P
I AEX INDEX 19 JUL
369,76 1,00 (+0,27%) 1
DOW JONES
NASDAQ
|DAX
ftse
I CAC40
372
369 -
12:00 16:00
375
mei jun jul
15543,74
opening: 15524,27
3587,61
opening: 3581,90
8331,57
opening: 8299,01
6630,67
opening. 6634,36
3925,32
opening: 3914,19
ROYAL IMTECH RIGHT3,45%
Xeikon 4,11%
Ballast Nedatn 3,33%
Vivenda 2,80%
USG 2,76%_
Neways
-5,06%
Vopak
-4,98%
Lavide Holding NV
-4,19%
Pharming
-4,00%
ZIGGO
-3,68%
EURONEXT
AEX
slot
W-
ytd%|
Aegon
5,70
0,00
21,33
Ahold
12,80
0,10
31,13
Air France-KLM
6,45
0,06
-7.83
Akzo Nobel
44,27
0,76
-8,83
ArcelorMitlal
9,74
0,03
-23,54
ASMl
67,68
-0,11
42,33
Corio
32,44
0,20
2,34
D.E Master Blenders 1753
12,36
0,00
41,76
DSM
54,27
0,47
20,99
Fugro
43,50
0,36
2,18
Gemalto
76,00
-0,73
12,34
Heineken
52.21
-0,35
4,53
ING
7,49
0,00
6,10
KPN
1,60
•0.02
-29,20
Philips Koninklijke
23,41
0.23
21,98
PostNL
2,63
0,09
-9,80
Randstad
37,50
0,65
40,31
Reed Elsevier
13,84
0,02
27,08
Royal Dutch Shell A
25.90
-0.01
2,34
Imtech
2,06
0,06
-28,56
SBM Offshore
14,44
0,14
39,91
TNT Express
6,04
•0.00
-27,97
Unibail-Rodamco
187,75
0,90
7,68
Unilever Cert.
31,40
0,02
10.71
Wolters Kluwer
17,%
0,16
20,78
I AMX
stol
w-
Aalbens
18,98
0,14
23,33
AMG
6,46
-0,05
-0,40
Aperam
9,25
0,21
-18.90
Arcadis
20,47
-0,18
17,26
ASMl
27,48
-0,10
3,10
BAM
4,15
0,04
32,39
Binck
6,94
0,14
17,05
Boskalis
29,24
-0,03
-10,66
Brunei
34,93
0,36
-1,61
CSM
17,21
-0,54
14,88
Delta Lloyd
16,12
0,14
36,15
Eurocommercial Prop.
29,28
0,17
-2,87
Heijmans
7,75
0,06
13,85
Nieuwe Steen Inv.
5,40
0,07
-7,76
Nutreco
35,56
-0,20
13,23
Pharming
0,12
-0,00
-52,00
TenCate
18,29
-0,01
-5,33
TKH
20,20
0,06
6,80
TomTom
4,02
-0,00
5,71
Unit 4
25,06
-0,09
12,26
USG
5,70
0,15
-3,74
Vastned Retail NV
31,44
0,40
0,48
Vopak
43,54
-2,28
-16,61
Wereldhave
53,97
0,28
19,26
ZIGGO
28,90
-1,10
20,59
VALUTAMARKT
verkoop
aanknop
US dollar
1.22
1,44
Britse pond
0,79
0,94
Yen
115,80
144,25
Zwitserse frank
1,16
1,34
VALUTA
10-jarige staatsobligatie verhouding euro/dollar
-0,21%
was 1,95% was 1.3112
GOUDPRIJS I OLIE
per troy ounce in US dollar actuele prijs vat Brentolie
1.294,52
S 108,07
pzcni/beursVolg veel meer koer
sen en indexen van minuut tot op on
ze website.
Koersinformatie afkomstig van vwd group
www.vwd.eu - tel: 020 710 17 10
excellence in financial solutions
AMSTERDAM - De meeste Europese aandelen
markten deden een stapje terug na de winsten
eergisteren. Er was amper nieuws om de han
del richting te geven. De AEX toonde een be
scheiden plusje. Vopak daalde 5 procent, na
verlaging van de winstverwachting. Het tankop-
slagbedrijf gaf ook aan 350 miljoen euro te wil
len ophalen met nieuwe preferente aandelen.
Imtech herstelde 2,8 procent. Eergisteren ver
loor het 12,5 procent nadat het nieuwe verlie
zen had aangekondigd. In Londen werd Vodafo-
ne iets meer waard. De telecomreus zag zijn
omzet dalen door een prijzenoorlog.
WALLSTREET
NEW YORK - De Amerikaanse aandelenmark
ten leden lichte verliezen. Vooral technologie
aandelen waren uit de gratie na de tegenvallen
de kwartaalcijfers die Microsoft en Google
donderdag nabeurs publiceerden. Microsoft
was met een min van zo'n 12 procent de
meest in het oog springende daler. Het boekte
in het afgelopen kwartaal een tegenvallende
winst onder meer door een afschrijving van
900 miljoen dollar op zijn slecht lopende ta
bletcomputer. Bovenaan bij de hoofdfondsen
stond General Electric. Nooit eerder zat het or
derboek van het industriële concern zo vol.
door onze correspondent Jessica Maas
ISTANBUL - Premier Recep Tayyip
Erdogan keert zich tegen alles en
iedereen de laatste tijd. Nu roept
hij zijn volk op geen creditcards
meer te gebruiken.
'lannda
pe§in fiyatma
'mkaniniz var
I Vrijwel alles kan in termijnen, taksit, gekocht worden, foto Jessica Maas
i
door Oscar van Dam
WILLEMSTAD - De Caribische eilan
den kunnen voor Nederlandse be
drijven dienen als springplank naar
Zuid-Amerika.
BELEGGINGSFONDSEN
naam
slot
+/-
ytd%
Achmea EurolandAand
16,76
0,19
7,50
Achmea Euroland.Mix
24.00
0,16
2,65
Achmea Eutoland.Obl.
27,25
0,04
-2.75
Achmea Wereld Aand.
18,12
0,09
16,75
Achmea NederlAand.
14,00
0,09
5,82
ADO VALUE FUND
28,05
-0,27
-6,79
Allianz Duurz.Wereld
35,79
0,01
13,47
Allianz Hoi EU 11
66,25
0,55
7,55
Allianz H.Amerika
19,22
0,12
16,34
Allianz H.E.Selectie
34,85
0.32
4,84
Allianz H.Fund
57,57
0,34
8,93
Allianz H.Obligatie
68,55
0,18
0,18
Allianz H.Pacific
69,48
-0,52
7,30
Allianz H.Selectie
85,%
0,69
7,26
ASN Duurz Aand. Eds
71,87
0,25
21,00
ASN Duurz.Mixfds
69,88
0,19
9,09
ASN Duurz.Obl.Fds
27,16
0,06
-0,30
ASN Duurz Sm.&MC Fds
25,06
0,22
14,09
ASN Milieu&Waterfds
20,52
0,06
16,30
BNP AEX INDEX FD
384,59
2.43
9,80
BNP AEX INDEX FUND
384,78
2,44
BNP ALL INFO
54,72
-0,01
2,93
BNP ALL IN FUND
56,21
-0,04
BNP ALL INC FD
45.83
0,31
6,13
BNP ALL INCOME FD
46,55
0.31
BNP AS PAC HI INC
52,89
-0,57
15,71
BNP AS PAC HI INCP
53,13
■0,58
16,16
BNP EM HIEF(Unh)
45,22
0.01
•9,94
BNP EMERG EQUIT FD
45,27
0,00
BNP EUR OBL FDS P
101,68
-0,07
-2,74
BNP EUR OBL FONDS
101,39
-0,06
0,23
BNP GL HIGH IN EQ
60,90
•0.07
14,99
BNP Gl HIGH IN EQP
61,23
-0,07
15,40
BNP GL PROP SEC FD
53,43
0,13
6,71
BNP GL PR0PSEC FDP
53,87
0,13
7,12
BNP HIGH EQUITY FD
59,99
0,03
-
BNP HIGH INC PR FD
30,36
-0,04
7,43
naam
BNP HIGH INCPR FDP
BNPNETHFD
BNP NL FUND
8NP0BAM
BNP 06AM P
BNP PREGLDIV FD
BNP PREM G10B DIV
BNP PRO SEC FD EUR
BNP PROP SEC FD AM
BNP PROP SEC FD FE
BNP SM COM NETH FD
Columbia Securities
DELTA LLOYD A2IE
Delta Lloyd Din Ed
Delia Lloyd Dollar
Delta Lloyd Donau
Delta Lloyd Euro Credit F
Delta Lloyd Eur. End
Delta Lloyd Euro De.
Delta Lloyd Investm
Delta Lloyd Mix
Delta Lloyd Nederl.
Delta Lloyd Rente
Delta Lloyd Set. Div
Fnesland Aandelen
Friesland Eurorente
HH EM Fund
HH Eur Value Fd
HH Income Fd
HH Obligatie Fund
HH Phoenix Fund
HH RE Value Fund
HH VALUE FUND
IdB Eq.lncome
WB Euro Mid Cap
IdB Glob.Conv
IdB MM Intl.Equity
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+J- ytd%
30,55
-0,04
7.91
IdB MM RealEstate Eq
125,06
0,75 3,84
100,%
0,84
7,43
IcB Sustain Value Fd
29,51
0,17 9,87
101,10
0,85
ING Basic Materials
43,71
0,17 -6,95
46,19
0,17
8,45
ING Daily Con.Goods
58,57
0,15 13,03
47,05
0,17
8,81
ING Outch Fund
46,33
0,45 8,46
36,71
-0,19
9,51
ING DuurzaamAandelen
21,73
0,11 14,02
36,74
-0,20
ING DYN MIX1 FD
26,25
0,06 2,79
47,09
-0,01
7.56
INGDYNMIX2FD
25,52
0,08 5,68
65,69
0,74
9,90
ING DYN MIX3 FD
24,87
0,10 8,86
41,86
-0,30
3,49
ING DYN MIX4 FD
23,95
0,12 12,03
90,76
-0,42
7,88
ING DYN MIX5 FD
21,72
0J2 15,08
204,24
0,69
-2.97
ING EMRG EUROPE FD
60,91
-0,48 -3,52
26,63
-0.14
15,67
ING Energy Fund
48,49
0,62 9,93
34,55
-0,09
3,44
ING Euro Obligatie
38,42
0,07 0,94
10,07
-0,03
-2,69
ING Europe Fund
22,69
0,17 8,38
22,50
-0,10
-3.13
ING Europe SmallCaps
52,33
0,54 14,04
12,01
0,02
0,83
ING Far East Fund
34,33
-0,02 8,50
7,18
0,10
7,98
ING Financials Fund
14,84
0,17 19,15
23,87
0,07
8,07
ING FirstClass Obli.
25,54
0,13 0,66
6,93
0,03
9,88
ING GL0BAL0PPFD
24,93
0,07 8,32
10,91
0,03
2,85
ING Glob.Emetg.Mkts
31,14
-0,07 -7,03
6,47
0,06
7,40
ING Global Fund
63,35
0,33 15,14
13,76
0,03
0,36
ING Global Obligatie
14,32
-0,02 -3,89
9,31
0,01
4,64
ING Global Real Est
79,21
0,40 10,26
23,21
0,18
19,54
ING Health Care Fund
33,47
0,07 25,14
27,50
0,03
2,14
ING Hoog DivAandelen
25,72
0,11 14,44
75,30
0,06
ING Hoog Div.Oblig.
25,%
0,33 4,15
28,93
0,44
18.46
ING Industrials Fund
45,47
0,35 13,95
17,52
0,17
6,10
ING Information Tech
43,39
0,06 14,79
34,40
0,08
-
ING Japan Fund
11,72
0,03 23,50
14,57
0,27
15,00
ING Lion Fund
34,82
0,11 2,60
36,43
0,57
ING Luxury Con.Goods
47,45
0,20 19,35
24,30
0,39
9,60
ING North America
26,28
0,18 21,79
44,62
0,28
12,20
ING Premium Dividend
15,69
0,02 7,12
33,85
0,25
11,39
ING Telecom Services
32,60
0,09 16,34
45,26
-0,20
8,29
ING Utilities Fund
37,45
0,25 12,83
218,50
y
1,31
11,05
Intereff High Div
11,08
-0,06 11,69
naam
Intereffekt EAfrica
Intereffekt Frontier Vietnam
Ke Eur High Div Fund
Kempen Bst Sel Eur
Kempen Eur Smllcap
Kempen Eur. Part.
Kempen Gbl High Di
Kempen Orange Fund
Kempen Oranje Part
Kempen Sense Fd
LSP LIFE SCIENCES
MEI-Tsj.&Slow.Fd
Optimix America Fund
Optimix Emerging (F)
Optimix Europe D
Optimix Income C
Optimix Mix Fund (E)
PC Emerg Eur Pf
PC Emerg Europe Equity Fd-k
PC Russian Midcap Fd-k
R0 AFRIKA FONDS
Robeco
Robeco Balanced Mix
Robeco DuurzAand A
Robeco Dynamic Mix
Robeco Growth Mix
Robeco HollandsBezit
Robeco L Cyde B15
Robeco L Cycle C 20
Robeco L Cyde 025
Robeco L. Cyde E 30
Robeco L Cyde F 35
Robeco L. Cyde G 40
ROBECO PRIVILEGE
Robeco Safe Mix
Robeco Solid Mix
Rolinco
slot
12.71
12,04
6.60
11,40
31,06
49.967,30
25,28
45,13
74,40
30,83
134,65
12.61
12.33
50,18
87,17
37,25
25.90
7,75
4,65
7.82
120,64
26.62
59,16
47.98
43.91
56.72
20,82
49.73
49,09
49,71
48.99
51.33
50,69
27,49
52,08
51.34
23,80
+/- ytd%
naam
slot
+/- ytd%
0,00 10,23
Roremo Class DH EUR
53,72
0,03 1,14
0,14 29,46
5NS Amerika Aand.Fds
18,49
0,15 22,31
0,00 10,25
SNS Azie Aand.Fonds
19,57
-0,23 8,05
0,09 3,07
SNS Euro Aandelen
24,39
0,26 9,46
T.—
0,31 16,89
SNS Euro Liquiditeit
21,99
0,00 -0,05
0,00 2,06
SNS Euro Mixfonds
27,87
0,18 5,15 f
0,06 11,13
SNS Euro Obliqatief.
26,07
0,05 0,61
-0,17 6,05
SNS Euro Vastgoedfds
33,17
0,25 3,56
0,00 6,35
SNS Hoogdividend
20,01
0,09 13,80
-0,02 16,20
SNS NedAandelenf.
38,01
0,31 8,42
2,47 32,37
SNS Opk Land Af
21,58
-0,17 -8,19
0,09 0,32
SNS Optimaal Blauw
26,56
0,04 1,03
0,07 22,93
SNS Optimaal Geel
30,30
0,13 2,53
0.08 -2.86
SNS Optimaal Oranje
34,68
0,11 5,16
0,87 9,06
SNS Optimaal Paars
16,44
0,14 11,27
0,05 -0,21
SNS Optimaal Rood
36,36
0,15 8,08
0,16 5,54
SNS Profiel Blauw
25,34
0,04
0,00-18,42
SNS Profiel Geef
25,59
0,00
0,02 3,53
SNS Profiel Oranje
26,00
0,10
■0,04 0,39
SNS Profiel Paars
26,76
0,17
0,14 2,15
SNS Profiel Rood
26,45
0,21
0,09 15,69
SNS Wereld Aand.Fds
18,49
0,08 11,87
0,28 8,14
T&P Allegretto Fd
8,46
0,02 -1,05
0,07 18,24
TRADING CAPITAL A
214,38
4,35 11.51
0,27 13,94
TRADING CAPITAL B
176,94
0,00 11,28
0,04 9,61
TriodosCultuurfonds
27,50
0,05 -2,14
0,25 10,40
Triodos Groenfonds
55,72
0,06 -0,05
0,07 1,16
Triodos Sust Bn Fd
29,94
0,04 -0,43
0,05 3,83
Triodos Sust Eq Fd
26,30
0,11 15,78
0,06 5,61
Triodos Sust Mx Fd
30,08
0,08 5,11
0,16 7,50
Triodos Sust Pn Fd
24,09
0,16 22.47
0,22 8.52
Tnodos Vastgoed
4,28
0,00 -3.39
0,11 8,75
VI Gl Indx Defensi
26,62
0,06 2,43
0,09 -0,32
VLGLINDX GROEI
25,53
0,12 4,28
-0,12 1,94
VL Gl Indx Neutr
26,47
0,07 3,24
rn
0,01 4,11
VLGLINDX OFF ENS
24,73
0,15 5,32
0,07 16,78
W.P StewartHold.Fund
255,16
-0,77 21,21