UIT 15
M
_EliJ
eigen identiteit verworven. Dat lukte
steeds grotere groepen, vooral in het wes
ten. De 19e eeuw met zijn nadruk op indivi
duele emotie en verbondenheid met de na
tuur speelde daarin een rol. Daaraan refe
reert Marie Louise Elshout (1967). In haar
werk doemen vrouwen op uit het duister.
Ze ogen niet als slachtoffer, maar voeren
hun eigen rituelen op, die hen lijken te la
den met de kracht van de natuur.
Van daaruit is de stap naar verfijnde knip
selcollages van Lidy Jacobs (1959) niet
groot. Daarin zie ik de contouren van vrou
wen en mannen die zich overgeven aan ero
tische extase. Jacobs is op zoek naar de au
thentieke gelijkwaardige seksualiteit, een
levensdrift die vanaf ieders geboorte aan
wezig is en niet door buitenprikkels hoeft
te worden overschreeuwd.
Maar veel werk op Eva ontbloot maakt zicht
baar dat daarvan vaak nog geen sprake is.
Hinke Schreuders (1969) legt in borduur
werk de innerlijke strijd bloot van een
vrouw die niet zichzelf mag zijn. Martin C
de Waal (1962) toont in een gruwelijke foto
een uitgemergelde vrouwentorso met nep-
borsten, als exponent van machteloos na
streven van een vermeend schoonheidside
aal. En Danielle Luinge (1972) vult de con
touren van haar droevig kijkend naakt met
beelden van een tedere liefde die blijkbaar
alleen in haar dromen bestaat. Ook Elisa
beth Stienstra's (1967) liggende beeld van
een machteloze vrouw stemt niet vrolijk.
Er zijn ook voorbeelden van een andere po
sitie. Lotte van Lieshout (1978) maakt elke
dag een kleine naakt van zichzelf. Expres-*'
sief toont zij vreugde en kracht, ook in
haar grotere schilderijen. Hester Scheurwa
ter (1971) draait het beeld om. Zij gebruikt
de taal van de pornografie om haar eigen
seksuele bewustzijn en dito vrijheid neer
te zetten. En Thom Puckey (1948) laat mij
met zijn foto van een tenger naakt meisje
met een geweer stilstaan bij de relatie tus
sen geweld en kwetsbaarheid. Een sterk
laatste beeld van een overtuigende tentoon-*
stelling met kunst die ertoe doet.
Pas in de renaissance deed het naakt fre
quent zijn, of liever haar, intrede, want
naast stoere krijgers rukten de schone Ve-
nussen sterk op. Als objecten van schoon
heid, liefde en lust. Met mythologie als eru
diet excuus bevolkte het vrouwelijk vlees
talloze doeken en kreeg het verleidelijk
vorm in evenzovele beelden.
Daarnaast ontwikkelde zich een meer ex
pliciete pornografie, in tekening en grafiek.
Visueel vermaak voor en door mannen. In
de reclame wat onschuldiger gebruikt,
maar wel beeldbepalend. Er uit (moeten)
zien als die en die is voor veel vrouwen be
langrijk in een nog steeds door mannen ge
domineerde maatschappij.
Dat is de context voor Eva ontbloot, waarin
Bianca Runge werk toont van acht vrouwe
lijke en twee mannelijke kunstenaars.
Naakt speelt hier een andere rol. Nog vaak
verbonden met seksualiteit en erotiek,
maar niet of minder gestuurd door het ar
tistiek gesublimeerde verlangen van man
nen naar lustobjecten. In de tentoonstel
ling zie ik juist het aanklagen van die een
zijdige benadering.
Inge Aanstoot (1987) verbeeldt dat verha
lend en barok in een indrukwekkend schil
derij. Feverpitch toont in een historisch
ogend decor vrouwen die als slaaf worden
gebruikt. Overtuigend geschilderd door
het gebruik van transparante, licht druipen
de verf, een mistroostig palet en het ontbre
ken van sentiment.
Vrouwen hebben getracht zich los te ma
ken uit die afhankelijke positie en zich een
- rl
In de tentoonstelling Eva ont
bloot, momenteel te zien in de-
Willem3 in Vlissingen, staat
het vrouwelijk naakt centraal.
Het naakt is in de beeldende
kunst een aparte categorie.
In de Griekse oudheid figu
reerden er meer mannen
naakt dan vrouwen. Wat te
danken was aan de sport.
Die werd alleen door man
nen beoefend. Die deden dat naakt en kre
gen of bestelden als dank voor de overwin
ning vaak een levensgroot standbeeld. Op
lichamelijkheid rustte nauwelijks een ta
boe. Dat was anders toen tijdens in het
christendom de maagd Maria als boegbeeld
van de vrouw werd gepresenteerd en Eva
de rol van vileine verleidster kreeg opge
legd.
DONDERDAG 11 JULI 2013
Aram Tanis bevraagt
herinneringen
Tijdens zijn werkperiode op het IK-ei-
land heeft Tanis zich erop bezonnen
hoe verlangens, ervaringen en herin
neringen in de loop der tijd van kleur
en vorm veranderen. In poëtische
sculpturen en intrigerende foto's
werkt hij dat thema uit. Je denkt iets
te herkennen, maar weet niet zeker
of het echt is of niet....
T/m 14/7. Stichting IK, Vlissingse-
straat 239 a, Oost-Souburg. Za. en zo.
12-17 uur.
Victor Baltus schildert kern van
visuele ervaring
Wandelen door het landschap is de
bron van de beelden die Victor
Baltus verwerkt in objectachtige schil
derijen. Vaak is een steen of andere
bestaande drager de ondergrond
voor een werk. Wat afleidt laat hij
weg. Zo intensiveert hij zijn verwon
dering over de schoonheid van wat is
en niet meer wil zijn dan dat.
T/m 20/7. Caesuur, Lange Noordstr
67, Middelburg. Vr.-za. 14-17 uur.
Zondag 21/7,14.00 uur tafelgesprek.
Hans Leijerzapf legt de
menselijke natuur bloot
En dan vooral die van mannen van
middelbare leeftijd. Leijerzapf neemt
je mee naar een heerlijk gepenseelde
wereld met tableaux vivants van man
nen in regenjassen. Ze zijn bezig met
onduidelijke dingen, lijken het zelf al
lemaal wel te snappen, maar wij zien
het tegendeel. Eén van de exposan
ten op cfe zomerexpositie van Het
Moment.
T/m 31/8. Galerie Het Moment, Post-
str 28, Zierikzee. Wo.-za. 11-17 uur.
Vijf voor twaalf voor 'Druppels'
van Beerens
Johnny Beerens beschilderde in 1995
de watertoren van Oostburg. Hij
koos de wond van Christus als uit
gangspunt en veranderde bloed in
water. Toren en schildering vragen
dringend om onderhoud. Als onder
deel van reddingsactie zijn in de to
ren monumentale voorstudies, foto's
en een film te zien.
T/m 28/9. Watertoren, Oostburg. Za.
14-17 uur. Za. 13/7 om 14.00 uur bij
zonder evenement.
Moderne meester van het
subtiele stilleven
l»
Giorgio Morandi (1890-1964) woon
de zijn hele leven in Bologna en schil
derde vooral stillevens in een ingego
ten kleurengamma. Met flessen, pot
ten, schalen en vazen schiep hij sub
tiel een persoonlijke wereld. Over
zichtstentoonstelling met honderdtal
schilderijen, tekeningen, etsen en
aquarellen.
-C-
T/m 22/9. Paleis voor Schone Kun
sten, Ravensteinstraat 23, Brussel. Di.
t/m zo. 10-18 uur, do. tot 21 uur.
Wie vond de zondeval uit?
T/m 11/8. Kunstruimte deWillem3, Oranjestraat
4, Vlissingen. Do. t/m zo. 13.00-17.00 uur. Ook
met doorlopende projectie van 17 filmpjes.
in beeld
«I
Bij Lotte van Lieshout is de vrouw in harmonie met haar lichaam.
De
vrouw als gebruiksobject is thema in de schilderkunst van Inge Aanstoot en de sculptuur van Elisabeth Stienstra.
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
