Dienstweigeraar zij aan zij met NSB'er en SS'er
'Premie
pensioen
gaat fors
omhoog'
Asbestsanering gaat nog vaak fout
IN HET NIEUWS 3
Seconden
kunnen beter
worden geteld
LEIDEN - 'Een klap in het gezicht'
en 'een dolksteek in de rug'. Vice-
voorzitter Klaas Orsel van VOMI
Nederland, belangenbehartiger
van Indiëveteranen, heeft geen
goed woord over voor eerherstel
voor Indiëweigeraars. „Het was
hun keuze, dan moeten ze ook op
de blaren zitten. Anderen hebben
de kastanjes uit het vuur gehaald.
We gaan toch ook geen eerherstel
geven aan mensen die fout waren
in de Tweede Wereldoorlog?", foe
tert de Nieuw-Guineaveteraan.
Het is niet de eerste keer dat In
diëweigeraars om eerherstel vra
gen. „Maar veteranen zijn een be
langrijke pressiegroep. Zij hebben
dat altijd bestreden", zegt Harry
Poeze, onderzoeker bij het Ko
ninklijk Instituut voor Taal-,
Dat blijkt uit de nieuwste cijfers
die de inspectie SZW (voormali
ge arbeidsinspectie) vandaag pu
bliceert. Tijdens bijna 400 inspec
tiecontroles in 2012 bleek 70 pro
cent van de uitvoerders de wet te
overtreden. In bijna de helft van
de gevallen was de overtreding zo
ernstig dat het werk moest wor
den stilgelegd, het bedrijf of werk
nemers een boete kregen, of de
zaak naar het Openbaar Ministe-
Land- en Volkenkunde. „Nu er
niet meer zoveel Indiëgangers en
-weigeraars zijn, is het makkelij
ker een gebaar te maken."
Nederlandse dienstplichtigen
moesten na de Tweede Wereldoor
log het gezag in de kolonie herstel
len. Er was een machtsvacuüm
ontstaan en daar waren Indonesi
sche onafhankelijkheidsstrijders
dankbaar ingesprongen. Daags na
de capitulatie van de Japanners
riepen Soekarno en Hatta de Re
publiek Indonesië uit.
Zo'n 120.000 militairen werden
verscheept. Twee keer voerde Ne
derland de druk op: met de bloedi
ge politionele acties in 1947 en
1948. Nog altijd lopen discussies
hoog op over de vraag of er sprake
was van militaire excessen of sys
tematisch geweld tegen Indone
siërs.
rie werd gestuurd. De bedrijven
die in de fout gingen, namen
geen of onvoldoende maatregelen
om het loskomen van asbestve
zels, die zeer kankerverwekkend
zijn, te voorkomen. Ze hadden bij
voorbeeld geen goed werkplan,
voerden asbest verkeerd af of ver
wijderden niet alle asbest. In to
taal moest het werk 192 keer wor
den stilgelegd, waarbij in 156 ge-
Ongeveer 6000 personen weiger
den te vertrekken, om religieuze
redenen of omdat ze zich fysiek
of psychisch ongeschikt achtten.
Een kleine groep wilde niet om
principiële of politieke motieven.
Petra Groen, onderzoeker aan het
Nederlands Instituut voor Militai
re Historie: „Een aantal heeft zijn
weigering ingetrokken, omdat
men dan niet veroordeeld en ge
straft zou worden. Druk van de
autoriteiten ontbrak niet. Uitein
delijk zijn 2565 man veroordeeld
als deserteur. Hun straf varieerde
vallen ook een boete volgde.
Blootstelling aan asbestvezels kan
levensgevaarlijk zijn. Nog altijd
sterven er jaarlijks tussen de 900
en 1300 mensen aan de gevolgen
van blootstelling in het verleden
aan asbest. Naast gecertificeerde
bedrijven die zich regelmatig niet
aan de veiligheidsregels houden,
zijn er ook beunhazen. Die verwij
deren asbest, bewust of onbe
wust, illegaal.
Een van de meest schrijnende
voorbeelden is een zaak uit Slag
haren. Een man huurde vier tie
nerjongens in om een schuur vol
asbest te slopen. Een sloopbedrijf
had de man eerder gewaar
schuwd dat dit door een certifi-
van twee tot vijfjaar. Deze Indië
weigeraars hebben hun straf uitge
zeten of zijn tewerkgesteld."
De omstandigheden in de werk
kampen waren zwaar. „Een van
de grootste grieven van de weige
raars is dat ze in dezelfde kampen
kwamen als NSB'ers en SS'ers. Ze
werden behandeld als landverra
ders. Er was sprake van mishande
ling, slecht voedsel, minachting",
illustreert Poeze. Ook na hun vrij
lating werd hen de weigering nog
lang nagedragen.
Maar ook Indiëgangers hadden
het na de oorlog moeilijk. Poeze:
„De oorlog was verloren en Neder
land wou alles zo snel mogelijk
vergeten. Anderen zagen hen als.
'instrumenten van het imperialis
me'. De oorlog in Nederlands-In
dië was in alle opzichten trauma
tisch, of je nou ging of niet."
ceerd bedrijf moest gebeuren. Dat
duurde de man te lang. De jon
gens kregen 5 euro per uur voor
het werk. Hij droeg ze op wel een
mondkapje te dragen, dat ze overi
gens zelf eerst moesten gaan ko
pen. Zowel de inspectie als het
OM heeft hem vervolgd. De totale
boete was 11.325 euro. Daarnaast
kreeg de man een voorwaardelij
ke celstraf.
Dat meldt IPN, de website voor
pensioenspecialisten in Neder
land. NOS en NRC maakten giste
ren ook gewag van een miljarden
tegenvaller voor het kabinet. ABP
en Pensioenfonds Zorg en Wel
zijn (PFZW) wilden gisteren niet
reageren op de berichten. Zij wil
len daarmee wachten totdat het
kabinet een besluit heeft geno
men over de nieuwe regels voor
pensioenfondsen, het zogeheten
financieel toetsingskader. PFZW
zegt dat de berekeningen die nu
rondgaan zijn gemaakt op basis
van een uitgelekt deel van het
toetsingskader. De pensioenpre
mies stijgen omdat pensioenfond
sen straks gedwongen worden te
rekenen met de actuele, lage ren
testand. Nu hoeft dat niet en kun
nen ook toekomstige rendemen
ten worden meegerekend om de
pensioenpremie te dempen. ABP
heeft het kabinet, dat als werkge
ver hoge pensioenlasten torst, ge
waarschuwd dat het rekening
moet houden met een premiestij
ging van 20 tot 30 procent. Pen
sioenbeheerder Syntrus Achmea
verwacht ook dat de premie 'signi
ficant' omhoog gaat.
PARIJS - Franse wetenschappers
hebben een manier laten zien om
de seconden nog beter te tellen
dan met een 'gewone' atoomklok.
De nieuwe methode kan op een
paar 100 miljoen jaar al gauw se
condes schelen. De wetenschap
pers tonen in het wetenschappe
lijk tijdschrift Nature de extreme
precisie van een geavanceerd
soort atoomklok. Zo'n klok meet
de tijd door de zeer constante tril
lingen van atomen te meten. Dat
gebeurt normaal gesproken met
microgolven. „In onze klokken ge
bruiken we laserstralen in plaats
van microgolven. Zo kunnen we
de tijd preciezer meten", aldus on
derzoeker Jéröme Lodewyck. Een
gewone atoomklok is tot op 1 se
conde op 100 miljoen jaar nauw
keurig. De geavanceerde klok 'ver
liest' maar 1 seconde op iedere
300 miljoen jaar.
DONDERDAG 11 JULI 2013
S!"
Ruim 120.000 militairen vertrokken naar Nederlands-Indië, zo'n 6000 weigerden zich in te laten schepen foto ANP/G. van der Werff
door Freke Remmers
door Floor Ligtvoet
DEN HAAG - Gecertificeerde asbest-
bedrijven lappen nog massaal de re
gels voor het veilig verwijderen
van asbest aan hun laars.
Bedrijven namen geen of on
voldoende maatregelen om
het loskomen van asbestve
zels te voorkomen.
Discussies over de vraag of
er sprake was van inciden
ten of systematisch geweld
lopen nog altijd hoog op
Nog altijd sterven er jaar
lijks tussen de 900 en 1300
mensen aan de gevolgen
van blootstelling aan asbest.
Het kabinet krijgt een miljar-
denstrop te verwerken als
gevolg van aanpassing
van het pensioenstelsel
door Chris van Alem
AMSTERDAM - Vernieuwing van het
pensioenstelsel leidt tot hogere pre
mies. In sommige gevallen zelfs van
20 a 30 procent. Dat zeggen pen
sioenfondsen en deskundigen op
grond van deels uitgelekte kabinets
plannen. Aanpassing van het pen
sioenstelsel heeft bovendien tot ge
volg dat het kabinet met fikse tegen
vallers krijgt te maken, die de be
oogde besparing van 2,9 miljard op
versoberde pensioenen teniet doet.