4
Veere raakt kunstgeld niet kwijt
Erfpachters vechten de
II
Gift uit dank voor hulp
aan gestrande Pool
I
II
20 WALCHEREN
ERFPACHT
Na 65 jaar wonen aan de Zeeuwse
Rivièra dreigt bouwvakkersfamilie
uit eigen huis te worden verjaagd.
EP
zoutelande - Woeste duingrond
noemden ze het destijds, het ge
bied aan de kust bij Zoutelande,
waar vader Willem de Jong in
1947 een houten huisje mocht
bouwen. De grond bleef eigen
dom van het rijk. Geen probleem,
dachten ze in die tijd. Want wat
was zo'n hellend lapje duingrond
nou eigenlijk waard? Hij mocht er
op wonen voor zestig gulden per
jaar. Zijn dochter Riekie Dij
kers-de Jong, bewoont dat ouder
lijk huis nu nog steeds. Ze trouw
de, bracht er haar kinderen groot
en het huis groeide mee. Er
kwam een serre bij, een nieuw
dak op en de muren werden opge
metseld in steen.
Met haar man, Piet Dijkers, geniet
ze daar nu van een modaal bouw
vakkerspensioentje. Nog wel.
Straks kan dat wellicht niet meer.
Want wat aanvankelijk waardelo
ze duingrond heette, staat tegen
woordig als 'riante woonlocatie'
teboek. Afgelopen week kreeg ze
van de huidige eigenaar, het wa
terschap Scheldestromen, bevel
haar huis te ontruimen. Óp 1 sep
tember moeten ze er uit zijn. Ten
zij ze ieder jaar 9.084 euro aan het
waterschap betaalt, elf keer zo
veel als ze de afgelopen kwart
eeuw gewend was, en meer dan
driehonderd keer zo veel als toen
ze het woninkje kocht van haar
vader. „Dat betekent gewoon",
vertelt ze met wanhoop in haar
stem, „dat we uit ons eigen huis
worden verjaagd. Want negendui
zend euro, dat kunnen we met
ons maandinkomen van 1800 éu-
ro aan AOW en pensioen met
geen mogelijkheid betalen."
Verkopen dan maar, zoals de taxa
teur van het waterschap luchtig
jes zou hebben opgemerkt. Want
zo'n huis, op zo'n prachtplek aan
de Zeeuwse Rivièra is natuurlijk
'goud geld waard'.
Allereerst, Riekie Dijkers-de Jong
wil helemaal niet weg uit haar
ouderlijk huis waar al zo veel in is
geïnvesteerd om er een mooie
oude dag te kunnen beleven. Tien
jaar terug namen ze nog een hypo
theek om het weer eens goed op
te knappen. De bank vond het ver
antwoord. En goud geld? „Wie
koopt nu een huis met zo'n gigan
tische last aan erfpacht, met het ri
sico dat die over tien jaar op
nieuw fors wordt verhoogd? Nee,
in werkelijkheid is de waarde van
ons huis nu al gigantisch gekel
derd."
En dan komt ze er nog betrekke
lijk goed vanaf, vergeleken met an
dere huiseigenaren op de
duingrond van het waterschap. Er
zijn erbij voor wie de erfpacht
met factor veertig is vermenigvul
digd. Zoals die meneer Eijntho-
ven uit Leusden. Het waterschap
slaat hem nu aan voor achtdui
zend euro per jaar. Eén troost: hij
woont er niet permanent, maar
gebruikt zijn optrekje als zomer
woning. Dat ligt even wat anders
voor hotel-restaurant Het Streef-
kerkse Huis, dat de pachtprijs der
tien keer over de kop zag gaan.
Die staat nu op 19.000 euro. „Je
bouwt een bedrijf op dat klinkt
als een klok. We hebben twintig
man personeel. Daar gaat dan in
een keer een streep door", zegt
Michiel de Jonge die de zaak tien
jaar geleden kocht om er zijn
zoon een kwaliteitsetablissement
van te laten maken. „Ons is toen
al wel verteld dat er een forse
pachtverhoging aan zat te komen,
maar niet dat die alle perken te
buiten zou gaan. „Je verwacht een
verdubbeling, of nog wat meer,
zeg drie keer zo veel. Het is dat
het bedrijf inmiddels stevig op po
ten staat. Anders waren we kapot
geweest, nog voor we goed en wel
waren begonnen." Met vijftien an
dere 'gedupeerden' vecht hij de
'exorbitante' verhoging juridisch
aan.
Als die strijd wordt verloren is
het voor bewoners als Riekie Dij
kers-de Jong einde verhaal. Een
kwart eeuw terug had ze het al
moeilijk. En toen ging het
'slechts' om een verhoging van
zestig naar 1600 gulden. „Voor
een bouwvakkersgezin met vijf
kinderen was dat toen al gigan
tisch. We moesten destijds steeds
een betalingsregeling treffen, om
dat we pas konden betalen in
mei, wanneer het vakantiegeld
binnenkwam. Nu rest er alleen
nog hoop: „De Hedwigepolder
staat ook nog niet onder water."
Oostkapelle behoort tot de vijf
Veerse woonkernen waar in de
openbare ruimte nog geen kunst
is te zien. Om te bevorderen dat
daar toch een kunstwerk komt,
hebben burgemeester en wethou
ders de subsidiemogelijkheden
verruimd. Een initiatief kan daar
nu rekenen op een gemeentelijke
bijdrage van 30.000 tot 45.000 eu
ro. Dat geldt overigens ook voor
andere dorpen zonder kunstwerk:
Aagtekerke, Grijpskerke, Melisker-
ke en Serooskerke.
De gemeente gaat die woonker
nen nu actief informeren over de
subsidiemogelijkheden. Dorpen
waarin al kunstwerken staan kun
nen overigens ook een beroep
doen op de subsidiepot. Maar die
krijgen dan minder geld. Dorpen
met met maximaal twee kunst
werken (Biggekerke, Gapinge,
Koudekerke en Vrouwenpolder)
kunnen rekenen op een gemeente
lijke bijdrage van 16.000 tot
30.000 euro. Voor woonkernen
met minstens drie kunstwerken
(Domburg, Westkapelle, Veere en
Zoutelande) beperken B en W de
gemeentelijke bijdrage tot hoog
uit 12.500 euro.
Binnen de gemeente Veere staan
veel monumenten, vaak ter nage
dachtenis aan oorlogsslachtoffers.
Maar die worden niet allemaal tot
de kunstwerken gerekend. Wat
precies een kunstwerk is wordt in
Veere beoordeeld door een kunst
adviescommissie.
Met een beetje goede wil kan bin
nen de gemeente jaarlijks een
nieuw kunstwerk worden gereali
seerd. Daarbij wordt er van uit ge
gaan dat zo'n kunstwerk onge
veer 40.000 euro kost.
Duurdere kunstwerken zijn ook
mogelijk, al naar gelang initiatief
nemers daar meer geld voor we
ten in te zamelen.
ZOUTELANDE - Je kan natuurlijk
zeggen dat ze er jarenlang voor
een dubbeltje op de eerste rij heb
ben gewoond. Want waterschap
Scheldestromen moest een kwart
eeuw wachten alvorens het de
pacht weer eens kon verhogen. Al
die tijd betaalden de pachters in
de duinen bij Zoutelande voor de
lapjes grond waar hun woningen
op staan een huur die dateert uit
de jaren tachtig van de vorige
eeuw. Sindsdien is de waarde van
die grond 'explosief gestegen, re
deneert het waterschap. Zo veel,
dat dit een pacht rechtvaardigt
die gemiddeld twintig keer hoger
is. „Voor ons huis", geeft Joris
Mees, als voorbeeld, „is het van
600 naar 12.000 euro per jaar ge
gaan." Hij vertegenwoordigt een
groep van veertien 'gedupeerde'
erfpachters: vaste bewoners, bezit
ters van een zomerhuis, en ook
twee horeca-exploitanten, die de
Amsterdamse jurist Eduard de
Geer in de arm hebben genomen.
Die heeft elders al soortgelijke erf-
Medewerkers van de gemeentelij
ke dienst Handhaving troffen half
maart een man aan in het buiten
gebied. De man, die van Poolse af
komst bleek, verkeerde lichame
lijk in zo'n slechte toestand dat
hij met spoed moest worden opge
nomen in het ziekenhuis. Pro
bleem was dat de man niet verze
kerd was en niet over geldige pa
pieren beschikte. Omdat uitke
ringsinstanties niets voor de man
konden betekenen, nam het
ARDZ contact op met Stichting
Barka. Deze Poolse stichting on
dersteunt Polen in Nederland bij
terugkeer naar land van herkomst
dan wel voortzetting van verblijf
in Nederland. Het gaat vooral om
Polen die in problemen zijn ge
raakt. De stichting ontfermde
zich over hem en zorgde dat hij
een paspoort kreeg. Op 26 maart
is hij met aangepast vervoer naar
zijn vaderland gebracht waar hij
verder kan herstellen. Uit dank
voor de hulp en als ondersteu
ning voor het werk hebben burge
meester en wethouders besloten
Barka eenmalig subsidie te geven.
h
Wonen op het
duin wordt
onbetaalbaar
door Henk Postma
door Henk Postma
OOSTKAPELLE - De gemeente Veere
heeft inmiddels een ton gespaard
om bij te dragen aan de realisering
van kunstwerken in de openbare
ruimte. Maar het blijkt moeilijk
daar een bestemming voor te vin
den. Een initiatief in Oostkapelle
ligt al twee jaar stil omdat het niet
lukt er voldoende geld voor op te
halen in het dorp zelf.
M Bewoners en ondernemers in de duinen bij Zoutelande moeten water
schap Scheldestromen veel meer pacht gaan betalen. Bewoner Joris Mees
MIDDELBURG - De hulpverleningsor
ganisatie Barka krijgt van de ge
meente Middelburg 600 euro uit
dank voor het bieden van hulp aan
een in de stad gestrande Pool.
