Glimlach
SPECTRUM 3
standplaats Duitsland
Wierd Duk
We rijden van Berlijn naar Am
sterdam. Mijn dochter Zita
(15) heeft een vriendin mee
genomen. Stella komt voor
het eerst in Nederland en
mijn dochter legt haar enkele Nederlandse gebrui
ken uit
Hoewel Zita er nooit woonde en haar leven tot nog
toe in Moskou en Berlijn doorbracht, weet ze een
paar dingen over Nederland zeker. Bijvoorbeeld:
„Wees niet verbaasd als je in winkels zomaar wordt
aangesproken door klanten, die zeggen wat ze van
je kleding vinden. Of als het personeel je allerlei per
soonlijke vragen stelt. Dat vinden Nederlanders
heel normaal. En altijd naar de mensen glimlachen.
Ook al ken je iemand niet. Dat vinden ze prettig."
Stella vindt dat maar vreemd: wild
vreemden die je aanspreken en naar
wie je geacht wordt te glimlachen. In
Duitsland gaat dat heel anders. Daar
doe je eerst afstandelijk en 't liefst
een beetje nors. Pas als je iemand be
ter kent, laat je je schild vallen en
word je amicaal.
Het gesprek op de achterbank over
de verschillen tussen Nederlanders
en Duitsers doet mij denken aan
mijn Duitse onderbuurman. Die ken
ik al jaren. Hij is een zwijgzame man
van middelbare leeftijd in een pak dat slecht zit Hij
gaat altijd stipt op tijd de deur uit - heel vroeg - en
is stipt op tijd weer thuis. Een Duitse ambtenaar,
zou je denken, maar hij is Rechtsanwalt, jurist dus.
Nooit problemen mee gehad, met Herr Thiele.
Deze week riep hij mij bij zich. Op het plafond van
zijn badkamer was een kleine, bruine vlek zicht
baar. Lekkage.
„Dat komt bij u vandaan", wist de buurman.
„Dat vermoed ik ook", antwoordde ik. „Ik zal er
naar kijken."
Verder zeiden we niet veel, want Duitsers zijn niet
zo spraakzaam als je elkaar nog niet dutzt (met Du
aanspreekt) en de wat sombere Rechtsanwalt Thie
le al helemaal niet.
Bij de deur hield de buurman mij staande. Hij haal
de een enveloppe uit zijn zak. „Om het zekere voor
het onzekere te nemen", legde Thiele uit.
Thuis las ik: 'Hierbij draag ik u op binnen twee we
ken de schade te laten repareren anders zal ik zelf
een bedrijf inschakelen en de kosten op u verhalen.'
Kijk, zo neem je inderdaad het zekere voor het onze
kere.
Onderweg was het tijd om te tanken. Ik bleek een
verkeerde lpg-gasnippel bij me te hebben en vroeg
de bediende van het tankstation die van hun te
leen. „50 euro borg", snauwde de kalende, gedron
gen jongeman, die in een oor twee oorbellen droeg.
„Dat heb ik niet cash", zei ik. „Kan ik mijn credit
card zolang afgeven?"
„Nein!", schreeuwde de jongen ineens. „Dat u geen
cash heeft, interesseert me geen moer!" De andere
klanten keken mij aan alsof ik een moord had ge
pleegd.
Nou, dat is duidelijk, dacht ik.
We reden verder, op benzine. Ik verheugde me op
Nederland. Waar volgens mijn dochter de mensen
glimlachen. Zelfs als je ze niet kent.
DIPLOMATIEKE PATSTELLING NA MISLUKTE ONAFHANKELIJKHEID
mand van buiten komt, leg ik uit wat
we doormaken. Ze zien dat mensen
sterven door luchtaanvallen, door ge
brek aan voedsel en aan ziektes. Maar
hoe vaak ik dit ook vertel: er gebeurt
niets. We zijn overgeleverd aan een
overheid die niet wil dat we bestaan,
en de wereld staat dit gewoon toe."
dalen. „Ik raakte gewend aan de angst
voor luchtaanvallen en zag dat de
schuilplaatsen in het dorp goed werk
ten. Ik kon de eenvoud ook niet meer
aan. Er is hier niets. Beneden in het
dorp is het gevaarlijk, maar we heb
ben er tenminste voorzieningen.
Soms wordt ons vee hier aangevallen
door leeuwen en eten apen de oogst
op. Dat is geen leven. Ik verkies de
angst boven de eenvoud."
In Kauda, een stoffig dorp op ruim
een half uur rijden van Heiban, zie je
overal de mansgaten in de grond. „De
fox holes zijn nu onderdeel van onze
cultuur", zegt Kucko Shaine Abajo,
een lokale ambtenaar. „Het is voor ie
dereen verplicht een cursus te volgen
om te leren hoe je ze maakt. Dat redt
veel levens. Maar soms voelt het alsof
de wereld ons wil laten sterven, alsof
ze niet om ons geven. Telkens als er ie-
ZATERDAG 6 JULI 2013
Soedan
Soedan
Zuid-Soedan
De moeder (links) van Jamal Abdhallah,
die in mei om het leven kwam bij een
bombardement foto Lennart Hofman
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
De VN-Veiligheidsraad
slaagt er niet in het geweld
in de Nuba bergen te stop
pen. Vooral China en Rus
land liggen dwars. Pogin
gen van de Afrikaanse Unie
om de strijdende partijen
bijeen te brengen en nood
hulp toe te staan, slagen
evenmin. De Soedanese
commissaris van humanitai
re zaken vond vorig jaar
noodhulp niet nodig.
200.000 van de 1,5 miljoen
inwoners zijn gevlucht naar
een vluchtelingenkamp in
Zuid-Soedan. Er leven
420.000 ontheemden in
rebellengebied en 275.000
in gebied dat door de over
heid wordt beheerst. Voed
seltekort neemt toe door
dat wegen onbegaanbaar
zijn door het regenseizoen.
In 2005 moest een vredes
overeenkomst een einde
maken aan de strijd tussen
de voornamelijk Ara-
bisch-islamitischeregering
in Khartoem en de Sudan
Peoples Liberation Army
(SPLA), die het opnam
voor de onderdrukte zwar
te bevolking.
Het zuiden van Soedan
stemde per referendum
over onafhankelijk. In de re
gio's Zuid-Kordofan en
Blue Nile zou een volks
raadpleging beslissen over
de verdeling van macht en
rijkdom in de regio.
In 2011 koos het zuiden
van Soedan voor onafhan
kelijkheid, maar de volks
raadpleging in Zuid-Kordo
fan, waar de Nuba bergen
liggen, werd door de rege-
ten koste van de zwarte be
volking.
In juni 2011 verklaarde
Khartoem de SPLA-N de
oorlog, waarna de luchtaan
vallen op burgerdoelen be
gonnen. Soldaten en Arabi
sche milities van de Popu
lar Defence Forces (PDF)
vernietigden huizen en ak
kers en er ontstond gebrek
aan voedsel, drinkwater en
medicijnen. Enkele maan
den later breidde het ge
weld zich uit naar de aan
grenzende regio Blue Nile.
In januari 2012 had de
SPLA-N met hulp van ande
re verzetsbewegingen 80
procent van de Nuba ber
gen in handen. Maar hoe
dichter ze bij Khartoem
kwamen, des te harder he
viger werd de strijd.
ring in Khartoem gemani
puleerd, waarna het leger
de regio bezette om de Su
danese Peoples Liberation
Araay-North (SPLA-N) te
ontwapenen. De SPLA-N
weigerde de wapens neer
te leggen, wantrouwend te
genover een overheid die
het land wilde Arabiseren