Engelse mannen roeien
de Westerschelde over
Dow begint actie voor
gezonde levensstijl
I
I
I
Maarten
Piet Vogelaar
26 ZEELAND
THERMPHOS
Tijdens rechtszaak over dodelijk ongeval
bij Thermpos blijkt dat er op het gebied
van veiligheid heel veel mis was.
vrijdag
EF
Ik hoor het mijn vader nog
zeggen. „Bijna hadden we
je Maarten genoemd. Naar
je oom."
Dan had ik dus Maarten Rozen-
daal geheten, of misschien wel
Maarten Jan Rozendaal. Slechts
twee letters verschil met Maar
ten van Roozendaal, de afgelo
pen maandag overleden zanger.
Ik zag hem voor het eerst optre
den in het Arsenaaltheater in
Vlissingen, veertien jaar gele
den, in het voorprogramma van
Blof. De popgroep presenteerde
daar de cd Boven, tegelijk met
Rijden door de nacht, mijn eerste
boek over de band. Als ik in die
tijd de manager aan de lijn had,
zorgde mijn naam wel eens
voor verwarring. „Ik heb Ernst
Jan aan de lijn", zei hij dan te
gen een bandlid, in een lawaai
ige zaal waar muzikanten ston
den te soundchecken.
„Wie? Ernst Jansz?"
De toetsenist van Doe Maar
deed namelijk mee op Boven.
„Nee, Rozendaal." Een brul om
boven de drums uit te komen.
„Wat? Maarten van Roozen
daal?"
In de necrologieën las ik dat
mijn bijna-naamgenoot 51 was,
precies zo oud als ik. Dan ben
je je even heel bewust van je ei
gen sterfelijkheid, zeker als die
verhalen verschijnen op de dag
dat je vader 83 zou zijn gewor
den.
Van Roozendaal zong destijds
met Blof het liedje 'Liefde
Drank', dat begint met de zin:
'In het holst van de nacht, als
het overal stil is, zo stil dat je
denkt aan de dood.'
Ik heb hem één keer mogen in
terviewen, in zijn huis in Am
sterdam Oud-West. „Ik ben ge
woon een schaamteloze zan
ger", zei hij in het verhaal dat
ik deze week uit het archief op
diepte. Ik zou liegen als ik hier
beweer dat ik een groot fan
was. Ik had wel bewondering
voor die - in de woorden van
de Volkskrant: - 'onaangepaste
jongen met zijn stem vol gruis,
woeste haardos, wild zwaaien
de lange benen en agressieve
pianospel'.
Op de enige cd die ik van hem
heb hoor ik hem zingen: 'mijn
God, mijn God, mijn God, wat
is de liefde mooi.' Maarten ge
noot met volle teugen van lief
de en drank. Omdat het zomaar
voorbij kan zijn.
Ze kwamen rond half één met
hun sloep aan in de Koopmansha
ven in Vlissingen. Hoewel ze on
getraind aan de oversteek begon
nen, kwamen ze zo'n drie kwar
tier na het vertrek uit Breskens
aan: een kwartier sneller dan ge
pland.
Zwaar? Ach, ze hadden pijnlijke
armen, maar de mannen zijn in
middels wel wat gewend. Ze zijn
bezig met een tocht van Londen
naar Amsterdam, als tegenpresta
tie voor de 70.000 euro die ze in
zamelden voor een Britse stich
ting die mensen met de ziekte
van Parkinson helpt.
MIDDELBURG - Een ontluisterend
beeld schetste consulent Cees
Muusse donderdag van de veilig
heidssituatie bij Thermphos in de
periode voor de zomer van 2008.
Hij was toen net ingehuurd door
de directie van de fosforprodu-
cent en trof een bedrijf aan waar
veiligheid zeer amateuristisch
was geregeld.
Hoewel alle officiële inspecties
hun fiat gaven aan de bedrijfsvoe
ring bij het bedrijf in Vlissingen-
Oost, constateerde Muusse zaken
die absoluut niet konden. Als
voorbeeld noemde hij de gladde
platen voor de fosforovens. Hij ver
telde ook dat werknemers wel
klaagden over onveiligheid, maar
dat nauwelijks werd gereageerd
op die klachten. Muusse moest
dreigen met vertrek voor er iets
aan die platen werd gedaan.
Kort na zijn komst naar het be
drijf stapte de chef van de veilig
heidsafdeling op, zo vertelde
Muusse. „Want deze man zag het
niet meer zitten."
Muusse liet duidelijk blijken dat
hij niet zoveel vertrouwen heeft
in de kwaliteiten van de mensen
van de Arbeidsinspectie. Hij
noemde bevindingen 'prut' en 'ik
ergerde mij daar aan'.
Tijdens zijn periode bij Therm
phos moest Muusse vaker dreigen
met vertrek. Aan de andere kant,
zo vertelde hij, werden aanbeve
lingen van hem ook opgevolgd en
werd veiligheid meer een thema
waar directie en werknemers mee
bezig waren. Maar in mei 2009
was er nog een lange weg te gaan,
aldus de consulent.
Muusse was gisteren één van de
getuigen in het strafproces tegen
Thermphos. Volgens het Open-
„We wilden heel graag door Zee
land, omdat het hier zo mooi is",
zegt Philip Mott. Het liefst waren
ze op de fiets de Westerschelde-
tunnel door gegaan, maar dat
werd niet toegestaan. Ze riepen
daarom de hulp van de Zeevaart
school in Vlissingen in, om in een
sloep de Westerschelde te trotse
ren. Eerder deze week fietsten de
mannen van Londen naar Dover
en zwommen ze in estafette het
Kanaal over. Vanuit Calais fiets
ten de mannen woensdag naar
Breskens. Na een korte pauze gin
gen ze donderdagmiddag per fiets
door naar Rotterdam. Vandaag
rennen ze 66 kilometer naar Am
sterdam.
BUSINESS-RENT
...als je 1%^,,
'm nodig
hebt!
www.businessrent.nl
baar Ministerie is het bedrijf
schuldig aan de dood van twee
werknemers; Ton de Witte (61,
Vlissingen) en Ruud de LoofF (49,
Middelburg). Zij kwamen in de
nacht van 15 mei 2009 om het le
ven tijdens onderhoudswerk
zaamheden aan een van de drie
fosforketels.
Officier van justitie Ingeborg
Koopmans wilde niet spreken van
een arbeidsongeval 'omdat dat
woord suggereert dat het onver
wacht en onvoorzien gebeurde,
zonder aanwijsbare oorzaak'. Vol
gens haar is het bijna een wonder
dat er niet eerder dodelijke slacht
offers vielen bij het bedrijf. Hoe
wel het om een bedrijf gaat dat
valt in de zwaarste risicocatego
rie, en regelmatig werd geïnspec
teerd, 'was er geen verhoogde
alertheid'. Ze stelde klip en klaar
dat er welbewust onveilig werd
gewerkt. En dat niet alleen in mei
2009 toen er onderhoud werd ge
pleegd aan de fosforketels, 'maar
structureel en over een langere pe
riode'.
Ze schroomde niet om te spreken
van crimineel en gewelddadig ge
drag tegenover werknemers. En
het bewuste incident in de nacht
van 15 mei 2009 moet volgens
haar niet beschouwd worden als
Veiligheidsbeleid
Thermphos doet
erg amateurisch en
onprofessioneel
aan
een ongeval maar als een heus
misdrijf.
Tijdens het proces werd duidelijk
dat de avond voor de 14e mei
werknemers van een andere
ploeg weigerden onderhoud uit te
voeren aan de bewuste ketel om
dat het volgens hen niet pluis
was. Omdat bij Thermphos geen
sprake was van structurele over
dracht van de ene ploeg aan de an
dere wist de nachtploeg niets van
die weigering en daalde De Witte
zonder veiligheidsmiddelen voor
onderhoud af in die ketel die op
dat moment al twee dagen niet
was gelucht. Muusse noemde het
onbegrijpelijk dat er niet vooraf
was gecontroleerd of er gewerkt
kon worden in die ketel.
Door een combinatie van facto
ren, onder meer een niet afgeslo
ten gasleiding, bevond zich op dat
moment maar vijf procent zuur
stof in die ketel. Toen De Witte
onwel raakte en in de ketel viel,
ging De Looff ook de ketel in om
te helpen. Muusse: „Ik heb diep
respect voor die daad." Ook De
Looff raakte onwel door zuurstof
gebrek. Redding kwam voor bei
de mannen te laat.
Tijdens het verhoor van de getui
gen bleek dat er binnen Therm
phos geen afdoend systeem was
om aan te geven dat het gevaarlijk
was om een ketel te betreden.
Noch was er iemand die contro
leerde of de gasleiding naar de ke
tel was gesloten. In de handboe
ken van het bedrijf stond duide
lijk dat een geopende gasleiding
voor gevaar kon zorgen tijdens on
derhoudswerkzaamheden. Maar
door de bedrijfscultuur bij Therm
phos, waar veiligheid een onderge
schikte plaats innam, werd daar
geen acht op geslagen.
Volgens Muusse kon het ongeval
gebeuren door een falend veilig
heidsbesef bij directie en werkne
mers en door ingesleten gewoon
tes. „Soms doen mensen iets om
dat ze denken dat ze het moeten
doen." De officier: „En het bedrijf
hield hen vervolgens niet aan de
regels."
Dow heeft zijn Arbodienst op
dracht gegeven voor het experi
ment. Het idee erachter is dat een
bedrijf een verantwoordelijkheid
heeft voor een gezonde levensstijl
van zijn werknemers. Medewer
kers zijn erbij gebaat, maar ook
het bedrijf zelf - een lager ziekte
verzuim - en de maatschappij als
geheel. Wie er een gezonde le
vensstijl op nahoudt, zal - mag je
aannemen - minder snel ziek wor-
den en minder vaak een beroep
doen op de gezondheidszorg.
De deelnemers volgen een pro
gramma dat op hun gezondheids
situatie en hun levensstijl is afge
stemd. Het programma duurt een
half jaar. Slaagt de proef, dan wil
Dow bekijken hoe meer medewer
kers ondersteuning kunnen krij
gen bij het ontwikkelen van een
gezonde levensstijl.
In het kader van een gezonde le
vensstijl heeft Dow ruim drie jaar
geleden het roken op het bedrijfs
terrein in Terneuzen al helemaal
uitgebannen. Alle aparte rokers
ruimtes op de site van Dow zijn EP
begin 2010 gesloten.
Ernst Jan Rozendaal
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
Tien Engelse mannen arriveerden donderdag rond half één in de Koop
manshaven in Vlissingen. foto Ruben Oreel
VLISSINGEN - Tien Engelse mannen
zijn donderdag roeiend de Wester
schelde overgestoken.
Veiligheid was
een wassen neus
door Emile Calon
Kijk ook op www.mh2yh.com
personenauto's - personenbussen
bedrijfswagens - aanhangwagens
nderneming
Goes: 0113 - 220211
Terneuzen: 0115 - 622722
IJzendijke: 0117 - 301660
Officier van justitie Koopmans
TERNEUZEN - Tachtig medewerkers
van chemiebedrijf Dow in Terneu
zen doen mee aan een proef waar
in het accent ligt op het ontwikke
len van een gezonde levensstijl.