Meer kans op borstkanker na jaren nachtdienst
66 Jongere ouderen
zijn nog in
staat om voor
zichzelf op te
komen
4 BINNENLAND
OUDERENMISHANDEUNG
De overheid pakt mishandeling van
ouderen aan. Onduidelijk is hoeveel
mensen er het slachtoffer van zijn.
12 jaar cel geëist in
zaak-grenslijk
Ondanks een onduidelijke
doodsoorzaak is gisteren te
gen een 42-jarige man 12
jaar celstraf geëist voor dood
slag op zijn echtgenote in
2007 en het verbergen van
haar lichaam. Het lijk zat ver
stopt in een kliko in het
huis van het echtpaar, pre
cies op de grens tussen het
Belgische Baarle-Hertog en
het Nederlandse Baarle-Nas-
sau.
Voortbestaan Ibn
Chaldoun onzeker
Het voortbestaan van Ibn
Ghaldoun is nog niet zeker.
De door examenfraude in
opspraak geraakte islamiti
sche school gaat verder on
der de bestuurlijke paraplu
van de vereniging voor
Christelijk Voortgezet On
derwijs in Rotterdam, maar
staatssecretaris Dekker (On
derwijs) houdt nog een slag
om de arm. Hij wil onder
zoek van de Onderwijsin
spectie afwachten.
Reuzenspinkrab
Sea Life overleden
De Japanse reuzenspinkrab
die woensdag naar het Sche-
veningse Sea Life werd over
gebracht, is overleden. Sea
Life gaat onderzoeken wat
er is misgegaan. De oranje
megakrab, de grootste ooit
in Nederland, was de nieuw
ste attractie van Sea Life. De
krab kan 4,5 meter worden.
Gemeente ziet geen
spionagegevaar
Ambtenaren realiseren zich
onvoldoende dat ze interes
sante informatie voor bui
tenlandse geheime diensten
in huis hebben, zegt Mare
Kuipers, topman van de
AIVD. Veel ambtenaren den
ken dat spionage vooral een
•probleem is van het Rijk.
Breukhoven wil met
Free Record door
Hans Breukhoven, oprichter
van de Free Record Shop,
wil - samen met investeer
der Procures - een door
start maken met de failliete
winkelketen. Hij heeft goe
de hoop dat er een doorstart
gaat komen. Procures is min
der enthousiast om verder
te gaan met de failliete zaak.
DEN HAAC - Een vrouw van mid
delbare leeftijd stormt uit de voor
deur van een rijtjeshuis. Een ca
mera zoomt in op de woonkamer.
De tv-kijker ziet een bejaarde
man vertwijfeld de resten van
twee miniatuurschepen oprapen.
De rijksoverheid is een campagne
('Voor een veilig thuis') begonnen
om onder meer ouderenmishan-
deling onder de aandacht van het
publiek te krijgen. Het gaat niet al
leen om fysiek of emotioneel ge
weld, maar ook om financiële uit
buiting of verwaarlozing. De
twee kabinetten-Rutte hebben
40 miljoen euro uitgetrokken om
het onderwerp bespreekbaar te
•maken. Maar hoe vaak komt oude-
renmishandeling eigenlijk voor?
Het Landelijk Platform Bestrij
ding Ouderenmishandeling
(LPBO) kreeg vorig jaar 1.027 mel
dingen (plus 3 procent ten opzich
te van 2011). De meeste komen
van professionele zorgverleners.
Psychische mishandeling (35 pro
cent) kwam het meest voor. Daar
na lichamelijke mishandeling (28
procent) en financiële uitbuiting
(20 procent). In de meeste geval
len is een familielid de dader.
Bij het meldpunt ouderenmishan
deling in de zorg, van de Inspec
tie voor de Gezondheidszorg, kwa
men in de eerste zes maanden na
de opening in 2011 nog eens 169
meldingen binnen. Actuelere ge
gevens heeft de inspectie niet.
Woordvoerster Mirjam van Don
gen van het LPBO is ervan over
tuigd dat het feitelijke aantal een
stuk hoger ligt dan de genoemde
aantallen.
Het antwoord lijkt te staan op
een speciale website over ouderen-
mishandeling. Daarop meldt het
ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport (VWS) stellig
dat jaarlijks 200.000 ouderen de
dupe worden van mishandeling.
Maar hoe hard is dit cijfer?
„Ik weet niet hoe reëel dit cijfer
is. We missen informatie", zegt
Van Dongen. Ze pleit voor een be
tere registratie en melding van
ouderenmishandeling.
„Ik verwacht dat het aantal lang-
zaam toeneemt. Sinds 1 juli zijn
hulpverleners verplicht ouderen
mishandeling te melden."
Woordvoerder Ruben van Dors-
sen van VWS verwijst naar het ac
tieplan Aanpak ouderenmishande
ling. „In dat stuk uit voorjaar 2011
staat 200.000 ook genoemd", zegt
hij. „Het komt voort uit een stu
die eind jaren '90, die 'doorver
taald' is naar de huidige situatie."
Hij heeft geen idee waarom er
geen recent onderzoek naar oude
renmishandeling is gedaan. Dat
gebeurt op andere gebieden wel.
Zo is door frequent onderzoek
duidelijk dat kindermishandeling
jaarlijks 119.000 keer voorkomt.
Marlou Min, die een deel van de
de nieuwe campagne leidt, vraagt
zich af of zo'n studie nodig is.
„Wat maakt het nou uit of het om
200.000 of 250.000 ouderen
gaat?", zegt ze. Ze stopt het geld
voor zo'n onderzoek liever in de
campagne.
Met name 80-plussers staan vol
gens ouderenorganisaties boven
gemiddeld bloot aan onder meer
geweld, oplichting, eenzaamheid
en armoede. „Jongere ouderen
zijn nog in staat voor zichzelf op
te komen", zegt Arno Hetzel van
de UnieKBO.
Volgens staatssecretaris Martin
van Rijn (Volksgezondheid en
Welzijn) zijn senioren vaak bang
om over het geweld te praten of
het te melden. „Ze zijn mepstal
ook afhankelijk van de daders.
Die taboesfeer moeten we door
breken", aldus Van Rijn.
Annemiek Goes van kennisinsti
tuut Movisie: „Ouderen zullen
zelf weinig melden. Het moet
meer van de omgeving, hulpverle
ners en politie komen."
Eerdere studies hadden al een ver
hoogde kans op borstkanker bij
verpleegkundigen aangetoond die
nachtdiensten draaien. De Cana
dezen tonen nu aan dat dit ook
voor vrouwen met andere beroe
pen geldt.
Onduidelijk is nog wat er nu voor
zorgt dat borstkanker twee keer
zo vaak voorkomt bij vrouwen die
zo lang 's nachts werken. Gemid
deld loopt een Nederlandse
vrouw 12,7 procent kans om borst
kanker te krijgen.
Een van de theorieën voor het ver
hoogde risico is dat de aanmaak
van het slaaphormoon melatoni-
ne, dat beschermde kwaliteiten te
gen kanker zou hebben, wordt ver
stoord. Er wordt immers in kunst
licht gewerkt. In plaats van mela-
tonine zou meer oestrogeen wor
den aangemaakt, wat de kans op
borstkanker verhoogt.
Onduidelijk is nog wat er nu
voor zorgt dat borstkanker
vaker voorkomt bij vrou
wen die 's nachts werken
Een andere mogelijke verklaring
is dat het dag-nachtritme te sterk
wordt ontregeld. „Onze hersenen
maar ook andere organen kennen
een tijdklokje", legt epidemioloog
Anouk Pijpe van het Nederlands
Kanker Instituut uit. „Door nacht
werk lopen al die klokjes niet
meer gelijk. Dit zou ons immuun
systeem en hormonale systeem
kunnen veranderen, wat weer
van invloed kan zijn op het ont
staan van kanker."
Zelf is Pijpe coördinator van een
uitgebreide studie naar borstkan
ker bij verpleegkundigen in de
nachtdienst. Die studie moet ant
woord geven op wat nu precies
tot die verhoogde kans leidt.
„Heeft dat te maken met het aan
tal nachten dat achter elkaar
wordt gewerkt?", oppert ze. „Of
hebben mensen die dertig jaar
lang onregelmatige diensten
draaien misschien meer overge
wicht? Want dat is een belangrij
ke risicofactor voor kanker."
De resultaten van deze 'Nightinga
le studie' worden pas over een
paar jaar verwacht. „Vrouwen hoe
ven niet onnodig ongerust te wor
den", meent Pijpe. „Daarvoor we
ten we nu echt nog te weinig."_
Nu'91, de beroepsvereniging voor
verpleegkundigen en verzorgen
den, gaat naar de Canadese studie
kijken en zonodig meenemen in
de cao-onderhandelingen. In veel
cao's is nu geregeld dat 55-plus-
sers niet meer verplicht kunnen
worden nachtdienst te draaien, al
dus een woordvoerder.
BREDA
ROTTERDAM
De reuzenspinkrab foto ANP
DEN HAAG
ZOETERMEER
ROTTERDAM
Twijfels over
cijfers geweld
tegen ouderen
door Hub Dohmen
illustratie Nourdin Kouch
Arno Hetzel, UnieKBO
door Floor Ligtvoet
AMSTERDAM - Vrouwen die dertig
jaar of langer nachtdiensten
draaien, hebben twee keer zoveel
kans op borstkanker. Dat blijkt uit
Canadees onderzoek gepubliceerd
in het vakblad Occupational and En
vironmental Medicine.
