Steeds m<
clubs stort
zich op
vreemde! i
die terug v
Er ontstaat e
terugkei
'Illegaal verblijf wordt
minder getolereerd. Die
verandering maakt het voor
een illegaal moeilijker in
Nederland overeind te blijven.'
10 VERDIEPING
UITGEPROCEDEERDEN
hmed Abdulwahab heeft
de voicemail op het nummer van de stich
ting Dalmar maar even niet beantwoord.
Ook e-mails met vragen over het vrijwilli-
ge-terugkeerproject van de Somalische
stichting parkeert hij in de wachtrij. Maar
als de verslaggever opduikt tijdens het in
loopspreekuur in het hoofdkwartier van
Dalmar in de Haagse Moerwijk, serveert
Abdulwahab koffie en geeft hij uitleg. De
radiostilte is veroorzaakt door staatssecreta
ris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie,
zo verklaart de coördinator van Dalmar. De
WD-bewindsman riep in een Kamerdebat
dat vrijwillige terugkeer naar Somalië wel
degelijk tot de mogelijkheden behoorde en
liet daarbij de naam van Dalmar als tussen
persoon vallen. Als gevolg daarvan werd de
stichting overspoeld door een golf van ver
ontwaardiging uit de Somalische gemeen
schap in Nederland.
Terugkeer is nogal een taboe in die ge
meenschap. In de Vluchtkerk (inmiddels
Vluchtflat) proberen uitgeprocedeerde So-
maliërs juist duidelijk te maken dat een te
rugkeer naar het Afrikaanse land helemaal
geen optie is, gezien de onveilige situatie.
En dan gaat uitgerekend een belangenbe
hartiger die 'de participatie van de Afri
kaanse gemeenschap en in het bijzonder
de Somalische, in de Nederlandse samenle
ving' als doelstelling hanteert, aan de slag
met een terugkeerproject voor uitgeproce
deerde asielzoekers; mét overheidssubsi-
die, ook dat nog. „Een deel van de Somali
sche gemeenschap ziet ons nu als verleng
stuk van die overheid", verzucht Abdulwa
hab. Hij benadrukt nog maar eens dat hij
en zijn stichting van mening blijven dat ge
dwongen uitzettingen naar Somalië uit
den boze zijn. Als landgenoten er echter
zelf voor kiezen terug te keren, biedt Dal
mar een helpende hand.
Het Somalische project wordt gefinancierd
uit het Europese Terugkeerfonds en door
de Nederlandse overheid, die er dit jaar
een ton in steekt. Op de website van het
(pilot)project laat Dalmar weten er voorlo
pig naar te streven jaarlijks zeven landgeno
ten terug naar Somalië te begeleiden.
In het huidige politieke klimaat is elke uit
geprocedeerde asielzoeker of andere vreem
deling zonder verblijfsrecht die vertrekt, er
een. De overheid is er daarbij veel aan gele
gen dat het vertrek vrijwillig van aard is.
Dat is een humaner alternatief voor ge
dwongen uitzetting. Dalmar is een van de
ukkies onder de door 'Moeder Staat' mede
gefinancierde 'terugkeerkinderen'. De
grootste broer is de Internationale Organi
satie voor Migratie (IOM), die in 2012 meer
dan 2.900 vrijwillige vertrekkers noteerde.
De terugkeerfamilie is de afgelopen jaren
fiks uitgedijd en de verwachting is dat nog
meer gezinsuitbreiding op komst is. „Ille
gaal verblijf wordt minder dan tevoren ge
tolereerd. Die verandering van het klimaat
maakt het voor een illegaal moeilijker in
Nederland overeind te blijven. Hier zitten
ze klem, terugkeer kan dan nog enig per
spectief bieden", verklaart de aan de Er-
asmusuniversiteit verbonden migratiespe
cialist Arjen Leerkes.
De vreemdeling die Nederland uit moet,
heeft de terugkeeropties voor het uitkie
zen. Van overheidsdienst tot internationale
organisatie, van grote club tot kleine. De
ene organisatie gaat prat op een wereld
wijd netwerk van eigen filialen (IOM) of
non-gouvernementele organisaties (Maat
werk bij Terugkeer), die ook in het land
van herkomst ondersteuning en begelei-
De terugkeerindustrie
door Hans Goossen en Cyril Rosman
