Albert wachtte tot rust was teruggekeerd
VERDIEPING 9
Nooit heeft het Belgische volk
zijn koning boos gezien, tot
twee jaar geleden. Albert II
balde zijn vuisten, sloeg met
zijn hand op tafel. „Iedereen
is verplicht zijn verantwoordelijkheid te ne
men", zei hij woedend in de tv-camera, die
21ste juli, de nationale feestdag van België.
„Het is dringend noodzakelijk een volwaar
dige regering samen te stellen die de nodi
ge structurele hervormingen zal moeten
doorvoeren."
Het was dertien maanden na de verkiezin
gen en België had in de zomer van 2011 nog
steeds geen federale regering. De schuld
van de politici, vond Albert, van leiders die
de deur van zijn paleis platliepen maar
geen compromissen wilden sluiten. Hij
had schoon genoeg van de urenlange on
derhandelingen over staatshervormingen
die steeds meer bevoegdheden gaven aan
de 'deelstaten' Vlaanderen en Wallonië.
Toch moest hij nog tot 6 december, 541 da-
gen nadat de formatie was begonnen, ge
duld hebben tot een nieuwe regering was
gevormd. Een wereldrecord dat tot Alberts
gêne in het Guinness Book of Records te
rechtkwam.
Naar verluidt is het moment van de troons
afstand van de 79-jarige, broze Belgische
vorst met zorg uitgekozen. Het is zomer,
en de begrotingsbesprekingen zijn net
voorbij. Maar belangrijker nog: volgend
jaar zijn er weer verkiezingen en zo heeft
Filip als nieuwe koning nog even de tijd
om zich in te tverken. Want in België for
meert de koning vrolijk mee.
Barend Leyts, Filips biograaf, zei vorig jaar
dat Albert een taak wilde volbrengen vóór
hij het stokje zou doorgeven. „Hij is een
moreel gezag aan het opbouwen dat hij wil
aanwenden om een nieuwe samenlevings
vorm tussen Vlamingen en Walen tot
stand te brengen. Hij treedt niet af tot de
rust in België is teruggekeerd."
Die onrust ontstond in 2010 toen de
Nieuw-Vlaamse Alliantie onder leiding
van Bart De Wever de bepalende speler in
de (Nederlandstalige) politiek werd. Albert
werd gedreven door één grote angst: dat de
macht van de Vlaamse seperatisten de mo
narchie ondermijnt. De Wever, en de mees
te van zijn volgers, zijn fervente republikei
nen. Toch prees de N-VA gisteren Alberts
'aanvaarding van de institutionele realiteit
van dit land'. In een verklaring zegt de par
tij: „Hij rondde als vorst verdere stappen
naar het federalisme af. We beseffen ook
ten volle dat het koningschap van een de
mocratisch verdeeld en geblokkeerd land
alsmaar zwaarder weegt."
Volgens veel Belgen zou België niet be
staan zonder een koning. „Onze grondwet
telijke en parlementaire monarchie verte
genwoordigt de eenheid van de natie. Ze
speelt een essentiële rol voor ons land, die
van bijeenbrengster", zegt oud-minister
van Buitenlandse Zaken en ex-eurocom
missaris Louis Michel.
Tijdens de recordformatie toonde de bejaar
de koning zich daar heel creatiefin. Elke
keer als de onderhandelingen mislukten,
verzon hij een nieuwe functie om het for
matieproces weer op gang te krijgen. Zo
werd de huidige premier Elio Di Rupo pre-
formateur, kwamen er twee bemiddelaars,
werd Bart De Wever tot 'koninklijke ver-
duidelijker' gebombardeerd en riep Albert
een reanimator in het leven.
Nu deze koning definitiefis uitgelijmd,
laait de discussie weer op over de rol van
de nieuwe. Sommigen willen een meer pro
tocollaire monarchie. Maar volgens de
krant De Standaard wordt de troonswisse
ling niet aangegrepen voor grote verande
ringen. Ook Filip mag straks helpen rege
ringen te vormen en wetten tekenen.
Van zijn vader hebben de Belgen, anders
dan van Alberts broer Boudewijn, weinig
last gehad. De katholieke vorst zette zon
der morren in 2002 zijn handtekening on
der de euthanasiewet en in 2003 onder die
om het homohuwelijk te legaliseren. De
zwaar religieuze koning Boudewijn liet
zichzelf uit gewetensnood in 1990 voor 48
uur 'in de onmogelijkheid om te regeren'
verklaren. Le roi triste, die zijn kinderwens
opzijzette nadat koningin Fabiola vijf mis
kramen had gehad, weigerde de abortus
wetgeving te bekrachtigen. Dat deed de mi
nisterraad toen maar in zijn plaats.
Kroonprins Filip heet een trage
denker, een lichtgewicht en
sociaal onhandig te zijn
De nachtmerrie van het hof is dat
Vlaanderen Filip als de nieuwe
koning van België afwijst
DONDERDAG 4 JULI 2013
door onze correspondent
Petra Janbroers
ACHTER vinr Prinses Claire en prins Laurent, prinses Mathilde en kroonprins Filip, prinses Astrid en prins Lorenz, prins Joachim, prins Amedeo. MIDDEN vinr prinses Louise, prinses Aymeric,
prins Nicolas, prins Gabriel, prinses Laetitia Maria. VOORAAN vinr: prinses Elisabeth, prinses Eleonore, koningin Paola, prins Emmanuel, koning Albert II en koningin Fabiola. Foto is gemaakt op 2
september 2012 in Brussel, foto Dirk Waem/AFP