26 ZEELAND
VROUWEN IN DE ZEEUWSE POLITIEK
Het is dan toch gelukt, een
vrouwelijke burgemeester in
Zeeland. De gemeente Sluis
mocht Annemiek Jetten gis
teravond als nieuwe eerste
burger begroeten.
SLUIS - Een 'schandvlekje' is wegge
werkt met de komst van Annemiek
letten naar Zeeland. Het zal voorma
lig Commissaris van de Koningin
Karla Peijs deugd doen. Ze heeft van
af haar aantreden in 2007 tot haar ver
trek dit jaar onverbloemd geijverd
voor de benoeming van vrouwelijke
burgemeesters. En wat wil het 'lot'?
De eerste burgemeester die haar op
volger Han Polman mocht beëdigen,
is een vrouw.
Annemiek letten is nog maar de acht
ste vrouw die in Zeeland de ambtske
ten van burgemeester mag dragen. In
1979 trad de eerste in de Zeeuwse ge
schiedenis aan, in de inmiddels opge
heven gemeente Westerschouwen: Jo
Niemantsverdriet-Leenheer. Ze hield
het lang vol, tot 1991. Het burgemees
tersambt bleef een mannenberoep in
Zeeland, terwijl vrouwen wel met
een opmars begonnen in Zeeuwse ge
meenteraden. Wat overigens een lan
delijke trend was. Landelijk was in
1958 nog maar 3,7 procent van alle
raadsleden vrouw, in 197812,5 pro
cent, in 1990 20 procent en anno 2010
26,8 procent; het hoogste percentage
ooit.
Wie denkt dat Zeeuwse gemeentera
den daar wel schril bij zullen afste
ken, zoals bij het aantal vrouwelijke
burgemeesters, heeft het mis. Zee
land loopt wat betreft het aantal vrou
wen in de actieve gemeentepolitiek
helemaal niet zo achter bij de rest
van het land. Het aantal vrouwen in
Zeeuwse gemeenteraden ligt maar
net iets onder het landelijke gemid
delde, op 25,4 procent; oftewel 71 van
279 raadsleden. Zeeland is daarmee
een goede middenmoter. Noord-Hol
land is met 31,3 procent koploper en
Limburg met 23,0 procent hekken
sluiter.
De middenpositie van Zeeland is op
merkelijk, want in weinig provincies
is de Staatkundig Gereformeerde Par
tij (SGP) zo sterk vertegenwoordigd
als in Zeeland, met 37 raadszetels. En
zoals bekend, de SGP laat (nog) geen
vrouwen toe in de actieve politiek.
De grote SGP-aanhang zou zich dus
moeten vertalen in een verhoudings
gewijs kleiner aantal vrouwelijke
raadszetels, maar dat is niet zo. Het
zou natuurlijk wel helpen, als de SGP
ooit vrouwen toelaat en als SGP-vrou-
wen ook echt de politiek in zouden
willen.
Opvallend is ook dat lokale partijen -
samen de grootste politieke formatie
in de Zeeuwse gemeentepolitiek -
weinig vrouwen in hun gelederen
hebben. Zo bestaat de grootste fractie
in de Vlissingse raad, de Lokale Partij
Vlissingen (LPV), uitsluitend uit
mannen. TOP/Gemeentebelangen in
Terneuzen doet het wat betreft veel
beter, met drie vrouwen en vijf man
nen.
Vrouwen krijgen bij lokale partijen
misschien wat minder ruimte of wor
den er minder toe aangetrokken. Ze
zitten relatief vaker bij linkse dan bij
rechtse partijen, als de termen links
en rechts nog ergens op slaan. De So
cialistische Partij (SP), een kleine spe
ler in Zeeland, scoort het hoogst, ge
volgd door D66 en - dan komt de eer
ste grotere partij - de Partij van de Ar
beid (PvdA) met 36 procent vrouwe
lijke raadsleden.
Verbazingwekkend is dat niet, de
PvdA voert een voorkeursbeleid voor
vrouwen - als ze er zijn - en liftte als
geen andere partij mee met de twee
de emancipactiegolf in de jaren ze
ventig van de vorige eeuw. Verbazing
wekkender is dat - als je naar gemeen
ten kijkt - Noord-Beveland verhou
dingsgewijs de meeste vrouwelijke
raadsleden heeft. Je zou dat eerder
van een 'ambtenarenstad' als Middel
burg verwachten, dat wel netjes twee
de staat.
Raadslid zijn is één, wethouder (en
burgemeester) worden is kennelijk
nog altijd twee in Zeeland. Het aan
tal vrouwelijke raadsleden mag zo'n
beetje op het landelijk gemiddelde
zitten, met vijf vrouwelijke wethou
ders (één in Reimerswaal, één in Bor-
sele, één in Goes, één in Middelburg
en één in Hulst) doet Zeeland het
nog minnetjes.
VROUWEN IN DE ZEEUWSE POLITIEK
(51
Vrouwen doen
het goed in Zeeland
door Harmen van der Werf
X Raadsleden X Vrouwen (^T) Vrouwen in procenten
N.-Beveland
Middelburg
.-Duiveland
Veere
L SS NCE
Kapelle
Terneuzen
Vlissingen
Tho en
Zeeland
infographic Rolant Quist
Borsele
Reimerswaa
Partij
Zetels
Vrouwen
Procentueel
SP* 8 3 37,5%
D66
11
4
36,6%
PvdA
47
1-6
34%
WD
39
13
33,3%
GroenLinks
9
33,3%
ChristenUnie
11
3
27,3%
CDA 47 12 25,5%
Lokalen
68
15
22,1%
- SCP
37
0
0%
Vrouwelijke burgemeesters in Zeeland
1Jo Niemantsverdriet-Leenheer,
Westerschouwen, 1979-1991, WD.
2) Willemien van Montfrans-Hartman,
Veere, 1982-1989, CDA
3) Edith Hoogendijk-van Duijn,
Kortgene, 1983-1992, PvdA
4) Joke van Rest, Sas van Gent, 1987-1998, CDA
5) Adrie de Bruijn, Valkenisse, 1993-1997; Veere,
1997-2005, CDA
6) Adrie de Haan, Brouwershaven, 1995-1997,
waarnemend, PvdA
7) Anneke van Dok-van Weele, Vlissingen,
1999-2007, PvdA
8) Annemiek Jetten, Sluis, 1 juli 2013, PvdA
Met Duurzaam Rood in Middelburg erbij, komt de SP op
50% uit (10 zetels, waa rvan 5 bezet door vrouwen
